برنامه ریزی شهری
میترا عظیمی؛ مائده هدایتی فرد
چکیده
نقش‌پذیری و کارکرد چندگانۀ برج میلاد در سطح ملی و منطقهای از جمله نقش مخابراتی، گردشگری و تجاری آن موجب شده است تا این برج از ظرفیت درآمدزایی برای شهر تهران برخوردار باشد. با این حال، بررسی‌ها نشان می‌دهند که این برج نتوانستــه است بخش عمــــده‌ای از ظرفیت-های بالقوه درآمدزایی خود را بالفعل کرده و در توسعۀ پایدار شهر تهران و کارآمدی ...
بیشتر
نقش‌پذیری و کارکرد چندگانۀ برج میلاد در سطح ملی و منطقهای از جمله نقش مخابراتی، گردشگری و تجاری آن موجب شده است تا این برج از ظرفیت درآمدزایی برای شهر تهران برخوردار باشد. با این حال، بررسی‌ها نشان می‌دهند که این برج نتوانستــه است بخش عمــــده‌ای از ظرفیت-های بالقوه درآمدزایی خود را بالفعل کرده و در توسعۀ پایدار شهر تهران و کارآمدی نظام مدیریت شهری پایتخت، بطور بایستۀ ایفای نقش نماید. این امر با روند فزایندۀ هزینه‌های نگهداری، زیرساخت و ادارۀ آن، می‌تواند استهلاک برج، اتلاف منابع مالی و انسانی و در نهایت تحمیل هــزینه‌های مضاعف به شهر را رقم زند. از این رو پرداختن به مسئله تأمین مالی قابل اتکا و مستمر برای برج میلاد از اهمیت بالایی برخوردار است. با این توضیح، تحقیق پیش رو به دنبال بررسی ساختار تأمین مالی در برج میلاد تهران و ارایه راهکارهای درآمدزایی مطلوب برای آن است. روش انجام تحقیق بدین ترتیب است که ابتدا با استفاده از مطالعه اسنادی، کارکردهای اقتصادی، محل‌های درآمدزایی برج میلاد که در اسناد فرادست پیش بینی شده و همچنین صورت‌های مالی برج مورد بررسی قرار گرفتهاند. در ادامه، مصاحبه نیمه ساختمند با هفت نفر از مدیران مالی برج میلاد و کارشناسان حوزه تأمین مالی بنگاه انجام شده و با بهـــــره‌گیری از روش تحلیل تماتیک، تحلیل محتوای کیفی و کدگذاری از مصاحبه‌ها صورت گرفت تا چرایی ناکارآمدی برج میلاد در تأمین منابع درآمدی پایدار شناسایی شود. در نهایت راهبردهای محرک برای توانمندسازی مالی برج میلاد ارایه شده است.
برنامه ریزی شهری
محمدرضا انصاری؛ ناصر برک پور
چکیده
در عصر کنونی افزایش نابرابریها و محرومیتهای شهری به یکی از مهمترین مسائل در میان مشکلات و چالشهای نوظهور شهری تبدیل شده است و شکاف بین ثروتمندان و فقرا در بسیاری از کشورها در 30 سال گذشته به بالاترین سطح خود رسیده است. از سوی دیگر برنامههای توسعه به عنوان یکی از مهمترین ابزار مدیریت و برنامهریزی شهرها میتوانند ...
بیشتر
در عصر کنونی افزایش نابرابریها و محرومیتهای شهری به یکی از مهمترین مسائل در میان مشکلات و چالشهای نوظهور شهری تبدیل شده است و شکاف بین ثروتمندان و فقرا در بسیاری از کشورها در 30 سال گذشته به بالاترین سطح خود رسیده است. از سوی دیگر برنامههای توسعه به عنوان یکی از مهمترین ابزار مدیریت و برنامهریزی شهرها میتوانند با بهرهگیری از جامعترین و کارآمدترین رویکردها نظیر پایداری اجتماعی در جهت مقابله با این مشکلات و چالشها تهیه و تدوین شوند. شهر زنجان در سالهای گذشته شاهد افزایش انواع نابرابریها و محرومیتهای شهری بوده است. از اینرو هدف اصلی این تحقیق بررسی و ارزیابی میزان توجه برنامههای توسعه شهری و منطقهای زنجان به پایداری اجتماعی شهری است. در این تحقیق با بهرهگیری از روش ارزیابی کیفیت برنامهها از طریق تکنیک تحلیل محتوا و با استفاده از 14 بُعد و 47 متغیر پایداری اجتماعی به ارزیابی برنامههای توسعه شهری و منطقهای زنجان پرداخته شده است. نتایج حاصل از یافتههای تحقیق نشان میدهد، این برنامهها در دهههای گذشته نتوانستند بصورت مطلوب و دقیق راهکارها و سیاستهای پایداری اجتماعی را در محتوای خود منعکس کنند. همچنین در ارزیابی این برنامهها مشخص گردید موضوع پایداری اجتماعی در برنامههای شهری بیشتر از برنامههای منطقهای منعکس گردیده است. علاوه بر اینها در بررسی میزان توجه به ابعاد پایداری اجتماعی و اولویتبندی آنها در این تحقیق مشخص شد که ابعاد و موضوعات اساسی و نوین پایداری اجتماعی از جمله سرزندگی، انسجام اجتماعی، سرمایه اجتماعی، حکمروایی و مشارکت کمتر از موارد دیگر در مجموع برنامهها منعکس گردیده است.
