برنامه ریزی شهری
رحمت محمدزاده؛ شفیقه علی اصل ممقانی؛ الهام کاظمی
چکیده
رشته عمران و معماری در بخش ساخت و ساز مکمل یکدیگر هستند. سرفصل مشترک آنها در دانشگاه درس طراحی معماری است. این پژوهش به بررسی تاثیر اموزش درس طراحی معماری و شهرسازی در عملکرد دانش آموختگان رشته مهندسی عمران دانشگاه تبریز در جامعه ی حرفه ای می پردازد. شیوه پژوهش، کیفی- تحلیلی است که با استفاده از مطالعه موردی انجام شده است. همچنین به ...
بیشتر
رشته عمران و معماری در بخش ساخت و ساز مکمل یکدیگر هستند. سرفصل مشترک آنها در دانشگاه درس طراحی معماری است. این پژوهش به بررسی تاثیر اموزش درس طراحی معماری و شهرسازی در عملکرد دانش آموختگان رشته مهندسی عمران دانشگاه تبریز در جامعه ی حرفه ای می پردازد. شیوه پژوهش، کیفی- تحلیلی است که با استفاده از مطالعه موردی انجام شده است. همچنین به جهت ارزیابی اطلاعات از روش کمی و از تکنیک پیمایش (مشاهده و پرسشنامه) استفاده شده است. مقدار ضریب الفای کرونباخ 0.94 بدست آمد که نشان دهنده این مطلب است که پرسشنامه از پایایی قابل قبولی برخوردار است. برای بررسی نرمال بودن توزیع متغییرات از آزمون کلموگراف-اسمیرنوف استفاده شده است. با توجه به سطوح معنی‌داری به دست آمده نتیجه گرفته می‌شود که هر دو مولفه اصلی اصول و مبانی معماری و اصول و مبانی شهرسازی دارای توزیع نرمال می‌باشند. جهت بررسی وضعیت هر یک از گویه های مورد پژوهش، از طیف استاندارد ارزیابی بازرگان استفاده شده است که اکثرا نسبتا مطلوب هستند. نتایج نشان می دهد تاثیر اموزش طراحی معماری و شهرسازی در عملکرد دانش اموختگان رشته مهندسی عمران دانشگاه تبریز 26.66% ضعیف، 36.66% متوسط و 36.66% خوب است. برای مقایسه تاثیر آموزش مولفه های اصول و مبانی معماری و اصول و مبانی شهرسازی در عملکرد شاغلین عمران دانشگاه تبریز از آزمون T استفاده شده است که به ترتیب 67.26 % و 32.74% است.
برنامه ریزی شهری
محمد مهدی عزیزی؛ فرشاد نوریان؛ جواد مهدیان پور
چکیده
همزمان با توسعه شهرنشینی بخش‌هایی از شهرها به تدریج نادیده گرفته شده و دچار فرسودگی می‌شوند. تشدید فرسودگی بافت‌های شهری به همراه تغییرات و تحولات در نظریه‌ها، رویکردها و طرح‌های نوسازی و بهسازی چالش‌های متعددی را برای مدیران و برنامه‌ریزان شهری ایجاد کرده است. در این راستا، بازآفرینی شهری به‌عنوان یک رویکرد جامع برای اصلاح ...
بیشتر
همزمان با توسعه شهرنشینی بخش‌هایی از شهرها به تدریج نادیده گرفته شده و دچار فرسودگی می‌شوند. تشدید فرسودگی بافت‌های شهری به همراه تغییرات و تحولات در نظریه‌ها، رویکردها و طرح‌های نوسازی و بهسازی چالش‌های متعددی را برای مدیران و برنامه‌ریزان شهری ایجاد کرده است. در این راستا، بازآفرینی شهری به‌عنوان یک رویکرد جامع برای اصلاح و بهبود نواقص رویکردهای گذشته مورد توجه قرار گرفته است. با این حال، اجرای سیاست‌های بهسازی و نوسازی در عمل با چالش‌هایی مواجه است که عمدتاً ناشی از پیچیدگی موضوع، تعارضات زمینه‌ای و فاصله میان نظریه و عمل می‌باشد. هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر تحقق‌پذیری سیاست‌های نوسازی و بهسازی در محله ولیعصر تهران است. برای دستیابی به این هدف ابتدا به بازخوانی ادبیات نظری مربوط به بهسازی و نوسازی شهری، پراگماتیسم و تحقق‌پذیری پرداخته و پس از تدوین چارچوب نظری با بهره‌گیری از روشهای تحلیلی و تطبیقی، معیارها و شاخص‌های مربوطه استخراج گردید. اطلاعات زمینه‌محور از طریق مصاحبه با ذینفعان اصلی جمع‌آوری، کدگذاری و با استفاده از تحلیل شبکه ارزیابی گردید. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در محله ولیعصر تهران موانع اصلی تحقق پذیری شامل کیفیت پایین ساخت، تعارضات میان ذینفعان، ضعف در مدیریت و نظارت ، عدم انعطاف‌پذیری و نیازمحوری ، طولانی شدن زمان ساخت، مشکلات تأمین مالی و اسکان موقت ساکنان و عدم کارایی دفاتر توسعه محلی می‌باشد. در نهایت مدل پیشنهادی عملگرا مبتنی بر چهار معیار اصلی شامل کیفیت برنامه نوسازی و بهسازی، کیفیت مدیریت، ارزیابی و نظارت،کیفیت عملکرد پیمانکاران و کیفیت مشارکت ارائه شد.
برنامه ریزی شهری
مجتبی آزمون؛ علی مصیب زاده؛ کیارش آذرکیش؛ سینا مشتاقی
چکیده
مسکن از دیرباز جز اساسی‌ترین ملزومات آسایشی انسان‌ها بوده است. با گذر زمان انگاره‌های فرهنگی در ساخت و تکوین آن نقشه به سزایی را ایفا نموده به گونه‌ای کالبد مسکن هر فرهنگی خود جریی از هویت آن محسوب می‌گردد اما متاسفانه با نفوذ و سیطره فرهنگ‌های غیر‌اسلامی و ایرانی بعضا شهرهای کشور به ویژه کلانشهر را بیشتر تحت تاثیر قرار داده است. ...
بیشتر
مسکن از دیرباز جز اساسی‌ترین ملزومات آسایشی انسان‌ها بوده است. با گذر زمان انگاره‌های فرهنگی در ساخت و تکوین آن نقشه به سزایی را ایفا نموده به گونه‌ای کالبد مسکن هر فرهنگی خود جریی از هویت آن محسوب می‌گردد اما متاسفانه با نفوذ و سیطره فرهنگ‌های غیر‌اسلامی و ایرانی بعضا شهرهای کشور به ویژه کلانشهر را بیشتر تحت تاثیر قرار داده است. فلذا در جهت پاسخدهی مناسب به این معضل در کشورمان در این پژوهش با هدف تقویت هویت تاریخی، فرهنگی و کالبدی مساکن ایرانی - اسلامی در بافت قدیم و جدید کلانشهر تبریز، به بررسی دو محله منصور و الهیه می پردازیم. ابتدا شاخصهایی که از آیات و احادیث و منابع مرتبط، جمع-آوری کرده و پرسشنامه ها را با استفاده از مدل ارزیابی چند معیاره فرآیند تحلیل شبکه(ANP) و تاپسیس (TOPSIS) تحلیل هایی ارائه گردید. نتایج حاصله از تحلیل شاخص ها در محلات نشان می‌دهد که بطور کلی محله الهیه، به لحاظ شاخص های ایرانی - اسلامی در شرایط مطلوبتری به نسبت محله منصور می‌باشد. همچنین با بررسی نتایج تحلیل شاخص ها در محلات، شاخص مقاومت و ایمنی در وضعیت نسبتا مطلوب، و شاخص های نما، عدم اشرافیت و رضایت همسایه در وضعیت نسبتا نامطلوبی در میزان توجه در محلات قرار دارند.
