نوع مقاله : مقاله علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت شهری، دانشگاه ارومیه

2 گروه شهرسازی دانشکده معماری شهرسازی و هنر دانشگاه ارومیه

10.22034/jprd.2024.59286.1069

چکیده

افرایش جمعیت شهر ها و در کنار آن رشد افقی شهر ها باعث تغییر کاربری اراضی ناب کشاورزی و همچنین نادیده گرفته شدن بافت مرکزی و قدیمی شهر ها شده است. از رویکرد های مطرح شده در انتقاد به این مسائل می توان به توسعه میان افزای شهر نام برد که به دنبال بهره برداری از زمین های خالی، بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده در شهر است. هدف اصلی این پژوهش واکاوی پتانسیل توسعه میان افزا در منطقه چهار شهر ارومیه است. تحقیق از نظر هدف کاربردی و روش تحقیق در این پژوهش از نوع تحلیلی – توصیفی می باشد. ابتدا با استفاده از از مطالعات و منابع کتابخانه ای و اسنادی، شاخص های توسعه میان افزا شامل 9 معیار اصلی مشخص گردیده و با استفاده از پرسشنامه، از متخصصین مرتبط با موضوع که در دسترس بودند، به این شاخص ها و مولفه ها امتیاز داده شده و وزن نهایی شاخص های اصلی از طریق تحلیل سلسله مراتبی حاصل گردیده است. بنابراین با اعمال وزن و برهم نهی لایه ها، توسط تحلیل گر همپوشانی به ارزیابی پتانسیل توسعه میان افزا در منطقه 4 شهر ارومیه اقدام شده است. نتایج حاصل از نقشه همپوشانی شده نشان می دهد حدود 10 درصد از اراضی منطقه پتانسیل خیلی زیاد ( بسیار مناسب)، 24 درصد اراضی منطقه پتانسیل زیاد (مناسب)، 11 درصد از اراضی دارای پتانسیل متوسط و حدود 50 درصد اراضی منطقه دارای پتانسیل کم برای توسعه میان افزا می باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the Infill Development Potential in urban development (case study: the 4th Region of Urmia City)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mohammadnejad 1
  • Fereydoun Naghibi 2

1 Master student in Urban Management, Urmia University

2 Urban planning Dept. of Urmia University

چکیده [English]