محمدرضا رضایی؛ مسلم قاسمی؛ میترا رستم زاده
چکیده
برنامه ریزیِ گونه های کاربری اراضی در شهرها به عنوان زیر مجموعة مهمی از کاربری اراضی شهری با توجه به ارائه خدمات به شهروندان و جمعیت حوزه نفوذ، مستلزمِ توجه ویژه ای است. این مقاله در نظر دارد به تحلیل فضایی کاربری اراضی بافت تاریخی شهر یزد بپردازد. با توجه به این هدف، مقاله حاضر بر رویکردی کاربردی و ماهیتی پیمایشی مبتنی است. از اینرو ...
بیشتر
برنامه ریزیِ گونه های کاربری اراضی در شهرها به عنوان زیر مجموعة مهمی از کاربری اراضی شهری با توجه به ارائه خدمات به شهروندان و جمعیت حوزه نفوذ، مستلزمِ توجه ویژه ای است. این مقاله در نظر دارد به تحلیل فضایی کاربری اراضی بافت تاریخی شهر یزد بپردازد. با توجه به این هدف، مقاله حاضر بر رویکردی کاربردی و ماهیتی پیمایشی مبتنی است. از اینرو روش تحقیق حاضر از نوع تحلیلی مبنی بر تحلیل و پراکنش فضایی کاربری اراضی بافت تاریخی شهر یزد میباشد. ابزار جمع آوری اطلاعات از نوع کتابخانهای – اسنادی و میدانی در قالب بیان اطلاعات کامل از بافت تاریخی و جمع آوری دیتاها و اطلاعات مربوط به انواع کاربریهای اراضی بافت تاریخی میباشد. از اینرو با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS و نرم افزار تحلیل فضایی Geoda به تحلیل و بررسی فضایی کاربری اراضی محدوده مورد بررسی اقدام شده است تا بتوان به هدف اساسی تحقیق مبنی بر نحوه تحلیل و پراکنش فضایی کاربری اراضی در بافت تاریخی دست پیدا کرد. یافتههای به دست آمده نشان از پراکنش مناسب کاربری اراضی در بافت تاریخی شهر یزد دارد. به طوریکه از لحاظ کاربری مسکونی و تجاری به ترتیب، محله زرتشتیها و گودال مصلی به ترتیب با 205.4 و 124.2 متر مربع بیشترین سرانه مسکونی و محله گودال مصلی با 60376 متر مربع کاربری تجاری و سرانه 25.9 مترمربع برای هر نفر دارای بیشترین سرانه در مقایسه با دیگر محلات را در برگرفته اند. همچنین کمیت کاربری آموزشی بافت تاریخی نشان از این دارد که محله فهادان با سرانه 1.97 مترمربع کمترین و محله گودال مصلی با 19.1 مترمربع سرانه آموزشی بیشترین مقدار را دارا میباشد. یافتههای به دست آمده در ادامه نشانگر این امر میباشد که در بافت تاریخی شهر یزد تعداد 7 مرکز بهداشتی در سطحی کمتر از 75 درصد از نظر مساحت قرار گرفتهاند و تعداد 2 مرکز بهداشتی- درمانی در شمال و بیمارستان در جنوب بافت، بیشترین مساحت را در بین کاربریهای درمانی در بافت تاریخی به خود اختصاص داده اند؛ لذا محله شش بادگیر با سرانه 3.39 مترمربع بیشترین سرانه این نوع کاربری را به خود اختصاص داده است. در سطح بافت تاریخی تعداد 12 مرکز فرهنگی 75 درصد مساحت بافت را در برگرفته و از نظر کاربریهای فضای سبز نیز در سطح بافت تاریخی تعداد 2 پارک و فضای سبز عمومی در شمال و جنوب بافت بیشترین میزان مساحت و وسعت را در مقایسه با دیگر اراضی سبز بافت به خود اختصاص دادهاند و بیشترین سرانه متعلق به محله گودال مصلی با 8.47 متر مربع برای هر نفر میباشد. از اینرو میتوان نتیجه گرفت که کاربری اراضی بافت تاریخی شهر یزد در وضعیت مناسبی قرار گرفتهاند و میتوانند پاسخگوی نیازهای ساکنین بافت و مراجعین به محدوده باشند.
