نوع مقاله : مقاله علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز

2 دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز

10.22034/jprd.2022.15449

چکیده

به منظور تنوّع بخشیدن به منابع رشد اقتصادی و درآمدهای ارزی و همچنین ایجاد فرصـتهـای جدیـد شـغلی در کشور، توسعه صنعت گردشگری از اهمیت فراوانی برخوردار است؛ چرا که ایران از نظر جاذبه های گردشگری جزء ده کشور اول جهان قرار دارد و از پتانسیل بسیار زیادی برای جهانگردی و گردشگری بین المللی برخوردار است. یکی از مهمترین اقدامات مورد لزوم جهت بهبود شاخص های اقتصاد گردشگری در کشور و شهر تبریز اتخاذ راهبرهایی جهت بازاریابی گردشگری با توجه به شرایط عصرپست مدرنیسم و گردشگران پست مدرن است. در این راستا این مقاله با رویکرد اکتشافی مبتنی بر روش های آینده پژوهی به ارزیابی راهبرهای بازاریابی گردشگری پست مدرن با استفاده از روش های دلفی، تحلیل اثرات متقاطع، سناریو نویسی و سوات پرداخته است. نتایج نشان می دهد از بین 49 شاخص موثر بر آینده بازاریابی گردشگری پست مدرن در شهر تبریز 21 شاخص به عنوان پیشران حیاتی انتخاب شدند. جهت سناریو پردازی با استفاده از شاخص های منتخب 63 وضعیت (سناریو) تدوین شد که پس از ارزیابی و وزن دهی سناریوها نیز از میان 3621 سناریو تعداد 6 سناریو به عنوان سناریوهای احتمالی انتخاب شدند که در این میان سناریو پنجم به عنوان سناریو برتر و پایه تحلیل و ارایه راهبرها اننتخاب شد. از میان راهبرهای چهارگانه بر اساس روش سوات نیز سناریو تهاجمی با امتیاز 0.0108 به عنوان راهبرد برتر پیشنهاد شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Marketing strategies of post-modern urban tourism destinations based on possible scenarios (case Case study: Tabriz metropolis)

نویسندگان [English]

  • Rahim Heydari chianeh 1
  • Shahrivar Rostaei 1
  • Mohamad ali Salekimaleki 2

1 Associate Professor, Department of Geography and Urban Planning, Faculty of Planning and Environmental Sciences, University of Tabriz

2 Ph.D. student of Department of Geography and Urban Planning, Faculty of Planning and Environmental Sciences, University of Tabriz

چکیده [English]

