نوع مقاله : مقاله علمی و پژوهشی

نویسنده

کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا دانشگاه گلستان

10.22034/jprd.2022.15045

چکیده

بافت‌های فرسوده مناطق شهری نسبت به سایر مناطق شهری آسیب‌پذیرتر می‌باشند چراکه، تعداد بالای ساکنین آن، سیستم نامناسب دفع فاضلاب و زباله‌های شهری، نحوه ارتباطلات و دسترسی ضعیف، وجود خدمات زیربنایی و خدماتی بسیار کم و همچنین وجود ناامنی در برخی از این مناطق به علت شکل‌گیری گتوهای فقر، پرداختن به امر ارزیابی و تحلیل کیفیت زندگی در این مناطق امری انکارناپذیر است. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر، ارزیابی رضایتمندی ساکنان بافت‌های فرسوده شهر گرگان از شاخص‌های کیفیت زندگی می‌باشد. جهت انجام این پژوهش از روش توصیفی تحلیلی و پیمایشی استفاده شده است همچنین جامعه آماری مورد مطالعه، ساکنین بافت‌های فرسوده شهر گرگان می-باشند که با استفاده از روش کوکران 480 نمونه انتخاب و پرسشنامه به‌صورت تصادفی ساده بین آنها توزیع شده است که برای قضاوتی صحیح از 22 شاخص در سه بُعد کالبدی- زیست‌محیطی، اجتماعی- اقتصادی و عملکردی- ساختاری استفاده شده است که مؤلفه‌های موردنظر، از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته‌های حاصل از پرسشنامه نشان می‌دهد که میزان رضایت ساکنان این بافت‌ها در سطح متوسط می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Assessing the quality of life in the worn-out tissues of Gorgan

نویسنده [English]

  • Mehdi Khodadad

M.Sc., Department of Geography, Golestan University

چکیده [English]

Dilapidated tissues of urban areas are more vulnerable than other urban areas because of its high number of inhabitants, inadequate municipal sewage and waste disposal system, poor communication and accessibility, very little infrastructure and services, and the existence of Insecurity in some of these areas is undeniable due to the formation of poverty ghettos, assessing and analyzing the quality of life in these areas. In this regard, the purpose of this study is to assess the satisfaction of residents of worn-out areas of Gorgan with quality of life indicators. For this research, descriptive-analytical and survey methods have been used. Also, the statistical population of the study is the residents of worn-out tissues of Gorgan. Using Cochran's method, 480 samples were selected and a questionnaire was randomly distributed among them. For correct judgment, 22 indicators in three dimensions of physical - environmental, socio-economic and functional - structural have been used and the components have been analyzed using SPSS software. The findings of the questionnaire show that the level of satisfaction of the residents of these tissues is moderate.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quality of life
  • urban development
  • worn-out fabrics
  • Gorgan city
  • بکایی (1378)، شناخت و تحلیل نقش مشارکت مردمی در بهسازی بافت­های فرسوده، پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد برنامه­ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی.
  • جاجرمی و کلته (1385)، سنجش شاخص­های کیفیت زندگی در شهر از نظر شهروندان در گنبد قابوس، مجله جغرافیا و توسعه.
  • حاجی­نژاد، علی، رفعیان، مجتبی و زمانی، حسین (1389)، بررسی متغییرهای فردی مؤثر بر رضایتمندی شهروندان از کیفیت محیط زندگی، مطالعه موردی؛ مقایسه بافت قدیم و جدید شهر شیراز، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 17.
  • خورارزمی (1387)، کیفیت زندگی و الزامات عصر دیجیتال در ایران، پایگاه اطلاع­رسانی علوم ارتباطات در ایران.
  • خوراسگانی و کیانپور (1386)، مدل پیشنهادی برای سنجش کیفیت زندگی، شهر اصفهان، مجلۀ دانشکده ادبیات و علوم انسانی، شمارۀ 58 و59.
  • رضوانی (1387)، سنجش کیفیت زندگی: بررسی مفهیم ، شاخص­ها و مدل­ها و ارائه مدل پیشنهادی برای نواحی روستایی، فصلنامۀ روستا و توسعه، شمارۀ 3.
  • رهنمایی، محمدتقی؛ منوجهری میاندوآب، ایوب و فرجی ملائی، امین (1390)، تحلیل کیفیت زندگی در بافت فرسوده شهر میاندوآب، فصلنامه مدیریت شهری، شماره 28.
  • زیاری (1389)، تحلیل ابعاد کیفیت زندگی در نواحی شهری ایران، پژوهش و برنامه­ریزی شهری، سال اول، شمارۀ دوم.
  • سازمان عمران و بهسازی شهری ایران (1384)، برنامه عملیاتی ده ساله بهسازی و نوسازی بافت­های فرسوده شهری، تهران.
  • غفاری و امیدی (1388)، کیفیت زندگی: شاخص توسعۀ اجتماعی، تهران، نشر شیرازه.
  • غیاثوند (1388)، تأثیر سرمایه­های اجتماعی بر کیفیت زندگی ساکنان محلات شهری، فصلنامه مهندس مشاور، شماره 45.
  • مولودی، جمشید (1388)، سنجش کیفیت محیط شهری در شهرهای جدید، مطالعه موردی شهر جدید هشتگرد، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
  • Lotfi, Sedigheh, Faraji, Amin, Hataminejad, Husain and pourahmad, Ahmad, (2011), A Study of Urban Quality of Life in a Developing Country, Journal of Social Sciences 7 (2): 232-240.
  • Toskovic, Dobrivoje, WCED, (1987), the Brundtland Report; Our Common Future, Oxford University Press, Oxford, UK.
  • Lotfi, Sedigheh and Solaimani, Karim, (2009), An assessment of Urban Quality of Life by Using Analytic Hierarchy Process Approach (Case study: Comparative Study of Quality of Life in the North of Iran), Journal of Social Sciences 5(2): 123-133.
  • , N.B.(1986), Are we really measuring the quality of life ? American journal of economic and sociology, 45(1), 93-99.
  • McMahon,. S. K, ( 2002), The development of quality of life indicators a case study from the City of Bristol, UK, Original Research Article Ecological Indicators, Volume 2, Issues 1-2, Pages 177-185.
  • John Diamond,Joyce Liddle, Alan Southern and Philip Ose,(2010), Urban Regeneration Management International Perspectives, Routledge .
  • Van Poll, R. (1997), The Perceived Quality of the Urban Residential Environment. A Multi-Attribute Evaluation. Rijksuniversiteis Groninge.
  • Pacione, M. (2003), Urban Environmental Quality and human Wellbing a Social Geographical Perspective, Landscape and Planning, NO. 65
  • Epley, R., (2008), Donald & Menon, Mohan. A Method of Assembling Cross sectional Indicators into a Community Quality of Life, Social Indicator Research .
  • Lee, Y.J. (2008), Subjective quality of life Measurement in Taipei. Building and environment, 43(7).