طراحی شهری
اصغر مولایی؛ سارا راشکی
چکیده
زبان در حوزه شهرسازی می تواند دارای واژگان دستور زبان و قواعد و مفاهیمی مربوط به مولفه های مختلف باشد که این قواعد و دستور زبان حاوی تجارب و الگوها و روش هایی در خلق فضا و توده و آفرینش مکان های عمومی و خصوصی و به طور کلی بافت شهری است که با استفاده از فرهنگ، اقلیم و فناوری های ساخت و ساز در طول زمان ایجاد شده است. این پژوهش با هدف استخراج ...
بیشتر
زبان در حوزه شهرسازی می تواند دارای واژگان دستور زبان و قواعد و مفاهیمی مربوط به مولفه های مختلف باشد که این قواعد و دستور زبان حاوی تجارب و الگوها و روش هایی در خلق فضا و توده و آفرینش مکان های عمومی و خصوصی و به طور کلی بافت شهری است که با استفاده از فرهنگ، اقلیم و فناوری های ساخت و ساز در طول زمان ایجاد شده است. این پژوهش با هدف استخراج دستور زبان طراحی شهری در بافت‌های با ارزش با تاکید بر بافت تاریخی سیستان انجام شده‌است که مهمترین پرسش در این راستا این میباشد که مولفه‌های شکل‌گیری قواعد دستور زبان طراحی شهری سیستان کدامند؟ شیوه انجام این پژوهش ترکیبی از شیوه های توصیفی،تحلیلی و موردی می باشد. نتایج مطالعات مبانی نظری نشانگر آن است که مولفه‌های موثر بر فرم و فضای کالبدی شهر شامل مولفه‌های جغرافیایی، اقلیمی، فرهنگی، اجتماعی، کالبدی و منظر شهری است. دستور زبان طراحی شهری منطقه سیستان متاثر از جنبه ها و متغیرهای فرهنگی و جغرافیایی هویت بخشی است که در فرم بافت تجلی یافته است. که آن را در منظر بیرونی بافت در قالب گنبدها، دریچه های مشبک، خارخانه ها و نماها می توان ملاحظه نمود. اغلب این فرم ها و اجزا و عناصر فضای کالبدی علاوه بر جنبه های اقلیمی و کارکردی دارای وجه فرهنگی هستند که سبک زندگی منحصر بفرد سیستانی متاثر از مولفه های مذکور را خلق می نماید.از دیگر الگوهای زبان طراحی شهری این منطقه چاه نیمه ها که به عنوان فضاهای عمومی و همگانی هستند
برنامه ریزی شهری
میرنجف موسوی؛ نیما بایرام‌زاده
چکیده
هدف اصلی این پژوهش ارزیابی سطح تحقق شاخصهای شکوفایی شهری در شهر خوی از منظر ساکنین میباشد. پژوهش حاضر از منظر هدف کاربردی و از منظر روش توصیفی-تحلیلی است. در این پژوهش گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانهای و میدانی انجام‌گرفته است. جامعه‌ی آماری این پژوهش ساکنین شهر خوی میباشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 383 محاسبه شده ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش ارزیابی سطح تحقق شاخصهای شکوفایی شهری در شهر خوی از منظر ساکنین میباشد. پژوهش حاضر از منظر هدف کاربردی و از منظر روش توصیفی-تحلیلی است. در این پژوهش گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانهای و میدانی انجام‌گرفته است. جامعه‌ی آماری این پژوهش ساکنین شهر خوی میباشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 383 محاسبه شده است که به صورت تصادفی ساده در محدوده شهر خوی توزیع گردیده است. روایی پرسشنامهها توسط اساتید رشته جغرافیا و شهرسازی مورد تأیید واقع شده است. پایایی پرسشنامهها توسط آزمون آلفای کرونباخ و با مقدار کلی 862/0 مورد تایید قرار گرفته است. جهت تجزیهوتحلیل داده‌های گردآوری شده از نرم‌افزارهای GIS، SPSS و مدل محقق ساخت استفاده شده است این مدل با خوشه‌بندی ابعاد شکوفایی شهری به ارزیابی وضعیت موجود می‌پردازد. در نهایت در جهت ارزیابی ارتباطات درونی ابعاد شکوفایی شهری از مدل تصمیم‌گیری چند شاخصه دیمتل استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشانگر این است که مطابق نتایج مدل تحقق شاخصهای شکوفایی شهری، شهر خوی با مقدار 7/67 در خوشه متوسط قرار گرفته است که نشانگر این است که مطابق نظر ساکنین این شهر، اقدامات صورت گرفته در این شهر در حوزه‌های بهره‌وری، توسعه زیرساخت، کیفیت زندگی، برابری و مشارکت اجتماعی، پایداری محیط‌زیست و حکمروایی شهری سبب تحقق شاخصهای شکوفایی شهری در این شهر نشده‌است. مطابق نتایج مدل دیمتل بعد توسعه زیرساخت با مقدار (D) 332/8 تأثیرگذارترین و بعد کیفیت زندگی با مقدار (R) 526/8 و مقدار (D+R) 520/16 به عنوان تأثیرپذیرترین بعد، بیشترین ارتباط را با سایر ابعاد دارد.
