مقاله علمی و پژوهشی
برنامه ریزی شهری
شیوا ولایتی
چکیده
همگام با روند رشد شهرنشینی، سیاست تولید مسکن انبوه و احداث مجتمع های مسکونی در قالب الگوی کوتاه و بلندمرتبه به عنوان یکی از راه‌های پاسخ به نیاز مسکن در زمان‌های مختلف، مشابه با سایر نقاط کشور، در شهر تبریز به مرحله اجرا درآمد. اما معماری مجتمع‌های مسکونی یکی از مسایل حائز اهمیت دربرنامه‌ریزی شهری است. چرا که شکل‌گیری ابعاد مختلف ...
بیشتر
همگام با روند رشد شهرنشینی، سیاست تولید مسکن انبوه و احداث مجتمع های مسکونی در قالب الگوی کوتاه و بلندمرتبه به عنوان یکی از راه‌های پاسخ به نیاز مسکن در زمان‌های مختلف، مشابه با سایر نقاط کشور، در شهر تبریز به مرحله اجرا درآمد. اما معماری مجتمع‌های مسکونی یکی از مسایل حائز اهمیت دربرنامه‌ریزی شهری است. چرا که شکل‌گیری ابعاد مختلف آن بازتاب و برآیند شرایط گوناگون است. از دیدگاه برنامه‌ریزی شهری شناخت این عوامل و نقش آنها اهمیت بالایی داشته و ضمن اینکه از اولویت‌های مطالعاتی در حوزه برنامه‌ریزی شهری محسوب می‌شود در سیاست‌گذاری درست جهت توسعه شهرهای مطلوب و پایدار نیز موثر میباشد. در این مقاله ضمن مشخص نمودن این عوامل اعم از اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مذهبی، سیاسی، شهرسازی و محیطی، از برنامه‌ریزان شهری، شهرسازان و متخصصان معماری خواسته شده است تا اهمیت هریک از ملاحظات مذکور را در شکل‌گیری ابعاد معماری مجتمع‌های مسکونی مشخص نمایند. در ادامه با بکارگیری روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، نقش عوامل مذکور در طراحی پلان، نما، سازه و مصالح، مکانیابی، فرم و جهت‌گیری مجتمع‌های مسکونی شهر تبریز رتبه‌بندی شده است. نتایج حاصل نشان می‌دهد در بین ابعاد مختلف، عوامل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به مراتب بیشتر از ملاحظات شهرسازی، محیطی و فرهنگی در معماری و ساخت مجتمع‌های مسکونی موثر بوده و تا حدودی از سایر ابعاد مسکن غفلت شده است. طوریکه ملاحظات اقتصادی بیشترین وزن را دارد.
مقاله علمی و پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
هادی حکیمی؛ رحیم حیدری چیانه؛ سودا بلالکه
چکیده
امروزه سکونتگاههای غیررسمی و نبود امنیت تصرف در آنها توجه بسیاری از اندیشمندان را به خود جلب کرده است تا آنجا که سازمان اسکان بشر از نبود امنیت تصرف در مساکن غیررسمی به عنوان شاخص محرومیت یاد کرده است. امنیت تصرف یکی از مهمترین مسائلی است که سکونتگاههای غیررسمی با آن مواجه هستند. موضوع تحقیق حاضر، تحلیل نقش امنیت تصرف در کیفیت کالبدی ...
