نوع مقاله : مقاله علمی و پژوهشی

نویسندگان

• احمد زنگانه ¹
• تاج الدین کرمی ²
• محمد سلیمانی ³
• عامر نیک پور ⁴
• مرتضی رضازاده ⁵

¹ دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

² استادیار، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

³ استاد، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

⁴ دانشیار، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

⁵ دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

چکیده

در جوامع مدرن، رفتارهای مصرفی و سبک‌های زندگی تجملی در فضاهای شهری به شکل‌گیری الگوهای مصرف نمایشی و ناهنجار دامن زده و منجر به ظهور مناطق اعیان‌نشین و قطبی‌شدن فضایی شهرها شده‌اند. هدف این مقاله بررسی و تحلیل پدیده مصرف متظاهرانه (نمایشی) در فضاهای شهری با استفاده از چارچوب نظریه «طبقه تن آسا» تورستن وبلن است. روش پژوهش تفسیری – قیاسی و نوع پژوهش کاربردی از نوع تحقیق و توسعه است. روش جمع‌آوری داده و اطلاعات بر مبنای تحلیل محتوای اسناد علمی، رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی و تبلیغات برای شناسایی الگوهای مصرف متظاهرانه و بازنمایی آن‌ها در جامعه است. روش تجزیه و تحلیل داده و اطلاعات به صورت تحلیل محتوا است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که مصرف متظاهرانه در شهرها، نابرابری‌های شهری را تشدید می‌کند. در فضاهای شهری، مراکز خرید لوکس، رستوران‌های گران‌قیمت و مناطق تجاری خاص به صورت رشد قارچ‌گونه به‌عنوان نمادهای ثروت و منزلت پدیدار شده است. این فضاها اغلب به‌عنوان مکان‌های اختصاصی برای قشر مرفه تبلیغ می‌شوند و دسترسی به آن‌ها برای عموم مردم محدود است. یافته‌های دیگر پژوهش نشان می‌دهد که مصرف متظاهرانه منجر به افزایش قیمت زمین و مسکن، تقویت صنایع لوکس، کاهش دسترسی به منابع، تورم و فشار مالی بر اقتصاد شهری و جذب سرمایه‌گذاری و گردشگری لوکس را به دنبال داشته است. به طوری که مصرف متظاهرانه در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی با تأکید بر نمایش کالاهای لوکس، سبک‌های زندگی اشرافی و تجملات به‌طور گسترده‌ای بازنمایی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• طبقه تن‌آسا
• مصرف متظاهرانه
• محله‌های مرفه‌نشین
• جدایی‌طلبی فضایی
• رقابت اجتماعی

موضوعات

• جغرافیا و برنامه ریزی شهری

عنوان مقاله [English]

A study of conspicuous consumption with emphasis on the theory of the comfortable class in urban spaces

نویسندگان [English]

• Ahmad Zanghabeh ¹
• Tajaddin Karami ²
• Mohammad Soleimani ³
• Amer Nikpour ⁴
• Morteza Rezazadeh ⁵

¹ Associate Professor, Faculty of Geography and Urban Planning, University of Kharazmi, Tehran, Iran

² Assistant Professor, Department of Geography and Urban Planning, Kharazmi University, Tehran, Iran

³ Professor, Department of Geography and Urban Planning, Kharazmi University, Tehran, Iran

⁴ Associate Professor, Department of Geography and Urban Planning, University of Mazandaran, Babolsar,, Iran

⁵ Ph.D., Faculty of Geography and Urban Planning, University of Kharazmi, Tehran, Iran

چکیده [English]

In modern societies, consumer behavior and luxurious lifestyles in urban spaces have contributed to the formation of conspicuous and disordered consumption patterns, leading to the emergence of elite areas and the spatial polarization of cities. The aim of this article is to examine and analyze the phenomenon of conspicuous consumption in urban spaces using the framework of Thorsten Veblen's "casual class" theory. The research method is interpretive-deductive and the type of applied research is research and development. The method of collecting data and information is based on the content analysis of scientific documents, media, social networks and advertisements to identify conspicuous consumption patterns and their representation in society. The method of analyzing data and information is content analysis. The research findings indicate that conspicuous consumption in cities exacerbates urban inequalities. In urban spaces, luxury shopping malls, expensive restaurants and special commercial areas have emerged as mushroom growths as symbols of wealth and status. These spaces are often advertised as exclusive places for the wealthy and access to them is limited for the general public. Other findings of the research show that conspicuous consumption has led to an increase in land and housing prices, strengthening luxury industries, reducing access to resources, inflation and financial pressure on the urban economy, and attracting investment and luxury tourism. Conspicuous consumption is widely represented in the media and social networks with an emphasis on the display of luxury goods, aristocratic lifestyles and luxuries. The dominant patterns include an emphasis on famous brands, luxury travel and special events. These representations often cause imitation and a desire for conspicuous consumption in society and exacerbate social inequalities and pressure to consume. In the environmental dimension, it was also found that conspicuous consumption has led to a waste of resources and energy,

کلیدواژه‌ها [English]

• Leisure class
• conspicuous consumption
• affluent neighborhoods
• spatial separatism
• social competition