برنامه ریزی شهری
سونیا کرمی
چکیده
جمعیت پایه و اساس هرگونه برنامهریزی میباشد. در واقع مهمترین متغیری که در برنامهریزی توسعه به عنوان مبنای محاسبات در نظر گرفته می‌شود، جمعیت و تحولات آن میباشد. بدین ترتیب هدف تحقیق حاضر پیش‌بینی جمعیت و خانوار، همینطور پیش‌بینی مسکن و زمین موردنیاز این جمعیت در کشور ایران تا افق سال 1410 میباشد. روش تحقیق حاضر به لحاظ هدف ...
بیشتر
جمعیت پایه و اساس هرگونه برنامهریزی میباشد. در واقع مهمترین متغیری که در برنامهریزی توسعه به عنوان مبنای محاسبات در نظر گرفته می‌شود، جمعیت و تحولات آن میباشد. بدین ترتیب هدف تحقیق حاضر پیش‌بینی جمعیت و خانوار، همینطور پیش‌بینی مسکن و زمین موردنیاز این جمعیت در کشور ایران تا افق سال 1410 میباشد. روش تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. جهت جمع‌آوری داده از سرشماری‌های ادوار مختلف، اطلاعات مراکز بهداشت و سایر مراکز مرتبط و همینطور تکنیک پویش محیطی استفاده شده است. از تکنیک پویش محیطی برای پیش‌بینی عوامل موثر بر جمعیت و مسکن و از نرم‌افزار Spectrum جهت پیش‌بینی جمعیت استفاده شده است. سپس با درنظرگرفتن عوامل موثر بر نیاز به مسکن اقدام به پیش‌بینی مسکن موردنیاز شده و نهایتا از روش گروه نما در جهت پیش‌بینی زمین مورد نیاز استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که با سه فرض افزایش، ثبات و کاهش باروری در افق سال 1410 به ترتیب شاهد افزایش جمعیت کشور ایران به تعداد 93.6، 91.5 و 89.4 میلیون نفر، کاهش جمعیت خردسالان 14-0 و افزایش سالمندان بالای 65 سال خواهیم بود. لذا با توجه به جمعیت پیش‌بینی شده به ترتیب شاهد افزایش خانوارها به تعداد 33.8، 33.1 و 32.3 میلیون نفر خواهیم بود که در راستای تأمین نیاز تمام خانوارها به مسکن مناسب و استاندارد به ترتیب به 21.6، 21 و 20.5 میلیون مسکن نیاز خواهیم داشت که برای تأمین این تعداد مسکن حدود 99 تا 105 هزار هکتار زمین نیاز خواهد بود.
برنامه ریزی شهری
حسین اسمعیلی سنگری؛ راحله پروین
چکیده
بی شک اماکن باستانی منبع غنی میراث و مکانی ایده آل برای به کارگیری رویکرد گردشگری خلاق هستند. چشم انداز نوآورانه این مهم در کریدور میراث ناملموس، به واسطه ادامه حیات در آثار مادی، مشتمل بر نمود میراث مادی و فرهنگی، تواٌم می باشد. بدین منظور پژوهش حاضر با مفروض گره جامعه معاصر با فرهنگ کهن، به شناسایی اماکن مولد این نوع گردشگری در مجموعه ...