بیشتر
امروزه سکونتگاههای غیررسمی و نبود امنیت تصرف در آنها توجه بسیاری از اندیشمندان را به خود جلب کرده است تا آنجا که سازمان اسکان بشر از نبود امنیت تصرف در مساکن غیررسمی به عنوان شاخص محرومیت یاد کرده است. امنیت تصرف یکی از مهمترین مسائلی است که سکونتگاههای غیررسمی با آن مواجه هستند. موضوع تحقیق حاضر، تحلیل نقش امنیت تصرف در کیفیت کالبدی مسکن در محله یوسف آباد، یکی از مراکز اسکان غیررسمی کلانشهر تبریز، است که در محدوده منطقه یک شهر تبریز قرار گرفته است. هدف از انجام این تحقیق بررسی میزان امنیت تصرف ادراکی و رابطه امنیت تصرف ادراکی و کیفیت کالبدی مسکن در محدوده مورد مطالعه میباشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است و در آن از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری در این مطالعه ساکنان محله اسکان غیررسمی یوسف آباد تبریز میباشد که شیوه نمونه گیری احتمالی ساده بوده و برای محاسبه حجم نمونه از فرمول "شارل کوکران" استفاده شده است وحجم نمونه با توجه به این فرمول 373 است و برای تحلیل داده ها نیز از نرم افزار SPSS.25 استفاده شده است. نتایج تحقیق بیانگر این است که میزان امنیت تصرف ادراکی در محله مورد مطالعه در سطح پایینی قرار دارد و شاخص احتمال تخلیه در هر لحظه از عوامل اصلی در کاهش امنیت تصرف ادراکی در محله یوسف آباد است و میان امنیت تصرف ادراکی و کیفیت کالبدی مسکن رابطه مثبت و معناداری وجود ندارد.
مقاله علمی و پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
محمد نعمتی؛ ایرج تیموری
چکیده
پژوهش حاضر به دنبال، بررسی اثرپذیری قیمت و اجاره‌بهای مسکن از برخی متغیرهای کلان اقتصادی است. داده‌های آماری این پژوهش بصورت اسنادی جمع آوری شده و شامل سال‌های 1398-1387 و به‌صورت فصلی میباشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل رگرسیونی حداقل مربعات معمولی و برای بررسی ایستایی متغیرها از آزمون دیکی - فولر تعمیم‌یافته استفاده شد. یافته‌های ...
بیشتر
پژوهش حاضر به دنبال، بررسی اثرپذیری قیمت و اجاره‌بهای مسکن از برخی متغیرهای کلان اقتصادی است. داده‌های آماری این پژوهش بصورت اسنادی جمع آوری شده و شامل سال‌های 1398-1387 و به‌صورت فصلی میباشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل رگرسیونی حداقل مربعات معمولی و برای بررسی ایستایی متغیرها از آزمون دیکی - فولر تعمیم‌یافته استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد متغیرهای پیش‌بین، توضیح‌دهندگی بسیار بالای بر رفتار متغیر وابسته دارد. به‌طوری‌که در قیمت مسکن، معادله رگرسیون معنی‌داری با ضریب تعیین 98/0 و ضریب تعیین تعدیل‌شده 975/0 به دست آمد. براین‌اساس، این مدل 5/97 درصد از واریانس متغیر قیمت مسکن را پیش‌بینی می‌نماید. در اجاره‌بها مسکن نیز، معادله رگرسیون معنی‌داری با ضریب تعیین 986/0 و ضریب تعیین تعدیل‌شده 982/0 به دست آمد؛ در واقع، این مدل 2/98 درصد از واریانس متغیر اجاره‌بها مسکن را پیش‌بینی می‌نماید. در قیمت مسکن، ، «نرخ دلار غیررسمی»، «نرخ تورم» و «میزان نقدینگی» رابطه مستقیم و مثبتی به قیمت مسکن دارند. «نرخ بیکاری»، «قیمت سکه تمام بهارآزادی» و «نرخ سود بانکی» نیز رابطه مستقیم و منفی دارد. همچنین، اثر متغیرهای «شاخص قیمت مصرف‌کننده»، «نرخ دلار رسمی»، «تعداد واحد مسکونی ساخته شده» و «ارزش معاملات بورس» معنیدار نمی‌باشد. در اجاره‌بها مسکن، «نرخ دلار غیررسمی» و «نرخ تورم» رابطه مستقیم و مثبتی با اجاره‌بها مسکن دارند. «قیمت سکه تمام بهارآزادی»، «نرخ سود بانکی» و «نرخ بیکاری» نیز رابطه مستقیم و منفی دارد. همچنین، «شاخص قیمت مصرف‌کننده»، «نرخ دلار رسمی»، «تعداد واحد مسکونی ساخته شده»، «ارزش معاملات بورس» و «میزان نقدینگی» معنیدار نمی‌باشد.
