مقاله علمی و پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
محمدرضا پورمحمدی؛ شهریور روستایی؛ لعیا حسینی فرد
چکیده
توجه به وجود عناصر معماری در فضاهای شهری بر هویت تاثیر می‌گذارد. بهطوریکه عدم توجه به آن منجر به آشفتگی در فضاهای شهری می‌شود. در این راستا، هدف پژوهش حاضر، مطالعه تطبیقی عناصر معماری و شهرسازی در هویتبخشی به فضاهای شهری دو محله بافت متمایز تاریخی و نوساز در کلانشهر تبریز میباشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت، ...
بیشتر
توجه به وجود عناصر معماری در فضاهای شهری بر هویت تاثیر می‌گذارد. بهطوریکه عدم توجه به آن منجر به آشفتگی در فضاهای شهری می‌شود. در این راستا، هدف پژوهش حاضر، مطالعه تطبیقی عناصر معماری و شهرسازی در هویتبخشی به فضاهای شهری دو محله بافت متمایز تاریخی و نوساز در کلانشهر تبریز میباشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت، توصیفی – تحلیلی بر اساس شاخص‌های سه گانه کالبدی، فرهنگی و اجتماعی میباشد. بنابراین از روش پیمایش و پرسشنامه بسته بر اساس طیف لیکرت، استفاده شده‌است. جامعه آماری این پژوهش نیز بر اساس جمعیت دو محله طبق بلوک‌های آماری سال 1395 و فرمول کوکران، 380 نفر محاسبه شده‌است. برای تحلیل متغیرها، از نرم افزار SPSS و آزمون T دو نمونه مستقل و مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار Smart PLS 4 استفاده شده‌است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که بر اساس بالا بودن میانگین نمرات در آزمون تی دو نمونه مستقل، محله مقصودیه از نظر عناصر معماری و شهرسازی در هویت بخشی به فضاهای شهری در وضعیت مطلوب و محله ولیعصر با میانگین پایین نمرات در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. بر اساس ضرایب مسیر در تکنیک معادلات ساختای، در محله مقصودیه، عناصر فرهنگی با مقدار ضریب 541/0 در رتبه اول و عناصر کالبدی و اجتماعی با مقادیر ضریب 365/0 و 242/0 به ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار دارد. در محله ولیعصر عناصر اجتماعی با مقدار ضریب 381/0 در رتبه اول و عناصر کالبدی و فرهنگی با مقادیر ضریب 359/0 و 337/0 به ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار دارد.
مقاله علمی و پژوهشی
برنامه ریزی شهری
رحمت محمدزاده؛ شفیقه علی اصل ممقانی؛ الهام کاظمی
چکیده
رشته عمران و معماری در بخش ساخت و ساز مکمل یکدیگر هستند. سرفصل مشترک آنها در دانشگاه درس طراحی معماری است. این پژوهش به بررسی تاثیر اموزش درس طراحی معماری و شهرسازی در عملکرد دانش آموختگان رشته مهندسی عمران دانشگاه تبریز در جامعه ی حرفه ای می پردازد. شیوه پژوهش، کیفی- تحلیلی است که با استفاده از مطالعه موردی انجام شده است. همچنین به ...
بیشتر
رشته عمران و معماری در بخش ساخت و ساز مکمل یکدیگر هستند. سرفصل مشترک آنها در دانشگاه درس طراحی معماری است. این پژوهش به بررسی تاثیر اموزش درس طراحی معماری و شهرسازی در عملکرد دانش آموختگان رشته مهندسی عمران دانشگاه تبریز در جامعه ی حرفه ای می پردازد. شیوه پژوهش، کیفی- تحلیلی است که با استفاده از مطالعه موردی انجام شده است. همچنین به جهت ارزیابی اطلاعات از روش کمی و از تکنیک پیمایش (مشاهده و پرسشنامه) استفاده شده است. مقدار ضریب الفای کرونباخ 0.94 بدست آمد که نشان دهنده این مطلب است که پرسشنامه از پایایی قابل قبولی برخوردار است. برای بررسی نرمال بودن توزیع متغییرات از آزمون کلموگراف-اسمیرنوف استفاده شده است. با توجه به سطوح معنی‌داری به دست آمده نتیجه گرفته می‌شود که هر دو مولفه اصلی اصول و مبانی معماری و اصول و مبانی شهرسازی دارای توزیع نرمال می‌باشند. جهت بررسی وضعیت هر یک از گویه های مورد پژوهش، از طیف استاندارد ارزیابی بازرگان استفاده شده است که اکثرا نسبتا مطلوب هستند. نتایج نشان می دهد تاثیر اموزش طراحی معماری و شهرسازی در عملکرد دانش اموختگان رشته مهندسی عمران دانشگاه تبریز 26.66% ضعیف، 36.66% متوسط و 36.66% خوب است. برای مقایسه تاثیر آموزش مولفه های اصول و مبانی معماری و اصول و مبانی شهرسازی در عملکرد شاغلین عمران دانشگاه تبریز از آزمون T استفاده شده است که به ترتیب 67.26 % و 32.74% است.