بیشتر
بی شک اماکن باستانی منبع غنی میراث و مکانی ایده آل برای به کارگیری رویکرد گردشگری خلاق هستند. چشم انداز نوآورانه این مهم در کریدور میراث ناملموس، به واسطه ادامه حیات در آثار مادی، مشتمل بر نمود میراث مادی و فرهنگی، تواٌم می باشد. بدین منظور پژوهش حاضر با مفروض گره جامعه معاصر با فرهنگ کهن، به شناسایی اماکن مولد این نوع گردشگری در مجموعه میراث جهانی بازار تاریخی تبریز می پردازد. روش پژوهش از نوع آمیخته کمی-کیفی و اکتشافی با بهره گیری از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP در مطالعات کتابخانه ای، اسناد و مدارک تاریخی، مشاهدات میدانی و مصاحبه عمیق با 30 نفر از متخصصین، کارشناسان، اساتید مورد تعمق قرار گرفت. ماحصل تفحصات، به اثر بخشی ادراکات ذهنی و عینی اشاره می نماید. از این رو با بهره مندی از نرم افزارExpert Choice2000 مطابق مقایسات زوجی، وزن دهی صورت پذیرفت و میزان ناسازگاری سنجیده شده به سبب کمتر بودن از مقدار 0.1 مورد پذیرش واقع گردید. سپس هر زیر مجموعه از حیث مکان یابی در نرم افزارArcGIS 10.8 با بهره گیری از توابع Spatial Analyst، لایه های وزن دار با فضاهای مستعد گردشگری خلاق ادغام گردید و در چهار معیار؛ کاملا مناسب، مناسب، نامناسب و کاملا نامناسب معرفی شد. نتایج حاکی از آن است که فضاهای رده کاملاً نامناسب، علیرغم میراث مادی و فرهنگی غنی و جای گیری در زمره اماکن جاذب برای گردشگران مورد بی مهری قرار گرفته است. بنابراین از حیث آفرینش پتانسیل گردشگری خلاق نیازمند مداخلات با توجه به ویژگی های فرهنگی جامعه می باشد.
برنامه ریزی شهری
رضا بشارتی؛ ایرج تیموری؛ حسن محمودزاده
چکیده
تاب‌آوری شهری به‌عنوان توانایی‌های یک شهر و زیرسیستم‌های آن برای مقابله با انواع مخاطرات، سازگاری با شرایط بحرانی و خودبازیابی و بهبود سریع میباشد. به‌منظور تحقق شهر تاب‌آور، بررسی اثرگذاری و اثرپذیری مؤلفه‌های مختلف و همچنین آینده‌ی ناشی از اثرات این مؤلفه‌ها ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. در این راستا، هدف از تحقیق حاضر تحلیل ...
بیشتر
تاب‌آوری شهری به‌عنوان توانایی‌های یک شهر و زیرسیستم‌های آن برای مقابله با انواع مخاطرات، سازگاری با شرایط بحرانی و خودبازیابی و بهبود سریع میباشد. به‌منظور تحقق شهر تاب‌آور، بررسی اثرگذاری و اثرپذیری مؤلفه‌های مختلف و همچنین آینده‌ی ناشی از اثرات این مؤلفه‌ها ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. در این راستا، هدف از تحقیق حاضر تحلیل اثرات (اثرگذاری/اثرپذیری) مؤلفه‌های تبیین‌کننده‌ی تاب‌آوری و آینده‌پژوهی آن در بافت قدیم کلانشهر تبریز میباشد. بنابراین، روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت آینده‌نگاری با تأکید بر رویکرد تحلیلی و اکتشافی است. همچنین روش تحلیل داده‌ها بر مبنای بهرهگیری از روش دلفی هدفمند (15 نفر از نخبگان و مدیران حوزه‌ی مدیریت بحران) و کاربست تکنیک تحلیل اثرات متقاطع در نرم‌افزار میک‌مک بوده است. یافتههای تحقیق با تحلیل 5 مؤلفه‌ی اصلی (اقتصادی، اجتماعی، فردی، مدیریتی-نهادی و کالبدی-زیست‌محیطی) و 24 مؤلفه‌ی فرعی حاکی از آن است که بیشترین اثرگذاری در بین مؤلفه‌های مورد بررسی بر سایر مؤلفه‌ها در راستای توسعه‌ی تاب‌آوری بافت قدیم تبریز مربوط به مؤلفه‌های تأکید بر رویکرد حکمروایی و مشارکتی، وجود تعامل و همکاری بین نهادی و بسترسازی فرهنگی در بین نهادها و اقشار اجتماعی و بیشترین اثرپذیری نیز مربوط به مؤلفه‌های مثبت‌اندیشی نسبت به مسائل و احساس مسئولیت اجتماعی در مواجهه با بحران میباشد. نتایج نیز نشان میدهد که با توجه به وضعیت موجود تاب‌آوری بافت قدیم و کمبود مؤلفه‌های کلیدی و استراتژیک تأثیرگذار در راستای توسعه‌ی سیستم، آینده‌ی بافت قدیم تبریز از منظر تاب‌آوری ناپایدار خواهد بود.