The increase in the population of cities and along with it the horizontal growth of cities has caused a change in the use of pure agricultural lands as well as neglecting the central and old fabric of cities.Among the approaches raised in criticism of these issues, we can mention the Infill development of the city, which seeks to exploit vacant lands, improve and renovate worn-out structures, and redevelop and use unused land capacities in the city. The main goal of this research is to analyze the potential of Infill development in the 4th region of Urmia. The research in terms of practical purpose and research method in this research is descriptive-analytical. First, by using studies and library and documentary sources, the indicators of intermediate development including 9 main criteria were determined and by using a questionnaire, experts related to the subject who were available, were selected to these indicators and the components were scored and the final weight of the main indicators was obtained through AHP. Therefore, by having the layer related to each index in the Arc GIS software and applying the weighting and layering of the layers, the weighted overlay analyzer has been used to evaluate the development potential of Infill development in the 4th region of Urmia city. The results of the overlay map show that about 10% of the lands in the region have very high potential (very suitable), 24% of the lands in the region have high potential (suitable), 11% of the lands have medium potential, and about 50% of the lands in the region have Low potential for Infill development.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Infill Development
  • Fourth Region of Urmia City
  • Weighted Overlay Analysis
  • Geographical Information System (GIS)
  • آرام، مرضیه؛ رفیعیان، مجتبی؛ براتی، ناصر، (1389). «سنجش ظرفیت توسعه فضاهای بدون استفاده در مرکز شهر قزوین با تاکید بر رویکرد توسعه میان افزا ، نشریه نامه معماری و شهرسازی، 3(5)، 45.
  • آروین، محمود، پوراحمد، احمد، و زنگنه شهرکی، سعید. (1396). ارزیابی زمین‌های بایر به‌منظور توسعه میان افزا (نمونه موردی: شهر اهواز). آمایش جغرافیایی فضا، 7(26)، 163-181. https://sid.ir/paper/251036/fa
  • اسدی، احمد. «ارزیابی توسعه میان افزا در تأمین مسکن و ظرفیت پذیری بافت‌های فرسوده (مطالعه موردی: شهر زنجان)»، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده جغرافیا و برنامه‌ریزی، دانشگاه تبریز، 1393.
  • جلیز، غلامرضا؛ حسین‌زاده دلیر، کریم؛ نظم فر، حسین. (1399). «بازآفرینی بافت‌های فرسوده شهری با تأکید بر جایگاه توسعه میان‌افزا (نمونه موردی: منطقه 8 کلان‌شهر تبریز)». فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 10(4)، 267-284.
  • حسین‌آبادی، سعید؛ اکبری، ابراهیم. (1401). سنجش ظرفیت‌های توسعه میان‌افزا در شهر سبزوار. جغرافیاوتوسعه ناحیه ای, 20(3), 99-71. doi: 10.22067/jgrd.2022.75748.1120
  • ذی کنی، مریم. (1395)، «باززنده‌سازی بافت فرسوده مرکز شهر زاهدان با تأکید بر رویکرد توسعه میان افزا»، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه علامه طباطبایی.
  • عزیزی، محمدمهدی. (1388). تراکم در شهرسازی؛ اصول و معیارهای تراکم بهینه، انتشارات دانشگاه تهران. چاپ چهارم.
  • عطائی، محمد. (1389). تصمیم گیری چند معیاره، چاپ اول، شاهرود، انتشارات دانشگاه صنعتی شاهرود.
  • علی‌اکبری، اسماعیل. (1396). «توسعه درونی: ظرفیت‌ها و ضرورت‌های مدیریت رشد و بازآرایی فضایی کلانشهر تهران». جغرافیا، 15 (دوره جدید) (53), 55-72.
  • قاسمی شکتایی، سیده شیدا. «توسعه اراضی منطقه هشت مشهد با استفاده از رویکرد توسعه میان افزا»، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، رشته شهرسازی، دانشگاه هنر، 1392.
  • قربانی، رسول. 1394. اصول و مبانی برنامه‌ریزی شهری (چاپ اول). تهران: انتشارت سمت.
  • قربانی، رسول؛ جعفری، فیروز؛ معبودی، محمدتقی؛ حسین‌آبادی، سعید و دیگران. 1393. نگرش بر الگوهای نوین آمایش شهری (چاپ اول). تبریز: انتشارات فروزش.
  • مارکوس پیتر و همکاران. 1392. در جست وجوی شهر عدالت محور: بحث‌هایی در نظریه و تجربه شهری، مترجمان: هادی سعید رضوانی و محبوبه کشمیری، نشر شهر، تهران.
  • محمودزاده، حسن؛ معصومی، عذرا؛ هریسچیان، مهدی. (1399). سنجش ظرفیت‌های توسعه میان افزا با استفاده از تحلیل چندمتغیره فازی (مطالعه موردی: شهر ارومیه). فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 11(41), 1-22.
  • میر مقتدایی، مهتا؛ رفیعیان، مجتبی؛ سنگی، الهام. (1389). «تاملی بر مفهوم توسعه میان افزا و ضرورت آن در محلات شهری». شهرداری‌ها، 10(98)، 44-51.
  • Ahmad, N., Zhu, Y., Ibrahim, M., Waqas, M., & Waheed, A. (2018). Development of a standard brownfield definition, guidelines, and evaluation index system for brownfield redevelopment in developing countries: The case of Pakistan. Sustainability, 10(12), 4347.
  • Farris, Fulton, William. 2001. Comment on J. Terrence’s The barriers to using urban.
  • Gustafson, K. R., Garcia-Chevesich, P. A., Slinski, K. M., Sharp, J. O., McCray, J. E. (2021). Quantifying the effects of residential infill redevelopment on urban stormwater quality in Denver, Colorado. Water, 13(7), 1-26.
  • Johnson, Hollander, Halluin, A, Maintain, demolish, re-purpose: Policy design for vacant land management using decision models. Cities, 151–162, 2013.
  • Kientz, R. (2001), Managing Maryland Growth: Models and Guidelines for Infill Development, Maryland Department of Planning.
  • Municipal Research and Services Center of Washington (MRSC). 1997. Infill measuring an elusive concept. Housing Policy Debate 12, no. 4: 681–717.
  • NEMW (2001), Strategies for Successful Infill development, Northeast-Midwest Institute Congress for the New Urbanism. Retrieved from: http://www.nemw.org/infillbook.htm (2008).
  • Pagano, M, & Bowman, A. Vacant land in cities: An urban resource. The Brookings Institute: Center on Urban and Metropolitan Policy, 2000.
  • Spatial Analysis. 2013, Understanding Overlay Analysis, ArcGIS Software Desktop
  • Soveyzi, E., siaami, Q., & Salahi, M. (2023). A Structural Analysis of Factors Influencing Infill Development in Brownfields: A Foresight Study Approach (Case Study: Bronsi Barracks, Mashhad). Quarterly Journals of Urban and Regional Development Planning, 8(26), 143-177. doi: 10.22054/urdp.2023.70123.1481
  • Wheeler, Stephen. M. (2001), Infill Development in the San Francisco Bay Area: Current Obstacles and Responses, the Annual Conference of the Association of Collegiate Schools of Planning, Cleveland, Ohio.