مقاله علمی و پژوهشی
برنامه ریزی شهری
مهدی خداداد
چکیده
بافت‌های فرسوده مناطق شهری نسبت به سایر مناطق شهری آسیب‌پذیرتر می‌باشند چراکه، تعداد بالای ساکنین آن، سیستم نامناسب دفع فاضلاب و زباله‌های شهری، نحوه ارتباطلات و دسترسی ضعیف، وجود خدمات زیربنایی و خدماتی بسیار کم و همچنین وجود ناامنی در برخی از این مناطق به علت شکل‌گیری گتوهای فقر، پرداختن به امر ارزیابی و تحلیل کیفیت زندگی در ...
بیشتر
بافت‌های فرسوده مناطق شهری نسبت به سایر مناطق شهری آسیب‌پذیرتر می‌باشند چراکه، تعداد بالای ساکنین آن، سیستم نامناسب دفع فاضلاب و زباله‌های شهری، نحوه ارتباطلات و دسترسی ضعیف، وجود خدمات زیربنایی و خدماتی بسیار کم و همچنین وجود ناامنی در برخی از این مناطق به علت شکل‌گیری گتوهای فقر، پرداختن به امر ارزیابی و تحلیل کیفیت زندگی در این مناطق امری انکارناپذیر است. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر، ارزیابی رضایتمندی ساکنان بافت‌های فرسوده شهر گرگان از شاخص‌های کیفیت زندگی میباشد. جهت انجام این پژوهش از روش توصیفی تحلیلی و پیمایشی استفاده شده است همچنین جامعه آماری مورد مطالعه، ساکنین بافت‌های فرسوده شهر گرگان می-باشند که با استفاده از روش کوکران 480 نمونه انتخاب و پرسشنامه به‌صورت تصادفی ساده بین آنها توزیع شده است که برای قضاوتی صحیح از 22 شاخص در سه بُعد کالبدی- زیستمحیطی، اجتماعی- اقتصادی و عملکردی- ساختاری استفاده شده است که مؤلفههای موردنظر، از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته‌های حاصل از پرسشنامه نشان می‌دهد که میزان رضایت ساکنان این بافتها در سطح متوسط میباشد.
مقاله علمی و پژوهشی
برنامه ریزی شهری
رسول قربانی؛ رضا کریمی
چکیده
در سال‌های اخیر، جوامع در سراسر جهان آتش‌سوزی‌های بزرگ شهری را تجربه کرده‌اند و صدها نفر جان خود را از دست دادهاند. باید پذیرفت که همیشه درصدی از بحران‌ها بخش جدایی‌ناپذیر و طبیعی حیات سیستم‌ها می‌باشند؛ ولیکن بخش عظیمی از تهدیدها، بحران‌ها و التهابات تحمیلی هستند و بایستی با مدیریت صحیح و کاربست پدافند غیرعامل، آنها را قبل ...