برنامه ریزی شهری
لیلا رحیمی؛ سمانه زالی
چکیده
مهمترین مرحله در برنامهریزی فضای سبز، تعیین الگوی فضای سبز مناسب برای شهر میباشد. با توجه به اهم این موضوع، پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر در برنامهریزی فضای سبز شهری؛ همچنین شناخت شاخصهای کمی و کیفی فضای سبز شهری منطقه یک شهر خوی شکل گرفت. روش تحقیق حاضر از نوع کاربردی، رویکرد حاکم بر آن توصیفی-تحلیلی میباشد. جامعه آماری؛ ...
بیشتر
مهمترین مرحله در برنامهریزی فضای سبز، تعیین الگوی فضای سبز مناسب برای شهر میباشد. با توجه به اهم این موضوع، پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر در برنامهریزی فضای سبز شهری؛ همچنین شناخت شاخصهای کمی و کیفی فضای سبز شهری منطقه یک شهر خوی شکل گرفت. روش تحقیق حاضر از نوع کاربردی، رویکرد حاکم بر آن توصیفی-تحلیلی میباشد. جامعه آماری؛ استفاده‌کنندگان از پارک‌ها و فضاهای سبز منطقه می‌باشند که با محاسبه نمونه آماری، 200 پرسشنامه طی سال 1400 در میان مراجعه-کنندگان به پارک‌ها و فضاهای سبز توزیع گردید. تحلیل یافتههای حاصل از پرسشنامهها با استفاده از نرم‌افزار SPSS صورت گرفت؛ همچنین برای تحلیل یافتههای پژوهش از نقشه-های GIS و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) استفاده گردید؛ برای اعمال فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی از نرم‌افزارExpert Choice بهره گرفته شد.نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که از بین مولفه‌های مورد بررسی، مولفه کالبدی با معیار دسترسی بیشترین تاثیر را در برنامهریزی فضای سبز شهری منطقه یک داراست. یافتههای پژوهش بیانگر آن است که تعداد پارک‌ها و فضاهای سبز منطقه؛ هم از نظر کمی و هم سرانه دچار کمبود می‌باشند. توزیع فضاهای سبز به خصوص پارک‌ها به طور ناعادلانه-ای صورت گرفته است از اینرو؛ ناحیه 7 در اولویت برنامهریزی فضای سبز شهری قرار گرفت.
علی رستمی؛ شهریور روستایی؛ رحیم حیدری چیانه
چکیده
فرودگاه جزء جدائی ناپذیر زیرساخت‌های یک شهر محسوب می‌شود که به افزایش توان تجاری آن کمک می‌کند . خطوط هوایی هسته اصلی صنعت حمل و نقل و یکی از ارکان اصلی صنعت گردشگری میباشد، ارائه خدمات مناسب به گردشگران یکی از الزامات محیط رقابتی کنونی است. ازاین‌رو پژوهش حاضر درصدد ارزیابی میزان رضایت گردشـگران از فرودگاه مهرآباد به عنوان یکی ...
بیشتر
فرودگاه جزء جدائی ناپذیر زیرساخت‌های یک شهر محسوب می‌شود که به افزایش توان تجاری آن کمک می‌کند . خطوط هوایی هسته اصلی صنعت حمل و نقل و یکی از ارکان اصلی صنعت گردشگری میباشد، ارائه خدمات مناسب به گردشگران یکی از الزامات محیط رقابتی کنونی است. ازاین‌رو پژوهش حاضر درصدد ارزیابی میزان رضایت گردشـگران از فرودگاه مهرآباد به عنوان یکی از مهمترین زیرساخت های حمل و نقل هوایی و البته گردشگری کشور، با استفاده از مـدل HOLSAT اسـت، بـرای ایـن منظـور از روش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی بهره‌گرفته است. جامعه آماری پژوهش گردشگرانی هسـتند که به قصد انجام انواع گردشگری به استان تهران سفرکرده‌اند، می باشد. حجم نمونه 100 نفر از گردشگران هستند که به‌صورت تصادفی ساده انتخاب شده‌اند. بـرای جمـع‌آوری اطلاعات از ابـزار پرسشـنامه و بـرای تجزیهوتحلیل داده‌ها از نرم-افزار SPSS و Excel استفاده شده اسـت. نتـایج حاصـل از ارزیابی رضایت گردشگران در مدل HOLSAT گویـای سـطوح متفـاوت رضـایت گردشـگران از ابعـاد خدمات و کیفیت گردشگری فرودگاه مهرآباد است. بگونه‌ای که تنها متغیرهای تهویه هوا و هزینه ترافیکی در حالت سناریوی برد (Win) قرار گرفتند و مابقی متغیرها در حالت باخت یا بینابین می باشند. بهطورکلی میتوان نتیجه گرفت انتظار گردشگران تا حدودی بالاتر از تجربه آنها درخصوص وضعیت گردشـگری فرودگاه مهرآباد بوده و این یعنی عدم رضایت.