برنامه ریزی شهری
هوشنگ مرادی؛ سعید ملکی
چکیده
تغییرات اقلیمی یک تهدید جدی برای توسعه پایدار شهری است و بسیاری از شهرها را در معرض خطر قرار می‌دهد. مناطق شهری دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی هستند که ساکنان و دارایی‌های آنها را به‌ویژه در برابر تغییرات آب و هوایی آسیب‌پذیر می‌کند. این پژوهش پیامدهای تغییر اقلیم را برای رفاه اجتماعی و توسعه اقتصادی در مناطق شهری، با تمرکز ویژه ...
بیشتر
تغییرات اقلیمی یک تهدید جدی برای توسعه پایدار شهری است و بسیاری از شهرها را در معرض خطر قرار می‌دهد. مناطق شهری دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی هستند که ساکنان و دارایی‌های آنها را به‌ویژه در برابر تغییرات آب و هوایی آسیب‌پذیر می‌کند. این پژوهش پیامدهای تغییر اقلیم را برای رفاه اجتماعی و توسعه اقتصادی در مناطق شهری، با تمرکز ویژه بر درک تأثیرات تغییرات آب و هوایی بر آسیب‌پذیرترین جمعیت‌ها، در نظر می‌گیرد.
پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی- نظری و از حیث ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی و اکتشافی می‌باشد. گردآوری داده‌ها و اطلاعات، به‌وسیله مطالعات منابع کتابخانه‌ای - اسنادی، برداشت‌های میدانی و مراجعه به سازمان‌ها در شهر اهواز صورت گرفت. جهت تجزیهوتحلیل داده‌ها از مدل‌های کمّی، نرم‌افزاری، تحلیل آماری و تحلیل ساختاری استفاده شده است. در بخش نخست پژوهش، به منظور تحلیل روند تغییرات اقلیمی در کلانشهر اهواز پارامترهای مهم (دما، بارش و ...) ایستگاه سینوپتیک اهواز، طی بازه زمانی (1400 – 1340) مورد بررسی قرار گرفت و روند زمانی تغییرات پارامترهای اقلیمی مذکور با استفاده از آزمون ناپارامتری من- کندال در سری زمانی ماهانه، فصلی و سالانه طی دوره آماری مورد مطالعه محاسبه گردید. نتایج نشان داد که طی روند 60 ساله تغییرات اقلیمی بر شهر اهواز در وجه افزایش دما و کاهش بارش، خود را نشان داده است و پیامدهایی را برای کلانشهر اهواز در پی داشته است. سپس با استفاده از مدل پویایی سیستم به بررسی روابط علّی و معلولی متغیرها پرداخته شد.
برنامه ریزی شهری
میرنجف موسوی؛ نیما بایرام‌زاده
چکیده
هدف اصلی این پژوهش ارزیابی سطح تحقق شاخص‌های شکوفایی شهری در شهر خوی از منظر ساکنین می‌باشد. پژوهش حاضر از منظر هدف کاربردی و از منظر روش توصیفی-تحلیلی است. در این پژوهش گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی انجام‌گرفته است. جامعه‌ی آماری این پژوهش ساکنین شهر خوی می‌باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 383 محاسبه شده ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش ارزیابی سطح تحقق شاخص‌های شکوفایی شهری در شهر خوی از منظر ساکنین می‌باشد. پژوهش حاضر از منظر هدف کاربردی و از منظر روش توصیفی-تحلیلی است. در این پژوهش گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی انجام‌گرفته است. جامعه‌ی آماری این پژوهش ساکنین شهر خوی می‌باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 383 محاسبه شده است که به صورت تصادفی ساده در محدوده شهر خوی توزیع گردیده است. روایی پرسشنامهها توسط اساتید رشته جغرافیا و شهرسازی مورد تأیید واقع شده است. پایایی پرسشنامهها توسط آزمون آلفای کرونباخ و با مقدار کلی 862/0 مورد تایید قرار گرفته است. جهت تجزیهوتحلیل داده‌های گردآوری شده از نرم‌افزارهای GIS، SPSS و مدل محقق ساخت استفاده شده است این مدل با خوشه‌بندی ابعاد شکوفایی شهری به ارزیابی وضعیت موجود می‌پردازد. در نهایت در جهت ارزیابی ارتباطات درونی ابعاد شکوفایی شهری از مدل تصمیم‌گیری چند شاخصه دیمتل استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشانگر این است که مطابق نتایج مدل تحقق شاخص‌های شکوفایی شهری، شهر خوی با مقدار 7/67 در خوشه متوسط قرار گرفته است که نشانگر این است که مطابق نظر ساکنین این شهر، اقدامات صورت گرفته در این شهر در حوزه‌های بهره‌وری، توسعه زیرساخت، کیفیت زندگی، برابری و مشارکت اجتماعی، پایداری محیط‌زیست و حکمروایی شهری سبب تحقق شاخص‌های شکوفایی شهری در این شهر نشده‌است. مطابق نتایج مدل دیمتل بعد توسعه زیرساخت با مقدار (D) 332/8 تأثیرگذارترین و بعد کیفیت زندگی با مقدار (R) 526/8 و مقدار (D+R) 520/16 به عنوان تأثیرپذیرترین بعد، بیشترین ارتباط را با سایر ابعاد دارد.
برنامه ریزی شهری
فریدون بابایی اقدم؛ رحیم حیدری چیانه؛ قاسم رحیمی فرد
چکیده
گردشگری به‌عنوان یک عامل در رقابت‌پذیری شهری مطرح است. شناخت عوامل بهبوددهندۀ رقابت‌پذیری شهری از طریق گردشگری در بازارهای ملی و بین‌المللی موجب تسهیل برنامه‌ریزی برای توسعة شهرها می‌شود. یکی از ابزارهای مناسب برای ایجاد سازمانی پویا و هدفمند به‌کارگرفتن الگوهای مدیریتی نو به‌ویژه مدیریت کیفیت جامع است. هدف مدیریت کیفیت جامع، ...
بیشتر
گردشگری به‌عنوان یک عامل در رقابت‌پذیری شهری مطرح است. شناخت عوامل بهبوددهندۀ رقابت‌پذیری شهری از طریق گردشگری در بازارهای ملی و بین‌المللی موجب تسهیل برنامه‌ریزی برای توسعة شهرها می‌شود. یکی از ابزارهای مناسب برای ایجاد سازمانی پویا و هدفمند به‌کارگرفتن الگوهای مدیریتی نو به‌ویژه مدیریت کیفیت جامع است. هدف مدیریت کیفیت جامع، ایجاد تحول در شیوه عملکرد و فعالیت‌های سازمانی است؛ لذا می‌بایست به‌منظور درک صحیح از اهمیت مدیریت کیفیت جامع و میزان اثربخشی آن، باوری عمیق نسبت به مفاهیم، فلسفه و همچنین مبانی اصولی آن ایجاد شود. هدف از این پژوهش شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر در پیاده‌سازی مدیریت کیفیت جامع دررابطه‌با رقابت‌پذیری گردشگری با استفاده از مدل DPSIR در مراکز اقامتی تبریز است. این پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی است که از میان 14 نفر از خبرگان( اساتید و متخصصان رشته برنامه ریزی شهری- مدیریت- هتلداری) در خصوص موضوع پژوهش به روش نمونه‌گیری هدفمند برگزیده شدند. ابتدا از سه اصول مطرح و معروف مدیریت کیفیت فراگیر (اصول چهارده‌گانه دمینگ - نظریه سینک - اصول شش‌گانه رجب‌بیگی و سلیمی) برای پرسش‌شوندگان سؤال‌هایی از طریق پرسشنامه و مصاحبه پرسیده شد و پس از جمع‌آوری اطلاعات، از مدل DPSIR بهره گرفته شد و سپس با استفاده از روش موردنظر (اصول شش‌گانه رجب‌بیگی و سلیمی) و متغیرهای تأثیرگذار آن (تعهد، رضایت مشتری، واقع‌گرایی، مشارکت و همکاری، آموزش، بهبود مستمر) دررابطه‌با رقابت‌پذیری گردشگری شهری در مراکز تبریز شناسایی شد.