بیشتر
در سال‌های اخیر، جوامع در سراسر جهان آتش‌سوزی‌های بزرگ شهری را تجربه کرده‌اند و صدها نفر جان خود را از دست دادهاند. باید پذیرفت که همیشه درصدی از بحران‌ها بخش جدایی‌ناپذیر و طبیعی حیات سیستم‌ها می‌باشند؛ ولیکن بخش عظیمی از تهدیدها، بحران‌ها و التهابات تحمیلی هستند و بایستی با مدیریت صحیح و کاربست پدافند غیرعامل، آنها را قبل از وقوع، پیش‌بینی و پیش‌گیری نمود. لذا هدف این پژوهش سنجش و مدلسازی فضایی آسیب‌پذیری شهر ارومیه در برابر آتشسوزی با رویکرد پدافند غیرعامل بوده بهطوری که نوع تحقیق، کاربردی و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی میباشد و گردآوری اطلاعات نیز از طریق مطالعات کتابخانه‌ای، میدانی و پرسشنامه صورت گرفته است. برای نیل به هدف تحقیق، تعداد 14 شاخص بر اساس نظرات نخبگان انتخاب شده و در نرم‌افزار GIS لایه‌های اطلاعاتی برای آنها تشکیل شده است. برای محاسبه وزن شاخص‌ها از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره BWM استفاده شده و نتایج آن در نرم‌افزار GAMS مورد تحلیل قرار گرفته است. سرانجام، وزن بدست آمده از روش BWM در شاخص‌های 14 گانه استاندارد شده با توابع فازی ضرب شده و ترکیب شده است. نتایج بیانگر آن است که 12 درصد در پهنه آسیب‌پذیری خیلی‌کم، 31 درصد آسیب‌پذیری کم، 14 درصد آسیب‌پذیری متوسط، 29 درصد آسیب‌پذیری زیاد و 14 درصد در پهنه آسیب‌پذیری خیلی‌زیاد واقع شده است. برای تحلیل خودهمبستگی فضایی پهنه‌های آسیب‌پذیری از آماره موران استفاده شده و به منظور مدلسازی فضایی آسیب‌پذیری شهر ارومیه در برابر آتشسوزی از تحلیل لکه‌های سرد و داغ بهره گرفته شده است.
مقاله علمی و پژوهشی
برنامه ریزی شهری
محمد حسین جهانگیر؛ ریحانه رشیدی
چکیده
مصرف انرژی در ساختمان ها همیشه از موضوعات مورد توجه مردم و تمامی نهادهای دنیا بوده است.ضرورت توجه به این موضوع به دلیل مصرف انرژی بالا و همچنین تلفات انرژی قابل توجه در آن ها می باشد.هدف از انجام این مطالعه،محاسبه انرژی مصرفی یک ساختمان آموزشی و به دست آوردن میزان تلفات انرژی آن ودرنهایت ارائه راهکار برای بهبود مصرف انرژی وکاهش آن ...
بیشتر
مصرف انرژی در ساختمان ها همیشه از موضوعات مورد توجه مردم و تمامی نهادهای دنیا بوده است.ضرورت توجه به این موضوع به دلیل مصرف انرژی بالا و همچنین تلفات انرژی قابل توجه در آن ها می باشد.هدف از انجام این مطالعه،محاسبه انرژی مصرفی یک ساختمان آموزشی و به دست آوردن میزان تلفات انرژی آن ودرنهایت ارائه راهکار برای بهبود مصرف انرژی وکاهش آن است.در راستای این هدف از ممیزی انرژی استفاده می شود.به این معنی که ساختمان موردنظر برای محاسبات ساختمان،دقیق معاینه شده و هزینه های آن برآورد شده و درآخر پیشنهادات کاهش مصرف انرژی با توجه به نقاطی که تلفات در آنها اتفاق می افتد ارائه می گردد.برای شبیه سازی ساختمان از نرم افزار دیزاین بیلدر و برای محاسبات ممیزی انرژی آن از روابط موجود در دستورالعمل تعیین مصرف انرژی و برچسب انرژی سازمان ملی استاندارد استفاده می شود.نتایج مطالعه نشان می دهد که بیشترین تلفات از در و پنجره و پل های حرارتی اتفاق می افتد و با تعریف سه سناریو و اجرای آنها در ساختمان بهبود مصرف انرژی وکاهش تلفات مشاهده می شود. در نهایت میتوان مشاهده کرد که میزان تلفات حدود 40 درصد کاهش داشته و دمای آسایش ساختمان به 20 درجه سانتیگراد تغییر می یابد.