برنامه ریزی شهری
فریدون بابایی اقدم؛ رحیم حیدری چیانه؛ قاسم رحیمی فرد
چکیده
گردشگری به‌عنوان یک عامل در رقابت‌پذیری شهری مطرح است. شناخت عوامل بهبوددهندۀ رقابت‌پذیری شهری از طریق گردشگری در بازارهای ملی و بین‌المللی موجب تسهیل برنامهریزی برای توسعة شهرها می‌شود. یکی از ابزارهای مناسب برای ایجاد سازمانی پویا و هدفمند به‌کارگرفتن الگوهای مدیریتی نو به‌ویژه مدیریت کیفیت جامع است. هدف مدیریت کیفیت جامع، ...
بیشتر
گردشگری به‌عنوان یک عامل در رقابت‌پذیری شهری مطرح است. شناخت عوامل بهبوددهندۀ رقابت‌پذیری شهری از طریق گردشگری در بازارهای ملی و بین‌المللی موجب تسهیل برنامهریزی برای توسعة شهرها می‌شود. یکی از ابزارهای مناسب برای ایجاد سازمانی پویا و هدفمند به‌کارگرفتن الگوهای مدیریتی نو به‌ویژه مدیریت کیفیت جامع است. هدف مدیریت کیفیت جامع، ایجاد تحول در شیوه عملکرد و فعالیت‌های سازمانی است؛ لذا می‌بایست به‌منظور درک صحیح از اهمیت مدیریت کیفیت جامع و میزان اثربخشی آن، باوری عمیق نسبت به مفاهیم، فلسفه و همچنین مبانی اصولی آن ایجاد شود. هدف از این پژوهش شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر در پیاده‌سازی مدیریت کیفیت جامع دررابطه‌با رقابت‌پذیری گردشگری با استفاده از مدل DPSIR در مراکز اقامتی تبریز است. این پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی است که از میان 14 نفر از خبرگان( اساتید و متخصصان رشته برنامه ریزی شهری- مدیریت- هتلداری) در خصوص موضوع پژوهش به روش نمونه‌گیری هدفمند برگزیده شدند. ابتدا از سه اصول مطرح و معروف مدیریت کیفیت فراگیر (اصول چهارده‌گانه دمینگ - نظریه سینک - اصول شش‌گانه رجب‌بیگی و سلیمی) برای پرسش‌شوندگان سؤال‌هایی از طریق پرسشنامه و مصاحبه پرسیده شد و پس از جمع‌آوری اطلاعات، از مدل DPSIR بهره گرفته شد و سپس با استفاده از روش موردنظر (اصول شش‌گانه رجب‌بیگی و سلیمی) و متغیرهای تأثیرگذار آن (تعهد، رضایت مشتری، واقع‌گرایی، مشارکت و همکاری، آموزش، بهبود مستمر) دررابطه‌با رقابت‌پذیری گردشگری شهری در مراکز تبریز شناسایی شد.
برنامه ریزی شهری
ابوالفضل قنبری؛ رحیم حیدری چیانه؛ فرزین رموزی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، پاسخ به این سؤال است ثبت جهانی بازار تبریز بر توسعه گردشگری و اقتصادی این بازار تأثیر دارد یا خیر؟. بر این اساس فرضیه‌هایی مطرح و مدل مفهومی برای تحقیق طراحی شد. روش تحقیق پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی و شیوه جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات اسنادی و میدانی میباشد. نمونه آماری با توجه به فرمول تعیین حجم نمونه کوکران 384 پرسشنامه ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، پاسخ به این سؤال است ثبت جهانی بازار تبریز بر توسعه گردشگری و اقتصادی این بازار تأثیر دارد یا خیر؟. بر این اساس فرضیه‌هایی مطرح و مدل مفهومی برای تحقیق طراحی شد. روش تحقیق پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی و شیوه جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات اسنادی و میدانی میباشد. نمونه آماری با توجه به فرمول تعیین حجم نمونه کوکران 384 پرسشنامه به‌صورت تصادفی در دسترس در بین گردشگران مراجعهکننده به بازار تبریز توزیع گردید و با نرخ بازگشت 86 درصدی 330 پرسشنامه قابل تجزیه و تحلیل به دست آمد. داده ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و Smart PLS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل از تحلیل مسیرهای مستقیم برای فرضیه اصلی با ضریب مسیر 723/0 تأیید کننده میزان ارتباط ثبت جهانی بازار تبریز و تعداد گردشگران می باشد و نتایج حاصل از تحلیل مسیرهای غیرمستقیم نشانگر توسعه گردشگری و تأثیر آن بر توسعه اقتصادی با ضریب مسیر 383/0 می باشد که نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که ثبت جهانی بازار تبریز هم به‌صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم بر توسعه گردشگری و توسعه اقتصادی بازار تبریز تأثیر دارد.