برنامه ریزی شهری
رقیه داوری زرنقی؛ محسن کلانتری
چکیده
شهرها سیستم های پیچیده و بسیار وابسته هستند که در برابر خطرات مختلف آسیب پذیر هستند. باتوجه به رشد شهر ها و گسترش آنها رویکرد تاب آوری یکی از حیاتی ترین راه حل ها برای مقابله با این آسیب پذیری است. این مطالعه به منظور بررسی مطالعات تاب آوری شهری در برابر تغییرات اقلیمی در ایران با استفاده از روش فراتحلیل انجام شده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی ...
بیشتر
شهرها سیستم های پیچیده و بسیار وابسته هستند که در برابر خطرات مختلف آسیب پذیر هستند. باتوجه به رشد شهر ها و گسترش آنها رویکرد تاب آوری یکی از حیاتی ترین راه حل ها برای مقابله با این آسیب پذیری است. این مطالعه به منظور بررسی مطالعات تاب آوری شهری در برابر تغییرات اقلیمی در ایران با استفاده از روش فراتحلیل انجام شده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و ماهیت آن کاربردی-توسعه ای است.جامعه آماری پژوهش را فصلنامه های معتبر و مورد تایید وزارت علوم، کنفرانس های داخلی و پایان نامه های دانشگاه ها تشکیل می دهد. یافته‌ها نشان می‌دهد که از سال 2013، تمرکز فزاینده‌ای بر موضوع تاب‌آوری شهری در برابر تغییرات اقلیمی شده است و محققان و جغرافی‌دانان توجه ویژه‌ای به این موضوع دارند. بررسی ها نشان می دهد که ابعاد اکولوژیکی و زیست محیطی و شناسایی و بحث در مورد ابعاد و شاخص های تاب آوری در اکثر مطالعات مشهود است. مطالعات موردی در پژوهش به طور کلی بر شهرهای بزرگ ایران متمرکز شده است. نتایج حاکی از آن است که شهرها از نظر تاب آوری به ویژه در بعد اجتماعی و کالبدی دارای نقاط ضعف مشهودی هستند. این ضعف ها در شهرهای بزرگتر که رشد جمعیت را تجربه می کنند، آشکارتر است.این پژوهش نیز حاکی از وجود خلأهای فراوان درزمینه تاب آوری شهری است که محققان باید در مطالعات آتی خود به این موارد توجه داشته باشند.
برنامه ریزی شهری
فیروز جعفری؛ شهریور روستایی؛ احمد کریمی
چکیده
بازآفرینی شهری به عنوان یکی از مهمترین راهبردهای توسعه شهری پایدار، به بهبود کیفیت زندگی، کاهش نابرابری‌های اجتماعی، ارتقاء پایداری محیطی و توسعه اقتصادی مناطق شهری می‌پردازد. این مقاله به تحلیل بنیان‌های نظری بازآفرینی شهری و ارائه یک الگوی بهینه برای بازآفرینی بافت‌های ناکارآمد شهری در شهرهای ایران اختصاص دارد. با بهره‌گیری ...
بیشتر
بازآفرینی شهری به عنوان یکی از مهمترین راهبردهای توسعه شهری پایدار، به بهبود کیفیت زندگی، کاهش نابرابری‌های اجتماعی، ارتقاء پایداری محیطی و توسعه اقتصادی مناطق شهری می‌پردازد. این مقاله به تحلیل بنیان‌های نظری بازآفرینی شهری و ارائه یک الگوی بهینه برای بازآفرینی بافت‌های ناکارآمد شهری در شهرهای ایران اختصاص دارد. با بهره‌گیری از نظریه‌های تولید فضا و نئولیبرالیسم هنجاری، مفاهیم پیچیده بازآفرینی شهری مورد بررسی قرار گرفته و نقش عوامل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در شکل‌دهی به فضاهای شهری تبیین شده است. این پژوهش از نظر هدف بنیادی و براساس ماهیت و روش تحقیق، توصیفی تحلیلی است. نظریات مطرح در این زمینه گردآوری و مورد بررسی قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان داد که نظریه تولید فضا و نئولیبرالیسم هنجاری از نظریه های غالب در مطالعه بازآفرینی شهری هستند. تحلیل و طبقه بندی نظریات نشان داد که نظریات مطرح در این زمینه به هفت گروه اجتماعی-اقتصادی، محیطی، فرهنگی-تاریخی، مدیریت شهری، اقتصادی، فضایی-کالبدی و امنیت شهری تقسیم می شوند. هرکدام از این نظریات به تحلیل و پوشش ابعادی از بازآفرینی شهری می پردازند. درنهایت براساس نگاه سیستمی به ارایه الگوی پیشنهادی برای بازآفرینی شهری در ایران پرداخته شد. در این الگو نظریات مطرح شده در قالب ابعاد هفت گانه براساس شرایط و مختصات مکان مورد مطالعه نیاز به تعدیل دارند تا پیاده سازی طرح های بازآفرینی شهری منطبق بر اصل جهانی فکر کن و محلی عمل کن، باشد. این الگو می تواند برای توسعه شهری در ایران مورد استفاده قرار گیرد.
برنامه ریزی شهری
خدیجه رضائی؛ محمدباقر بهشتی
چکیده
عوارض بخش مسکن به خصوص در دهه اخیر و در شهرهای بزرگ کشور، یک عامل تأثیرگذار بر قیمت و عرضه مسکن، قلمداد می شود. این پژوهش بر آن است تا شاخص های موثر عوارض شهرداری بر عرضه مسکن را از دیدگاه خبرگان فعال در حوزه مسکن در کلانشهر تبریز مورد بررسی قرار دهد. به منظور شناسایی شاخص ها، از مصاحبه با خبرگان حوزه ساخت و مسکن استفاده شد. پس از استخراج ...
بیشتر
عوارض بخش مسکن به خصوص در دهه اخیر و در شهرهای بزرگ کشور، یک عامل تأثیرگذار بر قیمت و عرضه مسکن، قلمداد می شود. این پژوهش بر آن است تا شاخص های موثر عوارض شهرداری بر عرضه مسکن را از دیدگاه خبرگان فعال در حوزه مسکن در کلانشهر تبریز مورد بررسی قرار دهد. به منظور شناسایی شاخص ها، از مصاحبه با خبرگان حوزه ساخت و مسکن استفاده شد. پس از استخراج شاخص‌ها، پرسشنامه ای بر مبنای رویکرد دلفی فازی طراحی و در اختیار خبرگان قرار داده شد. نمونه نهایی، شامل تعداد 14 نفر از استادان و فعالان حوزه ساخت با حداقل 5 سال سابقه کاری در حوزه ساخت و مسکن بودند. با بررسی انجام گرفته، تعداد 114 شاخص اولیه استخراج شدند و پس از اجرای سه مرحله دلفی فازی و رسیدن به اجماع نظر خبرگان، تعداد 68 شاخص نهایی به عنوان شاخصه های عواض شهرداری مؤثر بر عرضه مسکن شناسایی شدند. با توجه به نتایج به دست آمده، خبرگان بر این باورند که، علی رغم این امر که افزایش عوارض منجر به افزایش درآمد شهرداری شده است، از سوی دیگر، عواملی مانند افزایش هزینه ها، رانت و رشوه خواری، هزینه های شهرداری و ناکارآمدی درآمد شهرداری را افزایش داده است. همچنین، بوروکراسی های اداری پیچیده، عدم شفافیت در مقدار عوارض و هزینه مرتبط با آن، تمرکز در مناطق خاص شهری، ضعف فرهنگ شهرنشینی و گسترش شهری، عدم استفاده دقیق از بافت های فرسوده، همگی از جمله شاخصه های عوارض شهرداری تأثیرگذار بر تغییرات قیمت و عرضه مسکن هستند.