In order to diversify the sources of economic growth and foreign exchange earnings, as well as to create new job opportunities in the country, the development of the tourism industry is very important; Because Iran is among the top ten countries in the world in terms of tourist attractions and has a great potential for international tourism. One of the most important measures required to improve tourism economic indicators in the country and the city of Tabriz is to adopt strategies for marketing tourism according to the conditions of the post-modern era and post-modern tourists. In this regard, this article, with an exploratory approach based on future research methods, has evaluated postmodern tourism marketing strategies using Delphi methods, cross-effects analysis, scenario writing, and SWAT. The results show that among the 49 indicators affecting the future of post-modern tourism marketing in Tabriz city, 21 indicators were selected as vital drivers. 63 situations (scenarios) were developed for scenario development using selected indicators, and after evaluating and weighting the scenarios, 6 scenarios were selected as possible scenarios out of 3621 scenarios, among which the fifth scenario is the best and basic scenario. Analysis and presentation of the selected leaders. Among the four strategies based on the SWAT method, the offensive scenario with a score of 0.0108 was suggested as the best strategy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • strategy
  • scenario
  • post-modern tourism
  • Tabriz metropolis
  • ابراهیم پور لنبران،احد(1390) توسعه توریسم شهری، با رویکرد برنامه ریزی مبتنی بر بخش‌بندی نمونه موردی: بازار توریسم بین‌المللی شهر تبریز،پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه تبریز،تبریز.
  • امین بیدختی، علی اکبر، زرگر، سیدمجتبی، نظری، ماشااله (1389) آمیخته بازاریابی راهبردی در صنعت گردشگری، مطالعات مدیریت راهبردی، 1(3)، 49-68.
  • بهمنی، پریسا، نمامیان، فرشید. (1399). طراحی مدل اقتصاد گردشگری شهری با رویکرد ساختاری-تفسیری. مطالعات ساختار و کارکرد شهری، 7(25)، 157-177.‎
  • جهانگیر، محمدحسین، فکور، محمد(1398) ارزیابی و تحلیل وضعیت صنعت طبیعت گردی پارک های شهری و ارائه برنامه ی راهبردی با کمک ماتریس SWOT (مطالعه موردی پارک خورشید مشهد)، علوم و تکنولوژی محیط زیست، 21(12)، 181-196.
  • خوب آیند،سعید،(1379)روش‌های تامین مسکن گروه‌های کم درآمد در ایران(نمونه موردی :تبریز)،رساله کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه تبریز.
  • روستایی حسین ابادی، عادل، قلی پور، سلیمانی، شبگو منصف، محمود، دل افروز، نرگس (1399). بازاریابی قابلیت‌های فرهنگی ـ تاریخی، گردشگری شهری مطالعه موردی: استان گیلان. نشریه گردشگری شهری، 7(4)، 21-33.
  • سلطانی، موسوی، ‌میرنجف، شریفی، & ‌بایزید. (1394). برنامه ریزی راهبردی توسعه ی گردشگری شهرستان ارومیه. جغرافیای اجتماعی شهری ، 2(2)، 79-98 .
  • طیبی، سید کمیل.، بابکی، روح الله، جباری، امیر. (1386). بررسی رابطه‌ی توسعه‌ی گردشگری و رشد اقتصادی در ایران (1338-1383). پژوهشنامه اقتصاد کلان، 7(26)، 83-110.‎
  • غیور باغبانی، سید مرتضی، حیدری اقدم، معین، حامد همراهیان، فائزه، یگانه مفرد، منیژه (1401). ارائه راهبردهای جذب گردشگر خارجی در شهر مشهد با استفاده از مدل استراتژیک SOAR. مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان، 15(3)، 119-156.
  • فیروزی، محمدعلی، زادولی خواجه، شاهرخ. (1396). مدل استراتژیک SOAR گامی به سوی برنامه‌ریزی راهبردی توسعه‌ی گردشگری شهری (نمونه موردی: کلانشهر تبریز). فصلنامه علمی - پژوهشی برنامه ریزی منطقه ای، 7(25)، 29-40.
  • کرمی،محمد رضا،(1382)مکان یابی هنرستآن‌های فنی و حرفه ای با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیائی (نمونه موردی تبریز)،رساله کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه تبریز.
  • لومسـدن، لـس، (1380 )بازاریـابی گردشـگری، ترجمه محمد ابراهیم گوهریان، دفتر پژوهشهای فرهنگی، تهران.
  • صالحی، هما و زارع، حامد (1395)تأثیر بازاریابی گردشگری باغ فین در توسعه اقتصـادی شـهر کاشـان، پژوهشهـای علـوم جغرافیایی، معماری و شهرسازی، دوره 1 ،شماره 1 ، 36 -5.
  • مرکز آمار ایران(1395)نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن .
  • مهندسین مشاور نقش محیط (1397)مطالعات طرح جامع شهر تبریز،اداره کل راه و شهرسازی استان آذربایجان شرقی .
  • نرگسی، شهین، بابکی، روح اله، عفتی ،مهناز.(1397) بررسی رابطه بین گردشگری، رشد اقتصادی و توسعه مالی در ایران ،فصلنامه اقتصاد مالی،سال دوازدهم،شماره 44،41-67 .
  • نساجی کامرانی، مهدی؛ کریمی، اوژن؛ محمودی میمند، محمد؛ درویش، حسن (1396)تبیین مدل عوامل مؤثر بر ارتقاء برنـد گردشگری جمهوری اسالمی ایران، فصلنامه علمی مدیریت سازمانهای دولتی، دوره 5 ،شماره 4 ، 106-95.
  • نظری، محسن، اسفیدانی، محمد رحیم، طباطبایی، سید مهدی. (1396). ارزیابی عوامل مؤثر بر جذب گردشگران بین‌المللی با استفاده از مدل جاذبه. تحقیقات اقتصادی،52(1)، 215-243.
  • یوسفی نیا، مرتضی، فرحبد، فرزین (1389) بازاریابی به زبان پست‌مدرن، تدبیر،215،29-34 .
  • Asadi، (2011). Strategies for development of Iran urban tourism. Australian Journal of Basic and Applied Sciences، 5(9)، 1933-1943.
  • Best، and Kellner، D. (1997) the Postmodern Turn. New York and London: The Guilford Press.
  • Cohen، E (1979) A Phenomenology of Tourist Types. Sociology، 13,179-201.
  • Dujmovic، (2015، April). Postmodern society and tourism. In 3rd International Scientific Conference Tourism in Southern and Eastern Europe.49-6.
  • Feifer، (1985). Going places. The ways of the tourist from Imperial Rome to the present day. MacMillan، London، 288pp.
  • Gospodini، (2001). Urban design، urban space morphology، urban tourism: an emerging new paradigm concerning their relationship. European Planning Studies، 9(7)، 925-934.
  • Hudson، Huang، L.، Roth، M. S.، & Madden، T. J. (2016). The influence of social media interactions on consumer–brand relationships: A three-country study of brand perceptions and marketing behaviors، International Journal of Research in Marketing، 33(1): 27-41.
  • Jansen-Verbeke، ، & Van Rekom، J. (1996). Scanning museum visitors: Urban tourism marketing. Annals of tourism research، 23(2)، 364-375.
  • Kozak، A.، Evren، S.، & ÇAKIR، O. (2013). Tarihsel süreç içinde turizm paradigması. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi، 24(1)، 7-22.
  • Ma، ، de Jong، M.، Hoppe، T.، & de Bruijne، M. (2021). From city promotion via city marketing to city branding: Examining urban strategies in 23 Chinese cities. Cities، 116، 103269.‏
  • Mustonen، (2006). Volunteer tourism: Postmodern pilgrimage? Journal of Tourism and Cultural Change، 3(3)، 160-177.
  • Nuryanti، (1996). Heritage and postmodern tourism. Annals of tourism research، 23(2)، 249-260.
  • Pretes، (1995). Postmodern tourism: the Santa Claus industry. Annals of Tourism Research، 22(1)، 1-15.
  • Rojek، (1993) Fatal Attractions. In: Ways of Escape. Palgrave Macmillan، London
  • Uriely، (1997). Theories of modern and postmodern tourism. Annals of tourism research، 24(4)، 982-985.
  • World Tourism Organization (2022) Indicators of sustainable development for tourism destinations: A Guide book. Madrid: World Tourism Organization.
  • Xiao، (2007). Urban tourism: global-local relationships in Dalian، China. University of Waterloo.