مقاله علمی و پژوهشی
برنامه ریزی شهری
میرنجف موسوی؛ نیما بایرام‌زاده
چکیده
هدف اصلی این پژوهش ارزیابی سطح تحقق شاخص‌های شکوفایی شهری در شهر خوی از منظر ساکنین میباشد. پژوهش حاضر از منظر هدف کاربردی و از منظر روش توصیفی-تحلیلی است. در این پژوهش گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی انجام‌گرفته است. جامعه‌ی آماری این پژوهش ساکنین شهر خوی میباشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 383 محاسبه شده ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش ارزیابی سطح تحقق شاخص‌های شکوفایی شهری در شهر خوی از منظر ساکنین میباشد. پژوهش حاضر از منظر هدف کاربردی و از منظر روش توصیفی-تحلیلی است. در این پژوهش گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی انجام‌گرفته است. جامعه‌ی آماری این پژوهش ساکنین شهر خوی میباشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 383 محاسبه شده است که به صورت تصادفی ساده در محدوده شهر خوی توزیع گردیده است. روایی پرسشنامه‌ها توسط اساتید رشته جغرافیا و شهرسازی مورد تأیید واقع شده است. پایایی پرسشنامه‌ها توسط آزمون آلفای کرونباخ و با مقدار کلی 862/0 مورد تایید قرار گرفته است. جهت تجزیهوتحلیل داده‌های گردآوری شده از نرم‌افزارهای GIS، SPSS و مدل محقق ساخت استفاده شده است این مدل با خوشه‌بندی ابعاد شکوفایی شهری به ارزیابی وضعیت موجود می‌پردازد. در نهایت در جهت ارزیابی ارتباطات درونی ابعاد شکوفایی شهری از مدل تصمیم‌گیری چند شاخصه دیمتل استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشانگر این است که مطابق نتایج مدل تحقق شاخص‌های شکوفایی شهری، شهر خوی با مقدار 7/67 در خوشه متوسط قرار گرفته است که نشانگر این است که مطابق نظر ساکنین این شهر، اقدامات صورت گرفته در این شهر در حوزه‌های بهره‌وری، توسعه زیرساخت، کیفیت زندگی، برابری و مشارکت اجتماعی، پایداری محیط‌زیست و حکمروایی شهری سبب تحقق شاخص‌های شکوفایی شهری در این شهر نشده‌است. مطابق نتایج مدل دیمتل بعد توسعه زیرساخت با مقدار (D) 332/8 تأثیرگذارترین و بعد کیفیت زندگی با مقدار (R) 526/8 و مقدار (D+R) 520/16 به عنوان تأثیرپذیرترین بعد، بیشترین ارتباط را با سایر ابعاد دارد.
مقاله علمی و پژوهشی
برنامه ریزی شهری
هادی حکیمی؛ رسا نوبهار قزلجه میدان؛ آیلار حسین زاده
چکیده
طرح مسئله: مطالعه در مورد روابط جنسیتی و حمل‌ونقل عمومی نقش مهمی در تقویت توسعه اجتماعی و اقتصادی، به‌ویژه در کشورهای درحال‌توسعه دارد. به دلیل موقعیت‌های اجتماعی و منافع اقتصادی متفاوت، مردان و زنان برای نیازهای روزانه به‌شدت به حمل‌ونقل عمومی متکی هستند. هدف پژوهش: درنتیجه، بهبود در سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی می‌تواند به‌طور ...