برنامه ریزی شهری
فریدون امیدی؛ محمد امین میاحی
چکیده
زمینه و هدف: گسترش و افزایش بی رویه جمعیت شهرها، تغییر الگوی مصرف و ازدیاد پسماند و نبود روشهای علمی موثر در امر جمع آوری و دفع پسماندهای شهری، این موضوع را به عنوان یکی از معضلات جوامع شهری در آورده است. این تحقیق با هدف طراحی مدل مدیریت پسماند شهری مبتنی بر فناوری های نوین انجام شده است.روش بررسی: این تحقیق از نوع تحقیقات آمیخته(کیفی- ...
بیشتر
زمینه و هدف: گسترش و افزایش بی رویه جمعیت شهرها، تغییر الگوی مصرف و ازدیاد پسماند و نبود روشهای علمی موثر در امر جمع آوری و دفع پسماندهای شهری، این موضوع را به عنوان یکی از معضلات جوامع شهری در آورده است. این تحقیق با هدف طراحی مدل مدیریت پسماند شهری مبتنی بر فناوری های نوین انجام شده است.روش بررسی: این تحقیق از نوع تحقیقات آمیخته(کیفی- کمی)،کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- پیمایشی می باشد. 20 نفر خبره به روش هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماری بخش کمی شامل شهروندان شهر دزفول است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر به روش تصادفی در دسترس انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل اطلاعات در بخش کیفی با استفاده از روش گراندد تئوری و در بخش کمی از معادلات ساختاری استفاده گردیده است. یافته ها: نتایج نشان داد شاخص ساختار فرهنگی- اجتماعی، رهبری نوین و استفاده از دستورالعمل ها به عنوان مقوله‌های زمینه‌ای، شرایط محیطی و اقلیمی، هوشمندسازی مسیر مدیریت پسماند و اعتمادسازی به عنوان شرایط علی، ایجاد زیرساخت های مناسب، تحلیل هوشمند وآموزش به عنوان مقوله‌های راهبردها، چالش های مدیریت و انسانی، ساختاری و زیست محیطی به عنوان مقوله‌های مداخله‌گر در طراحی مدل مدیریت پسماند شهری مبتنی بر فناوری های نوین انتخاب شدند. نتیجه گیری: می توان با بهبود ساختار مدیریتی، افزایش آگاهی عمومی و بهبود سلامت انسانی و محیطی و بهره گیری از فناوری های نوین موجبات اثربخشی روش های مدیریت پسماند را فراهم ساخت.
برنامه ریزی شهری
اکبر رحیمی؛ المیرا دواتگر خرسند
چکیده
با گسترش شهرنشینی و تعامل افراد با فضاهای عمومی شهرها، کیفیت زندگی شهرنشینان به کیفیت فضاهای شهری گره خورده است. بدین ترتیب ضروری است که تمامی قسمت‌های مختلف یک شهر از خدمات شهری با کیفیت برخوردار باشند. با این حال تنش‌هایی مبنی بر کیفیت فضاهای عمومی، در مناطق مختلف شهرها دیده می‌شود که ممکن است عدالت فضایی را تحت تاثیر قرار دهد ...
بیشتر
با گسترش شهرنشینی و تعامل افراد با فضاهای عمومی شهرها، کیفیت زندگی شهرنشینان به کیفیت فضاهای شهری گره خورده است. بدین ترتیب ضروری است که تمامی قسمت‌های مختلف یک شهر از خدمات شهری با کیفیت برخوردار باشند. با این حال تنش‌هایی مبنی بر کیفیت فضاهای عمومی، در مناطق مختلف شهرها دیده می‌شود که ممکن است عدالت فضایی را تحت تاثیر قرار دهد و تجربه‌های متفاوت از زندگی شهری برای ساکنین مناطق مختلف یک شهر پدید آید. باتوجه به اهمیت این موضوع، مطالعه حاضر به بررسی کیفیت فضاهای عمومی مناطق مختلف شهر تبریز پرداخته است. اطلاعات مورد نیاز برای این پژوهش که ماهیت توصیفی- تحلیلی دارد، با استفاده از پرسشنامه و به‌طور تصادفی جمع‌آوری گردیده است. سوالات پرسشنامه در 2 بخش عمده شامل اطلاعات فردی و بخش سوالات مربوط به متغیرهای تحقیق تشکیل شده است. زیرساخت‌های فیزیکی، قابلیت دسترسی، شرایط فرهنگی و امنیت عینی و ذهنی متغیرهای این پژوهش را تشکیل داده‌اند. داده‌های حاصل از پرسشنامهها با استفاده از تحلیل لکه‌های داغ و شاخص موران در نرم افزار ARC GIS مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان‌دهنده این است که تفاوت معنی‌داری میان کیفیت فضاهای عمومی مناطق مختلف شهر تبریز وجود دارد، بهطوریکه منطقه 2، 5 و 1 با کیفیت‌ترین مناطق و منطقه 8، 10، 4 و 6 کم‌کیفیت‌ترین مناطق شهر تبریز از دیدگاه ساکنین شناخته شده‌اند.
برنامه ریزی شهری
حسین اسمعیلی سنگری؛ راحله پروین
چکیده
بی شک اماکن باستانی منبع غنی میراث و مکانی ایده آل برای به کارگیری رویکرد گردشگری خلاق هستند. چشم انداز نوآورانه این مهم در کریدور میراث ناملموس، به واسطه ادامه حیات در آثار مادی، مشتمل بر نمود میراث مادی و فرهنگی، تواٌم می باشد. بدین منظور پژوهش حاضر با مفروض گره جامعه معاصر با فرهنگ کهن، به شناسایی اماکن مولد این نوع گردشگری در مجموعه ...
بیشتر
بی شک اماکن باستانی منبع غنی میراث و مکانی ایده آل برای به کارگیری رویکرد گردشگری خلاق هستند. چشم انداز نوآورانه این مهم در کریدور میراث ناملموس، به واسطه ادامه حیات در آثار مادی، مشتمل بر نمود میراث مادی و فرهنگی، تواٌم می باشد. بدین منظور پژوهش حاضر با مفروض گره جامعه معاصر با فرهنگ کهن، به شناسایی اماکن مولد این نوع گردشگری در مجموعه میراث جهانی بازار تاریخی تبریز می پردازد. روش پژوهش از نوع آمیخته کمی-کیفی و اکتشافی با بهره گیری از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP در مطالعات کتابخانه ای، اسناد و مدارک تاریخی، مشاهدات میدانی و مصاحبه عمیق با 30 نفر از متخصصین، کارشناسان، اساتید مورد تعمق قرار گرفت. ماحصل تفحصات، به اثر بخشی ادراکات ذهنی و عینی اشاره می نماید. از این رو با بهره مندی از نرم افزارExpert Choice2000 مطابق مقایسات زوجی، وزن دهی صورت پذیرفت و میزان ناسازگاری سنجیده شده به سبب کمتر بودن از مقدار 0.1 مورد پذیرش واقع گردید. سپس هر زیر مجموعه از حیث مکان یابی در نرم افزارArcGIS 10.8 با بهره گیری از توابع Spatial Analyst، لایه های وزن دار با فضاهای مستعد گردشگری خلاق ادغام گردید و در چهار معیار؛ کاملا مناسب، مناسب، نامناسب و کاملا نامناسب معرفی شد. نتایج حاکی از آن است که فضاهای رده کاملاً نامناسب، علیرغم میراث مادی و فرهنگی غنی و جای گیری در زمره اماکن جاذب برای گردشگران مورد بی مهری قرار گرفته است. بنابراین از حیث آفرینش پتانسیل گردشگری خلاق نیازمند مداخلات با توجه به ویژگی های فرهنگی جامعه می باشد.
برنامه ریزی شهری
حسن محمودزاده؛ ایرج تیموری؛ علی امیری ورزقان
چکیده
پراکنش نامعقول شهری اثرات نامطلوبی بر محیط طبیعی و فرهنگی جوامع دارد. تلاش‌های زیادی برای برطرف ساختن اثرات منفی گسترش پراکنده شهرها به عمل آمده که عمده ترین آنها راهبرد رشد هوشمند است. در واقع رشد هوشمند به عنوان پاسخی برای تداوم مشکلات توسعه پراکنده و نتایج منفی آن به وجود آمده است. هدف این پژوهش شناسایی ظرفیت های کالبدی به منظور ...
