نوع مقاله : مقاله علمی و پژوهشی

نویسندگان

• محمدتقی معصومی ¹
• غلامرضا مختاری اصل ²
• رسول صمدزاده ²

¹ 'گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

² گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

چکیده

خدمات بهداشتی درمانی از اهمیت خاصی برخوردار بوده و دسترسی به آن پیش‌زمینه ایجاد عدالت در جامعه است. هدف تحقیق حاضر تحلیل ناهمگونی فضایی در برخورداری از خدمات بهداشتی – درمانی بوده و روش تحقیق آن نیز توصیفی – تحلیلی می‌باشد. در این پژوهش برای تحلیل ناهمگونی فضایی ابتدا اطلاعات مکانی و توصیفی مربوط به نه شاخص در حوزه بهداشت و درمان در شهر اردبیل جمع‌آوری و با استفاده از پایگاه داده OSM به‌روز گردید. در مرحله بعد متغیرها با جمعیت محلات شهر استانداردسازی و تبدیل به شاخص گردیده و سپس وزن شاخص‌ها با استفاده از رویکرد ROC روش رتبه‌بندی محاسبه شده است، در مرحله آخر نیز از مدل تصمیم‌گیری چندمعیاره WLC برای تلفیق لایه‌ها استفاده شده است. نتیجه به دست آمده نشان داد که ناهمگونی فضایی شدیدی در بین محلات و مناطق شهرداری شهر اردبیل در برخورداری از خدمات بهداشتی – درمانی وجود دارد، به‌طوری‌که منطقه 1 شهرداری که منطبق با مرکز جغرافیایی شهر می‌باشد وضعیت بسیار بهتری در برخورداری از خدمات دارد به‌طوری‌که 45 درصد جمعیت این منطقه ساکن در 5 محله در وضعیت بسیار برخوردار قرار دارد. در مقابل مناطق 4 و 5 شهرداری دارای وضعیت نامطلوبی در برخورداری از خدمات بهداشتی می‌باشد و به ترتیب 81 و 73 درصد جمعیت این مناطق در وضعیت بسیار محروم قرار دارند. از کل محلات شهر نیز 12 محله خیلی محروم، 15 محله محروم، 12 محله متوسط، 7 محله برخوردار و 5 محله در وضعیت بسیار برخوردار قرار دارد.

کلیدواژه‌ها

• ناهمگونی فضایی
• خدمات بهداشتی درمانی
• WLC
• اردبیل

موضوعات

• برنامه ریزی شهری

عنوان مقاله [English]

Analysis of the spatial heterogeneity of the availability of healthcare services using the weighted linear combination technique based on the ROC approach of the ranking method (case study: neighborhoods of Ardabil city)

نویسندگان [English]

• mohammad taqi masoumi ¹
• Gholamreza Mokhtariasl ²
• rasol samadzadeh ²

¹ Geography and Urban Planning Department, Ardabil Branch, Islamic Azad University, Ardabil, Iran,,

² Department of Geography and Urban Planning, Ardabil Branch, Islamic Azad University, Ardabil, Iran

چکیده [English]

Healthcare services are of particular importance, and access to them is the prerequisite for creating justice in society. The purpose of the current research is to analyze the spatial heterogeneity in the availability of healthcare services, and the research method is descriptive-analytical. In this research, to analyze the spatial heterogeneity, first, spatial and descriptive information related to nine indicators in the field of health and treatment in Ardabil city was collected and updated using the OSM database. In the next step, the variables were standardized with the population of the city neighborhoods and turned into an index, and then the weight of the indicators was calculated using the ROC approach of the ranking method. In the last step, the WLC multi-criteria decision model was used to combine the layers. The result showed that there is a strong spatial heterogeneity among the localities and regions of the municipality of Ardabil in terms of health care services, so that the 1st region of the municipality, which corresponds to the geographical center of the city, has a much better situation in terms of services, so that 45% of the population of this region living in 5 localities is in a very privileged situation. On the other hand, regions 4 and 5 of the municipality have an unfavorable situation in terms of health services, and 81 and 73 percent of the population of these regions are in a very deprived situation, respectively. Out of all the neighborhoods in the city, 12 are very deprived, 15 are deprived, 12 are average, 7 are privileged and 5 are in a very privileged situation.

کلیدواژه‌ها [English]

• Spatial heterogeneity
• healthcare services
• WLC method
• Ardabil city