بیشتر
طرح مسئله: مطالعه در مورد روابط جنسیتی و حمل‌ونقل عمومی نقش مهمی در تقویت توسعه اجتماعی و اقتصادی، به‌ویژه در کشورهای درحال‌توسعه دارد. به دلیل موقعیت‌های اجتماعی و منافع اقتصادی متفاوت، مردان و زنان برای نیازهای روزانه به‌شدت به حمل‌ونقل عمومی متکی هستند. هدف پژوهش: درنتیجه، بهبود در سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی بر سلامت، آموزش و فرصت‌های شغلی برای هر دو جنس تأثیر بگذارد. در این راستا، مطالعه اخیر الزامات فعلی حمل‌ونقل عمومی بر اساس جنسیت را در کلانشهر تبریز موردبررسی قرارداده است. روش پژوهش: این تحقیق با استفاده از رویکرد ترکیبی (گروه‌های بحث و پرسش‌نامه‌های آنلاین/کاغذی)، چگونگی تلاقی عواملی مانند سن، ناتوانی و تجربیات شخصی با جنسیت را بررسی می‌کند تا بر الگوهای سفر برای مردان و زنان تأثیر بگذارد. نتایج پژوهش: یافته‌ها نشان میدهد که سفرهای زنان به‌طور قابل‌توجهی تحت تأثیر تبعیض جنسیتی، موانع اجتماعی-فرهنگی، نگرانی‌های ایمنی و محدودیت‌های اقتصادی است. درحالی‌که این موانع تأثیرات جنسیتی را برجسته می‌کند، عوامل زمینه‌ای گسترده‌تری مانند هنجارهای اجتماعی-فرهنگی، موقعیت‌های مالی را تأیید می‌کند. این تحلیل نشان میدهد که تبعیض جنسیتی، نابرابری‌های اجتماعی-فرهنگی، نگرانی‌های ایمنی و چالشهای اقتصادی به‌عنوان عوامل تعیین‌کننده کلیدی تجارب حمل‌ونقل زنان عمل می‌کنند. تازه‌های تحقیق: درنهایت، این مطالعه به گفتمان جاری در مورد برابری و دسترسی در حمل‌ونقل کمک می‌کند و از راه‌حل‌هایی دفاع می‌کند که موانع جنسیتی برای استفاده از حمل‌ونقل عمومی را از بین می‌برد و تحرک فراگیر را در شهرها ترویج می‌کند.
مقاله علمی و پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
هادی سلیمانی مقدم؛ سعید حسین آبادی؛ زهرا ابراهیمی
چکیده
هدف این پژوهش ارزیابی مؤلفه‌های شکوفایی شهری در وضع موجود و شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر آینده شکوفایی شهری در شهر قاین است. برای ارزیابی وضع موجود از روش میدانی و با ابزار پرسشنامه به سنجش نظرات مردم در مورد شاخص‌های مختلف شکوفایی شهری در 5 بعد بهره‌وری، زیرساخت‌ها،کیفیت زندگی، عدالت و مشارکت و پایداری محیطی پرداخته شد. در این ...