بیشتر
پراکنش نامعقول شهری اثرات نامطلوبی بر محیط طبیعی و فرهنگی جوامع دارد. تلاش‌های زیادی برای برطرف ساختن اثرات منفی گسترش پراکنده شهرها به عمل آمده که عمده ترین آنها راهبرد رشد هوشمند است. در واقع رشد هوشمند به عنوان پاسخی برای تداوم مشکلات توسعه پراکنده و نتایج منفی آن به وجود آمده است. هدف این پژوهش شناسایی ظرفیت های کالبدی به منظور توسعه میان افزاء با اتکاء بر اصول رشد هوشمند در محله قنبر چشمه مرند است. پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی - عملی و از حیث ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر200 قطعه فرسوده از ساختمان های فرسوده محله قنبر چشمه می باشد. با عملیات واگذاری کد مشترک و dissolve، تعداد قطعات به 160 مورد کاهش پیدا کرد. با عملیات میدانی و ممیزی مطابق ضوابط شهرسازی به اصلاح و اختصاص تراکم ساختمانی پرداخته شد که منجر به افزایش سطح اشغال از 38934 به 97071 متر مربع گردید که با در نظر گرفتن بعد متوسط 3 نفری خانوار می تواند جمعیتی بالغ بر 2904 نفر را در خود جای دهد ولی با توجه به ناکارآمدی فعلی بافت از این افزایش جمعیت نمی تواند منتفع شود. اگر چنان چه 40 درصد از مساحت سطح اشغال آزاد شده که مساحتی بالغ بر 15476 متر مربع می باشد به زیرساخت های سبز،کاربری های مختلط، ایجاد جوامع پیاده محور و تعریض معابر اختصاص داده شود، قطعا میزان کیفیت زیست محیطی محدوده فرسوده قنبر چشمه افزایش خواهد یافت.
برنامه ریزی شهری
آرام خضرلو
چکیده
امنیت کالبدی و دسترسی به خدمات عمومی یکی از مهمترین بارزه‌های یک محله سکونتی سالم محسوب شده و به ارتقای ایمنی و حس آرامش و نشاط در شهروندان منجر می‌شود. امینت کالبدی به حفظ جان و مال مردم گرایش داشته و با دسترسی به خدمات عمومی نیازهای روزمره آنان را برآورده می‌سازد. هدف این تحقیق سنجش تأثیر امنیت کالبدی و دسترسی به خدمات عمومی بر ...
بیشتر
امنیت کالبدی و دسترسی به خدمات عمومی یکی از مهمترین بارزه‌های یک محله سکونتی سالم محسوب شده و به ارتقای ایمنی و حس آرامش و نشاط در شهروندان منجر می‌شود. امینت کالبدی به حفظ جان و مال مردم گرایش داشته و با دسترسی به خدمات عمومی نیازهای روزمره آنان را برآورده می‌سازد. هدف این تحقیق سنجش تأثیر امنیت کالبدی و دسترسی به خدمات عمومی بر ارتقای کیفیت سکونتی شهروندان می‌باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و از ابزار پرسشنامه جهت تجزیهوتحلیل اطلاعات استفاده شده است و نمونه مورد مطالعه در تحقیق منطقه 4 شهر ارومیه می‌باشد. در تحقیق حاضر با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون که برای تمامی متغیرهای شاخص‌های امنیت کالبدی و دسترسی به خدمات عمومی در ارتباط با کیفیت سکونتی مثبت و معنادار بدست آمده، می‌توان به این نتیجه رسید که با ارتقای شاخص-های امنیت مسکن می‌توان به ارتقای کیفیت سکونتی شهروندان کمک کرد، هر چند که این ارتباط چندان هم قوی نباشد. براساس نتایج بدست آمده میزان رضایت‌مندی عمومی از شاخص امنیت کالبدی در بین ساکنین منطقه 4 در حد پایینی بوده و برابر با 23/2 بوده‌است. در این بین رضایت‌مندی از عمر واحد مسکونی و کیفیت معابر اصلی با 14/2 و 27/1 از همه پایین‌تر است. میزان رضایت‌مندی از معیار دسترسی به خدمات شهری به جهت وجود گره‌های فعالیتی در این منطقه بالاتر از میانگین و برابر با 04/4 است.
برنامه ریزی شهری
محمد محمدنژاد؛ فریدون نقیبی
چکیده
افرایش جمعیت شهر ها و در کنار آن رشد افقی شهر ها باعث تغییر کاربری اراضی ناب کشاورزی و همچنین نادیده گرفته شدن بافت مرکزی و قدیمی شهر ها شده است. از رویکرد های مطرح شده در انتقاد به این مسائل می توان به توسعه میان افزای شهر نام برد که به دنبال بهره برداری از زمین های خالی، بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده در شهر است. هدف اصلی این پژوهش واکاوی ...
بیشتر
افرایش جمعیت شهر ها و در کنار آن رشد افقی شهر ها باعث تغییر کاربری اراضی ناب کشاورزی و همچنین نادیده گرفته شدن بافت مرکزی و قدیمی شهر ها شده است. از رویکرد های مطرح شده در انتقاد به این مسائل می توان به توسعه میان افزای شهر نام برد که به دنبال بهره برداری از زمین های خالی، بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده در شهر است. هدف اصلی این پژوهش واکاوی پتانسیل توسعه میان افزا در منطقه چهار شهر ارومیه است. تحقیق از نظر هدف کاربردی و روش تحقیق در این پژوهش از نوع تحلیلی – توصیفی می باشد. ابتدا با استفاده از از مطالعات و منابع کتابخانه ای و اسنادی، شاخص های توسعه میان افزا شامل 9 معیار اصلی مشخص گردیده و با استفاده از پرسشنامه، از متخصصین مرتبط با موضوع که در دسترس بودند، به این شاخص ها و مولفه ها امتیاز داده شده و وزن نهایی شاخص های اصلی از طریق تحلیل سلسله مراتبی حاصل گردیده است. بنابراین با اعمال وزن و برهم نهی لایه ها، توسط تحلیل گر همپوشانی به ارزیابی پتانسیل توسعه میان افزا در منطقه 4 شهر ارومیه اقدام شده است. نتایج حاصل از نقشه همپوشانی شده نشان می دهد حدود 10 درصد از اراضی منطقه پتانسیل خیلی زیاد ( بسیار مناسب)، 24 درصد اراضی منطقه پتانسیل زیاد (مناسب)، 11 درصد از اراضی دارای پتانسیل متوسط و حدود 50 درصد اراضی منطقه دارای پتانسیل کم برای توسعه میان افزا می باشد.
برنامه ریزی شهری
اصغر عابدینی؛ فاطمه جبارپور مهرآباد؛ ابراهیم امامی؛ مهدی باقر زاده؛ روزبه ایرانی فر
چکیده
در برنامه‌ریزی کاربری اراضی، عدالت در توزیع و پراکنش فضایی کاربری‌ها یکی از مؤلفه‌های اساسی در توسعه پایدار شهری محسوب می‌شود. یکی از کاربری‌های بسیار مهم در شهرها کاربری آموزشی است، که ضرورت وجود آن برکسی پوشیده نیست. در تفکر و اندیشه اسلامی و با توصیه ی قرآن به تفکر و تحقیق و جست‌وجو در عالم خلقت به ریشه اصلی ایجاد مراکز علمی ...
