نوع مقاله : مقاله علمی و پژوهشی

نویسندگان

• زهرا سادات سعیده زرآبادی ¹
• سحر شایگان فر ²
• فرح حبیب ³
• حسین ذبیحی ¹

¹ دانشیار، گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران.

² گروه شهرسازی ، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

³ استاد، گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران.

چکیده

در اواخر قرن بیستم، برنامه‌ریزان و متخصصان شهری از تغییر رویکرد بازآفرینی به مشارکت‌محوری به‌عنوان راهکاری برای نجات بافت‌های تاریخی در معرض خطر بهره بردند. این بافت‌ها، پس از جنگ جهانی دوم و همچنین صنعتی‌شدن، با کاهش جمعیت و زوال مواجه بودند. برای موفقیت این رویکرد در احیای بافت‌های تاریخی و بهره‌مندی از آن به‌عنوان ابزاری برای کاهش هزینه‌های مرتبط با منابع مالی- انسانی، اولویت‌بندی مشارکت فراگیر همه مردم در فرآیندهای مربوطه امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر بود. امروزه، چالش اصلی، دستیابی به مشارکت فراگیر در بازآفرینی است. این پژوهش درصدد دستیابی به ساختار مدیریتی است که می‌تواند زمینه‌ساز مشارکت فراگیر در بازآفرینی بافت‌های تاریخی باشد؛ لذا، جهت دستیابی به هدف مورد نظر، با بهره‌گیری از روش مرور نظام‌مند مبتنی بر شیوه پریزما، طی جستجو در پایگاه‌های علمی داخلی و خارجی، ۹۴ منبع (۶۶ منبع خارجی، ۲۸ منبع داخلی) برای انجام پژوهش انتخاب گردید و با روش تحلیل مضمون بر اساس مدل براون و کلارک، یافته‌های خود را در دو مضمون سازمان‌دهنده مدیریت کلان و خرد، در چهار بعد سیاسی-اجتماعی، فرهنگی-اجتماعی، اقتصادی-اجتماعی و برنامه‌ریزی استخراج نمود. نتایج نشان داد که مشارکت فراگیر به ایجاد اعتماد و حس تعلق در ساکنان وابسته است، که این امر خود به چگونگی و نحوه مدیریت مشارکت بستگی دارد. مدیریت کلان با اقداماتی نظیر تأمین مالی، استقرار عدالت و شمول، و ایجاد فرهنگ و چشم‌انداز مشترک، بستر را برای مدیریت خرد فراهم می‌کند تا تعارض منافع را رفع، رشد مالی را تقویت، سرمایه اجتماعی را توسعه، مدل‌های بومی را تدوین و تداوم اهداف را تضمین کند.

کلیدواژه‌ها

• بازآفرینی
• بافت تاریخی
• مشارکت فراگیر
• ساختار‌مدیریتی
• تحلیل مضمون

موضوعات

• برنامه ریزی شهری

عنوان مقاله [English]

Investigating Macro and Micro Managerial Structures for Inclusive Participation in the Regeneration of Historic Fabrics: A Thematic Analysis

نویسندگان [English]

• Zahra Sadat Saeideh Zarabadi ¹
• sahar shayeganfar ²
• Farah Habib ³
• Hossein Zabihi ¹

¹ Associate Professor, Department of Urban development, SR.C., Islamic Azad University, Tehran, Iran.

² Ph.D. Candidate, Department of Urban Development, SR.C., Islamic Azad University, Tehran, Iran.

³ , Professor, Department of Urban Development, SR.C., Islamic Azad University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

In the late 20th century, urban planners and specialists adopted a paradigm shift in regeneration approaches toward participation-oriented strategies as a vital means to salvage endangered historic urban fabrics. These areas, following World War II and rapid industrialization, grappled with population decline and physical decay. For the efficacy and success of this approach in achieving sustainable revitalization of historic fabrics and harnessing it as a tool to minimize costs associated with financial and human resources, prioritizing active and inclusive engagement of all stakeholders at every level in the relevant processes proved essential and inevitable. Today, the foremost challenge in urban regeneration remains attaining comprehensive participation. This research seeks to establish a management structure capable of fostering authentic and inclusive participation in the regeneration of historic urban fabrics. to achieve the aforementioned objective, this study employed a systematic review methodology based on the PRISMA guidelines. Through comprehensive searches in national and international scholarly databases, 94 sources (66 international and 28 national) were selected for analysis. Subsequently, utilizing thematic analysis according to Braun and Clarke's model,The findings were categorized into two themes—macro-level and micro-level management—and structured across four dimensions: socio-political, socio-cultural, socio-economic, and planning. The results demonstrated that inclusive participation depends on building trust and a sense of belonging among residents, which in turn is determined by the manner and quality of participation management. At the macro level, management—through measures such as financial provision, the establishment of justice and inclusiveness, and the creation of a shared culture and vision—lays the foundation for micro-level management to resolve conflicts of interest, reinforce financial growth, enhance social capital, formulate indigenous models, and ensure the continuity of objectives. The success of inclusive participatory regeneration at the micro level is thus contingent upon the preceding and concurrent actions of macro-level management.

کلیدواژه‌ها [English]

• Urban Regeneration
• Historic Fabric
• Inclusive Participation
• Managerial Structure
• Thematic Analysis