بیشتر
هدف این پژوهش ارزیابی مؤلفه‌های شکوفایی شهری در وضع موجود و شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر آینده شکوفایی شهری در شهر قاین است. برای ارزیابی وضع موجود از روش میدانی و با ابزار پرسشنامه به سنجش نظرات مردم در مورد شاخص‌های مختلف شکوفایی شهری در 5 بعد بهره‌وری، زیرساخت‌ها،کیفیت زندگی، عدالت و مشارکت و پایداری محیطی پرداخته شد. در این راستا، حجم نمونه 350 نفری از ساکنان این شهر به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. برای تحلیل این داده‌ها از روش T تک نمونه‌ای استفاده شد. نتایج نشان داد که شکوفایی شهری قاین در کل در حد متوسط است. بعد بهره‌وری اقتصادی در حد متوسط، زیرساخت‌ها و پایداری محیطی در حد متوسط به بالا و کیفیت زندگی و مشارکت در حد پایین است. در بخش دوم پژوهش، با بهرهگیری از نظر متخصصان و با استفاده از روش تحلیل اثرات متقاطع( ساختاری) در نرم‌افزار MICMAC به دسته‌بندی عوامل مؤثر بر شکوفایی شهری و شناسایی پیشرانهای کلیدی مؤثر بر آینده شکوفایی شهری در شهر قاین پرداخته شد. به‌گونه‌ای که متغیرهای شکوفایی به 5 دسته عوامل تأثیرگذار، تأثیرپذیر، دووجهی، مستقل و تنظیمی تقسیم شدند. در نهایت تأثیرگذارترین متغیرها بر اساس مجموع تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم شناسایی شدند که شامل این موارد می‌شود: ظرفیت راه‌اندازی کسب‌وکارهای جدید، مشارکت مردم در امور شهر، فرصت‌های شغلی،سیستم آب‌رسانی، ظرفیت بازار شهر برای پاسخگویی به نیاز شهر، اوقات فراغت، درآمد خانوارها،کیفیت معابر، امکانات گردشگری،کیفیت مدارس، فرصت‌های شغلی برای زنان، دسترسی به پارک، کتابخانه‌های عمومی ، دسترسی به اینترنت و سیستم حمل‌ونقل و توان مردم برای خرید خانه
مقاله علمی و پژوهشی
برنامه ریزی شهری
فریدون بابایی اقدم؛ رحیم حیدری چیانه؛ قاسم رحیمی فرد
چکیده
گردشگری به‌عنوان یک عامل در رقابت‌پذیری شهری مطرح است. شناخت عوامل بهبوددهندۀ رقابت‌پذیری شهری از طریق گردشگری در بازارهای ملی و بین‌المللی موجب تسهیل برنامهریزی برای توسعة شهرها می‌شود. یکی از ابزارهای مناسب برای ایجاد سازمانی پویا و هدفمند به‌کارگرفتن الگوهای مدیریتی نو به‌ویژه مدیریت کیفیت جامع است. هدف مدیریت کیفیت جامع، ...
بیشتر
گردشگری به‌عنوان یک عامل در رقابت‌پذیری شهری مطرح است. شناخت عوامل بهبوددهندۀ رقابت‌پذیری شهری از طریق گردشگری در بازارهای ملی و بین‌المللی موجب تسهیل برنامهریزی برای توسعة شهرها می‌شود. یکی از ابزارهای مناسب برای ایجاد سازمانی پویا و هدفمند به‌کارگرفتن الگوهای مدیریتی نو به‌ویژه مدیریت کیفیت جامع است. هدف مدیریت کیفیت جامع، ایجاد تحول در شیوه عملکرد و فعالیت‌های سازمانی است؛ لذا می‌بایست به‌منظور درک صحیح از اهمیت مدیریت کیفیت جامع و میزان اثربخشی آن، باوری عمیق نسبت به مفاهیم، فلسفه و همچنین مبانی اصولی آن ایجاد شود. هدف از این پژوهش شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر در پیاده‌سازی مدیریت کیفیت جامع دررابطه‌با رقابت‌پذیری گردشگری با استفاده از مدل DPSIR در مراکز اقامتی تبریز است. این پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی است که از میان 14 نفر از خبرگان( اساتید و متخصصان رشته برنامه ریزی شهری- مدیریت- هتلداری) در خصوص موضوع پژوهش به روش نمونه‌گیری هدفمند برگزیده شدند. ابتدا از سه اصول مطرح و معروف مدیریت کیفیت فراگیر (اصول چهارده‌گانه دمینگ - نظریه سینک - اصول شش‌گانه رجب‌بیگی و سلیمی) برای پرسش‌شوندگان سؤال‌هایی از طریق پرسشنامه و مصاحبه پرسیده شد و پس از جمع‌آوری اطلاعات، از مدل DPSIR بهره گرفته شد و سپس با استفاده از روش موردنظر (اصول شش‌گانه رجب‌بیگی و سلیمی) و متغیرهای تأثیرگذار آن (تعهد، رضایت مشتری، واقع‌گرایی، مشارکت و همکاری، آموزش، بهبود مستمر) دررابطه‌با رقابت‌پذیری گردشگری شهری در مراکز تبریز شناسایی شد.
)