بیشتر
در برنامه‌ریزی کاربری اراضی، عدالت در توزیع و پراکنش فضایی کاربری‌ها یکی از مؤلفه‌های اساسی در توسعه پایدار شهری محسوب می‌شود. یکی از کاربری‌های بسیار مهم در شهرها کاربری آموزشی است، که ضرورت وجود آن برکسی پوشیده نیست. در تفکر و اندیشه اسلامی و با توصیه ی قرآن به تفکر و تحقیق و جست‌وجو در عالم خلقت به ریشه اصلی ایجاد مراکز علمی در جوامع اسلامی تاکید شده است. در این راستا پژوهش مورد نظر به ارزیابی کاربری‌های آموزشی (مدارس ابتدایی) با توجه به اصول شهر اسلامی و وضعیت پراکنش آنها در بین مناطق دهگانه تبریز پرداخته و سپس با تلفیق شاخص‌ها به تحلیل مکانیابی فضاهای آموزشی می پردازد. نوع پژوهش حاضر کاربردی و روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است. در این پژوهش، ابتدا از روش نزدیکترین مجاورت یا همسایگی برای نشان دادن پراکندگی مدارس ابتدایی شهر تبریز و از روش تحلیل شبکه در سیستم اطلاعات جغرافیایی برای تحلیل وضع موجود توزیع فضایی مدارس و بررسی شعاع عملکرد آنها استفاده شده است و در نهایت برای ارزیابی معیارهای سه گانه از مدل تاپسیس استفاده شده تا واحد ارزیابی معیارها یکسان سازی شوند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که مناطق6، 8 و 10 به ترتیب در بالاترین رتبه و منطقه 7 در رتبه آخر قرار دارد، به این صورت که تنها منطقه 8 تحت پوشش100 درصدی شعاع عملکرد مفید قرار گرفته و از نظر معیار الگوی توزیع مدارس، منطقه 6 دارای الگوی منظم می‌باشد. و از نظر سرانه نیز هیچ یک از مناطق از وضعیت رضایت بخشی برخوردار نیستند.
برنامه ریزی شهری
محمودرضا شرقی؛ رحیم حیدری چیانه؛ شهریور روستایی
چکیده
نواحی شهری به علت آن که جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی بسیاری دارند غالبا مقاصد گردشگری مهمی محسوب می‌شوند. صنعت گردشگری به عنوان صنعتی نوپا، به ویژه در سال های اخیر تأثیرات عمیقی بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیشتر کشورهای جهان داشته است. مطالعات در زمینه اثرات گردشگری در دهه ۱۹۶۰، به اثرات مثبت گردشگری و در دهه ۱۹۷۰ به اثرات منفی ...
بیشتر
نواحی شهری به علت آن که جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی بسیاری دارند غالبا مقاصد گردشگری مهمی محسوب می‌شوند. صنعت گردشگری به عنوان صنعتی نوپا، به ویژه در سال های اخیر تأثیرات عمیقی بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیشتر کشورهای جهان داشته است. مطالعات در زمینه اثرات گردشگری در دهه ۱۹۶۰، به اثرات مثبت گردشگری و در دهه ۱۹۷۰ به اثرات منفی آن پرداخته اند و در دهه ۱۹۸۰ به رویکردی متعادل تر و نظام مند تر روی آورده اند. گردشگری از بعد فرهنگی و اجتماعی، سبب تعامل فرهنگی با دنیای خارج، بین المللی شدن فرهنگ بومی، بهبود نظام های آموزشی و بهداشتی و خواهد شد اما با همه تأثیرات مفید خود در حیطه اجتماعی - فرهنگی، تأثیرات مخربی نیز داشته است. در این راستا این مقاله با هدف ارزیابی و شناخت اثرات توسعه گردشگری در کلان شهر تبریز به بررسی عوامل مذکور پرداخته است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی-تحلیلی است. مهمترین ابزار تحقیق پرسشنامه است که در میان ساکنین جامعه میزبان پخش و پرسشگری شده است. جهت تحلیل و ارزیابی نتایج نیز بر حسب نیاز از روش ها و مدل های آماری من جمله آزمون آلفای کرونباخ، کلومگروف-اسمیرنف و تی استیودنت استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد جامعه میزبان شهر تبریز درک مثبتی از اثرات توسعه گردشگری در این شهر ندارد که این امر به صورت غیر مستقیم بر مشارکت اجتماعی شهروندان و احساس پذیرش گردشگر توسط آنان را تاثیر منفی می گذارد.
برنامه ریزی شهری
یاسر قلی زاده؛ ایرج تیموری؛ رحیم حیدری چیانه
چکیده
با توجه به اهمیت گردشگری هوشمند، به عنوان یکی از اساسی‌ترین منبع درآمد هدف این پژوهش تحلیل اسنادی مقالات معتبر داخلی در خصوص گردشگری هوشمند بوده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و روش آن فراتحلیل است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مقالات علمی- پژوهشی است که در نشریات علمی-پژوهشی مورد تأیید وزارت علوم تحقیقات و فناوری در داخل ...
بیشتر
با توجه به اهمیت گردشگری هوشمند، به عنوان یکی از اساسی‌ترین منبع درآمد هدف این پژوهش تحلیل اسنادی مقالات معتبر داخلی در خصوص گردشگری هوشمند بوده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و روش آن فراتحلیل است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مقالات علمی- پژوهشی است که در نشریات علمی-پژوهشی مورد تأیید وزارت علوم تحقیقات و فناوری در داخل کشور به چاپ رسیده است که به خاطر کم بودن تعداد آنها (12 مورد) از روش تمام شماری استفاده شده است. نتایج حاصله از تحلیل نشان می‌دهد که از سال 1396 تا به حال (1400) تنها 12 مقاله علمی پژوهشی در داخل کشور وجود دارد که این امر بیانگر کم توجهی به پژوهش در خصوص گردشگری هوشمند در کشور ایران است. همچنین نتایج حاصله نشان دهنده آن است که از نظر پراکنش جغرافیایی، شهر اصفهان در جایگاه نخست قراردارد و رشته مدیریت بخصوص مدیریت بازگانی بیشترین نقش را در زمینه گردشگری هوشمند در ایران داشته است. همچنین تمام مقالات حوزه گردشگری هوشمند در ایران به صورت چندبعدی یا همان کل‌نگری بوده است و چیرگی روش ترکیبی به روش پوزیتیویسم یا اثبات‌گرایی کاملا مشهود است. از دیگر یافته‌های پژوهش این است که روش گردآوری اکثر مقالات چاپ شده، اسنادی و ترکیبی (پرسشنامه و مصاحبه) بوده است. همچنین تجزیه و تحلیل داده‌ها در اکثر مقالات با استفاده از آزمون تی‌تک نمونه‌ای، مدل معادلات ساختاری و مدل فراترکیب بوده است و در خصوص نرم‌افزارهای پرکاربرد در حوزه مقالات داخلی گردشگری هوشمند به نرم‌افزار SPSS به همراه Smart PLS می‌توان اشاره نمود.
برنامه ریزی شهری
ناهیده رضائی؛ فرزین حق پرست؛ رحمت محمدزاده
چکیده
توسعه شهری هنوز هم یکی از موضوعات مهم قرن بیست و یکم است. با این حال بسیاری از شهرهای جهان با مشکل نابرابری دست و پنجه نرم می‌کنند. برای ساخت محیط‌های شهری هوشمند، فراگیر، قابل زندگی و پایدار می‌باید از تکنولوژی و ابتکار عمل در کنار هم کمک گرفت. مقاله حاضر به بررسی هوشمندسازی بازار سنتی تبریز می پردازد. آن‌چه که این مطالعه را با اهمیت ...
بیشتر
توسعه شهری هنوز هم یکی از موضوعات مهم قرن بیست و یکم است. با این حال بسیاری از شهرهای جهان با مشکل نابرابری دست و پنجه نرم می‌کنند. برای ساخت محیط‌های شهری هوشمند، فراگیر، قابل زندگی و پایدار می‌باید از تکنولوژی و ابتکار عمل در کنار هم کمک گرفت. مقاله حاضر به بررسی هوشمندسازی بازار سنتی تبریز می پردازد. آن‌چه که این مطالعه را با اهمیت می سازد این است که بازار تبریز به‌رغم مواجه با مسایل و مشکلات ناشی از عصر مدرن، هنوز بیش از هر عنصر دیگر در سازمان فضایی و کالبدی شهر ایفای نقش می نماید. این تحقیق برای نیل به اهداف از روش های کمی و کیفی بهره برد. در بخش کمّی از ابزار پرسشنامه‌ی با40 نفر از افراد دارای صلاحیت کافی در امر بازار استفاده شد که از طریق روش دلفی تدوین شده بود. در بخش کیفی نیز به روش مصاحبه عمیق و نیمه عمیق اقدام شده و تحلیل داده‌ها از طریق پدیدارشناسی بوده است. نتایج مطالعات نشان می دهد که در راستای ارتقاء کیفیت و هوشمندسازی بازار تبریز، اصول و معیارهایی چون حکمروایی، ساخت و ساز، فناوری و شهروند هوشمند با داشتن امتیاز متوسط به بالا، اهمیت خاص دارند. از این رو، بسط هوشمندسازی از طریق سیاست‌ها، توسعه زیرساخت های ارتباطی، آموزش لازم، ، گسترش تحقیقات توسعه فناوری و توجه به استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان در خصوص تجارت الکترونیک و ... در کنار توسعه کیفی و ارتقای فضاهای فیزیکی و کالبدی و توجه به ارزش های تاریخی بازار می تواند حایز ارزش بیشتری گردد.
برنامه ریزی شهری
حسن محمودزاده؛ توکل آقایاری؛ داود حاتمی
چکیده
امروزه با رشد جمعیت سالمند در جامعه، نیاز به محیط‌های شهری آرام و سالم، متناسب با نیازهای سالمندان بییش از گذشته احساس می‌شود. بر اساس رویکرد سازمان بهداشت جهانی، شهرهای دوستدار سالمند شامل آن دسته از فضاهای شهری هستند که توزیع خدمات عمومی در آنها به‌گونه‌ای است که حداکثر تناسب را با نیازها و محدودیت‌های افراد سالمند دارند. برای ...
بیشتر
امروزه با رشد جمعیت سالمند در جامعه، نیاز به محیط‌های شهری آرام و سالم، متناسب با نیازهای سالمندان بییش از گذشته احساس می‌شود. بر اساس رویکرد سازمان بهداشت جهانی، شهرهای دوستدار سالمند شامل آن دسته از فضاهای شهری هستند که توزیع خدمات عمومی در آنها به‌گونه‌ای است که حداکثر تناسب را با نیازها و محدودیت‌های افراد سالمند دارند. برای سنجش وضعیت منطقه سه کلانشهر تبریز از منظر شهر دوستدار سالمند از پرسشنامه استاندارد سازمان بهداشت جهانی که در 8 شاخص و 81 گویه تهیه شده؛ استفاده شده است. تحلیلهای آماری در این پژوهش به کمک نرم‌افزار SPSS نسخه 26 انجام شده.نتایج بررسی و سنجش هشت شاخص دوستدار سالمند در منطقه سوم شهرداری کلانشهر تبریز نشان داد که میانگین شاخص فضاهای بیرونی و ساختمان‌ها 80/2، شاخص حمل و نقل 72/2، مسکن 34/2، شاخص مشارکت اجتماعی 41/2، شاخص احترام و فعالیت اجتماعی 39/2، شاخص مشارکت در امور مدنی و اشتغال 34/2، شاخص ارتباطات و اطلاعات 51/2 و شاخص حمایتهای اجتماعی و خدمات سلامت 44/2 می‌باشد. که در این بین شاخص فضاهای بیرونی و ساختمان‌ها با میانگین 80/2 بهترین وضعیت و شاخص‌های حمل و نقل و مشارکت در امور مدنی و اشتغال هر دو با 72/2 درصد بدترین وضعیت را داشته‌اند. با توجه به میانگین‌های به دست آمده؛ مشخص می‌گردد که میانگین همه شاخص‌های بررسی شده کمتر از حد وسط طیف لیکرت(عدد 3)، می‌باشد. لذا نتیجه می‌گیریم که منطقه سه شهرداری کلان شهر تبریز دوستدار سالمند نیست و تا رسیدن به حد مطلوب فاصله زیادی دارد.
برنامه ریزی شهری
ایرج تیموری؛ فیروز جعفری؛ زهرا وکیلی
چکیده
مصرف انرژی مسکونی یکی از بزرگ‌ترین حوزه‌های مصرف انرژی در جهان است و در میان تمام مصرف‌های انرژی، مصرف انرژی ساختمان بیشترین سهم را دارا می باشد که بیشترین انتشار کربن را به خود اختصاص می دهد. هدف پژوهش حاضر نیز تحلیل تأثیر پارامترهای کاهش میزان مصرف انرژی در مسکن شهری است تا ضمن شناسایی پارامترهای تأثیرگذار در کاهش میزان مصرف انرژی ...
بیشتر
مصرف انرژی مسکونی یکی از بزرگ‌ترین حوزه‌های مصرف انرژی در جهان است و در میان تمام مصرف‌های انرژی، مصرف انرژی ساختمان بیشترین سهم را دارا می باشد که بیشترین انتشار کربن را به خود اختصاص می دهد. هدف پژوهش حاضر نیز تحلیل تأثیر پارامترهای کاهش میزان مصرف انرژی در مسکن شهری است تا ضمن شناسایی پارامترهای تأثیرگذار در کاهش میزان مصرف انرژی مسکن شهری در منطقه چهار تبریز، راهکارهای عملی برای بهبود و کاهش میزان مصرف انرژی در واحدهای مسکونی در منطقه 4 شهر تبریز شود. پژوهش حاضر ازنظر هدف از نوع کاربردی و ازنظر ماهیت و روش پژوهش از نوع ترکیبی کیفی-کمّی است. بخش کیفی شامل شناسایی پارامترهای تأثیرگذار در کاهش مصرف انرژی مسکن شهری در منطقه 4 شهر تبریز از طریق بررسی مبانی نظری و تئوریک پژوهش و انجام تحلیل دلفی با مشارکت 15 متخصص دانشجویان دکتری، کارشناسان ادارة مسکن راه و شهرسازی تبریز و کارشناسان امور مسکن، اساتید دانشگاه به‌عنوان اعضای پانل است. در بخش کمّی با استفاده از مدل تحلیل معادلات ساختاری، نوع مؤلفه‌ها با توجه به اثرگذاری و اثرپذیری بر سایر مؤلفه‌ها مشخص‌شده است. براساس نتایج به‌دست‌آمده از مدل تحلیل عاملی تأییدی، تمامی شاخص‌های آشکار رابطة قوی بین متغیر پنهان خود دارند؛ بهطوریکه شاخص‌های ترکیب خانوار به ترتیب پارامترهای سن سرپرست خانوار (925/0)، تعداد اعضای خانواده 7 ساله یا کمتر(900/0)، تعداد اعضای خانواده 21 تا 8 ساله (833/0)، تعداد اعضا خانوار (828/0)، تعداد اعضای خانواده 22 تا 59 ساله (827/0)، تعداد اعضای خانواده 60 ساله و بیشتر (818/0) را به خود اختصاص داده است.
برنامه ریزی شهری
فرهاد جلیلوند؛ علی آذر
چکیده
توسعه و گسترش شهرنشینی و به دنبال آن افزایش تقاضای سفر در سال‌های اخیر، شهرها را با مشکلاتی نظیر ترافیک، کمبود پارکینگ‌های مناسب و کافی، مسائل زیست محیطی و غیره مواجه ساخته است. در عین حال، حمل و نقل عمومی، بویژه اتوبوسرانی در توسعه عملکردهای شهری از اهمیت خاصی برخوردار است. بنابراین پرداختن به ابعاد مختلف این سیستم، برای افزایش ...
بیشتر
توسعه و گسترش شهرنشینی و به دنبال آن افزایش تقاضای سفر در سال‌های اخیر، شهرها را با مشکلاتی نظیر ترافیک، کمبود پارکینگ‌های مناسب و کافی، مسائل زیست محیطی و غیره مواجه ساخته است. در عین حال، حمل و نقل عمومی، بویژه اتوبوسرانی در توسعه عملکردهای شهری از اهمیت خاصی برخوردار است. بنابراین پرداختن به ابعاد مختلف این سیستم، برای افزایش راندمان آن، گامی در جهت حل مشکلات مذکور خواهد بود. ایستگاه‌های اتوبوسرانی یکی از اجزای مهم این سامانه به شمار می آیند و در صورتیکه در مکان‌های مناسب استقرار یابند باعث افزایش کارایی و عملکرد این سامانه خواهد بود. لذا در این پژوهش سعی گردید تا پارامترهای تاثیرگذار در مکانیابی و توزیع ایستگاه‌های اتوبوس شهری شناسایی شده و بر اساس آن، توزیع فضائی ایستگاه‌های اتوبوس مورد تحلیل و ارزیابی قرار گیرد. جهت نیل به این هدف، با بهره گیری از توابع تحلیلی مختلف در محیط GIS و با استفاده از مدل AHP مکان استقرار ایستگاه‌های اتوبوس منطقه 4 تبریز براساس معیارهای انتخابی مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان می‌دهد که ایستگاه‌های اتوبوس، محدوده منطقه 4 تبریز را بصورت کامل پوشش نمی‌دهند و فاصله استاندارد آنها نیز از همدیگر نیز رعایت نشده است. اما در حالت کلی نقشه نهایی حاصل از مدلAHP الگوی مطلوب توزیع مکانی ایستگاه‌های اتوبوس را نشان می‌دهد.
برنامه ریزی شهری
لیلا رحیمی؛ سمانه زالی
چکیده
مهمترین مرحله در برنامه‌ریزی فضای سبز، تعیین الگوی فضای سبز مناسب برای شهر می‌باشد. با توجه به اهم این موضوع، پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر در برنامه‌ریزی فضای سبز شهری؛ همچنین شناخت شاخص‌های کمی و کیفی فضای سبز شهری منطقه یک شهر خوی شکل گرفت. روش تحقیق حاضر از نوع کاربردی، رویکرد حاکم بر آن توصیفی-تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری؛ ...
بیشتر
مهمترین مرحله در برنامه‌ریزی فضای سبز، تعیین الگوی فضای سبز مناسب برای شهر می‌باشد. با توجه به اهم این موضوع، پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر در برنامه‌ریزی فضای سبز شهری؛ همچنین شناخت شاخص‌های کمی و کیفی فضای سبز شهری منطقه یک شهر خوی شکل گرفت. روش تحقیق حاضر از نوع کاربردی، رویکرد حاکم بر آن توصیفی-تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری؛ استفاده‌کنندگان از پارک‌ها و فضاهای سبز منطقه می‌باشند که با محاسبه نمونه آماری، 200 پرسشنامه طی سال 1400 در میان مراجعه-کنندگان به پارک‌ها و فضاهای سبز توزیع گردید. تحلیل یافته‌های حاصل از پرسشنامهها با استفاده از نرم‌افزار SPSS صورت گرفت؛ همچنین برای تحلیل یافته‌های پژوهش از نقشه-های GIS و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) استفاده گردید؛ برای اعمال فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی از نرم‌افزارExpert Choice بهره گرفته شد.نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که از بین مولفه‌های مورد بررسی، مولفه کالبدی با معیار دسترسی بیشترین تاثیر را در برنامه‌ریزی فضای سبز شهری منطقه یک داراست. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که تعداد پارک‌ها و فضاهای سبز منطقه؛ هم از نظر کمی و هم سرانه دچار کمبود می‌باشند. توزیع فضاهای سبز به خصوص پارک‌ها به طور ناعادلانه-ای صورت گرفته است از اینرو؛ ناحیه 7 در اولویت برنامه‌ریزی فضای سبز شهری قرار گرفت.
برنامه ریزی شهری
ابوالفضل قنبری؛ رحیم حیدری چیانه؛ فرزین رموزی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، پاسخ به این سؤال است ثبت جهانی بازار تبریز بر توسعه گردشگری و اقتصادی این بازار تأثیر دارد یا خیر؟. بر این اساس فرضیه‌هایی مطرح و مدل مفهومی برای تحقیق طراحی شد. روش تحقیق پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی و شیوه جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات اسنادی و میدانی می‌باشد. نمونه آماری با توجه به فرمول تعیین حجم نمونه کوکران 384 پرسشنامه ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، پاسخ به این سؤال است ثبت جهانی بازار تبریز بر توسعه گردشگری و اقتصادی این بازار تأثیر دارد یا خیر؟. بر این اساس فرضیه‌هایی مطرح و مدل مفهومی برای تحقیق طراحی شد. روش تحقیق پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی و شیوه جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات اسنادی و میدانی می‌باشد. نمونه آماری با توجه به فرمول تعیین حجم نمونه کوکران 384 پرسشنامه به‌صورت تصادفی در دسترس در بین گردشگران مراجعهکننده به بازار تبریز توزیع گردید و با نرخ بازگشت 86 درصدی 330 پرسشنامه قابل تجزیه و تحلیل به دست آمد. داده ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و Smart PLS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل از تحلیل مسیرهای مستقیم برای فرضیه اصلی با ضریب مسیر 723/0 تأیید کننده میزان ارتباط ثبت جهانی بازار تبریز و تعداد گردشگران می باشد و نتایج حاصل از تحلیل مسیرهای غیرمستقیم نشانگر توسعه گردشگری و تأثیر آن بر توسعه اقتصادی با ضریب مسیر 383/0 می باشد که نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که ثبت جهانی بازار تبریز هم به‌صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم بر توسعه گردشگری و توسعه اقتصادی بازار تبریز تأثیر دارد.
برنامه ریزی شهری
راضیه عبدالهی؛ محمدعلی خلیجی
چکیده
سیاست یکپارچه مسکن یکی از چالش های مهم در حوزه شهرسازی است. زیرا دولت ها می توانند با ایفای نقش مثبت در محیط جدید جهانی، توسعه پایدار و محیط زیستی را برای مردم خود فراهم کنند. از این رو در ده سال اخیر موضوع مدیریت مسکن در بسیاری از بخش ها بحث های مختلفی را در مورد اثربخشی و قانونی بودن آن به خود جلب کرده است. امروز در غیاب سیاست‌های کارآمد ...
بیشتر
سیاست یکپارچه مسکن یکی از چالش های مهم در حوزه شهرسازی است. زیرا دولت ها می توانند با ایفای نقش مثبت در محیط جدید جهانی، توسعه پایدار و محیط زیستی را برای مردم خود فراهم کنند. از این رو در ده سال اخیر موضوع مدیریت مسکن در بسیاری از بخش ها بحث های مختلفی را در مورد اثربخشی و قانونی بودن آن به خود جلب کرده است. امروز در غیاب سیاست‌های کارآمد شرایط بغرنجی را در حوزه مسکن و نیازهای آن شاهد هستیم. بر این اساس هدف تحقیق شناسایی و تحلیل موانع پیش روی سیاستگذاری یکپارچه تامین مسکن در شهر اردبیل می باشد. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی می‌باشد. همچنین برای شناسائی متغیرهای گوناگون تحقیق از روش میدانی و کتابخانه ای و با ابزار پرسشنامه به تعداد 50 نفر کارشناس و خبره در حوزه مسکن در شهر اردبیل استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد مولفه های وسعت، جامعیت، تعادل، تدقیق زمینه، مشارکت، ارتباط و هم‌افزایی در سیاستگذاری تامین مسکن اردبیل موثر هستند. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد در بین متغیرهای سیاستگذاری یکپارچه تامین مسکن اردبیل متغیرهای، خدمات در زمینه کمک‌های هماهنگ، مستمر و همه‌جانبه، ارتباط مسئولیت‌پذیری و مردم، اصل توازن و تعادل و پاسخ‌گویی نهادی در رتبه‌های اول تا چهارم قرار دارد. همچنین متغیرهای مکان محوری، مردم‌محور، آگاهی شهروندان و انسجام و ارتباط دارای بیشترین مسیر و وزن در سیاستگذاری تامین مسکن شهر اردبیل دارا می‌باشند.