برنامه ریزی شهری
سعید حسین آبادی؛ الهه الهیان کیکانلو
چکیده
احساس امنیت در فضاهای شهری یکی از مهمترین نیازهای شهروندان و از شاخصهای مهم کیفیت زندگی شهری است که تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد. یکی از این عوامل، حس اجتماع محلی است . در این تحقیق رابطه بین حس اجتماع و احساس امنیت در محلات شهر آشخانه مد نظر است.حس اجتماع در این پژوهش شامل 4 مولفه عضویت(تعلق)، تامین نیازها، پیوند عاطفی مشترک و حس ...
بیشتر
احساس امنیت در فضاهای شهری یکی از مهمترین نیازهای شهروندان و از شاخصهای مهم کیفیت زندگی شهری است که تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد. یکی از این عوامل، حس اجتماع محلی است . در این تحقیق رابطه بین حس اجتماع و احساس امنیت در محلات شهر آشخانه مد نظر است.حس اجتماع در این پژوهش شامل 4 مولفه عضویت(تعلق)، تامین نیازها، پیوند عاطفی مشترک و حس تاثیرگذاری می باشد و منظور از احساس امنیت، ارزیابی افراد از امنیت محله‌شان است. این پژوهش، از نوع پیمایشی است که طی آن از پرسشنامه برای گردآوری داده‌ها استفاده شده است. جامعه آماری شهروندان بالای 15 سال شهر آشخانه ، حجم نمونه 377 نفر و روش نمونه گیری تصادفی ساده است.برای تحلیل داده‌ها نیز از روشT تک نمونه ای ،همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شده است. طبق یافته های این پژوهش میزان حس امنیت و حس اجتماع در محلات شهر آشخانه به ترتیب با میانگین 7/3 و 52/3 بالاتر از حد متوسط است. همچنین با توجه به ضریب همبستگی 45/0 در سطح معناداری کمتر از آلفای 01/0 می توان گفت بین حس اجتماع و احساس امنیت ساکنان شهر آشخانه رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و میزان شدت همبستگی در حد متوسط است. نتایج رگرسیون چندگانه نیز بیان می کند که از بین شاخصهای حس اجتماع، به ترتیب دو شاخص تامین نیازها و پیوند عاطفی مشترک بیشترین تاثیر را بر احساس امنیت شهروندان دارد.
محمدصادق طالبی
چکیده
انتخاب محل دفن زباله یکی از مهمترین مسائل موجود در مدیریت شهری در دهه های میانی و پایانی قرن بیستم بوده است. این تحقیق با هدف مکان یابی محل دفن پسماندهای غیر خطرناک شهر اردکان با استفاده از مدل سازی تصمیم گیری چند معیاره در محیط GIS انجام پذیرفته است. دراین پژوهش، از 10 فاکتور مهم جهت مکان یابی محل دفن پسماندها نظیر:کاربری اراضی، شیب، ...
بیشتر
انتخاب محل دفن زباله یکی از مهمترین مسائل موجود در مدیریت شهری در دهه های میانی و پایانی قرن بیستم بوده است. این تحقیق با هدف مکان یابی محل دفن پسماندهای غیر خطرناک شهر اردکان با استفاده از مدل سازی تصمیم گیری چند معیاره در محیط GIS انجام پذیرفته است. دراین پژوهش، از 10 فاکتور مهم جهت مکان یابی محل دفن پسماندها نظیر:کاربری اراضی، شیب، ارتفاع ، خاک، فاصله از کاربری مسکونی، جاده ها، رودخانه ها، چشمه ها، چاه ها و روستاها در منطقه استفاده و جهت تهیه نقشه پهنه بندی نهایی، از مدل AHP استفاده شد. با توجه به نتایج به دست آمده از روش تحلیل سلسله مراتبی چندمعیاره با نرم افزار Expert choise ، وزن معیارهای کاربری اراضی، شیب ، ارتفاع، فاصله از کاربری مسکونی، خاک ، فاصله از جاده ها، رودخانه ها، چشمه ها، چاه ها، فاصله از روستاها برای منطقه مورد مطالعه به ترتیب 166، 0، 033، 0، 040، 0، 232، 0، 083، 0، 144، 0، 063، 0، 071، 0، 05، 0، 119 و 0 به دست آمد. در این منطقه معیار فاصله از مناطق مسکونی بالاترین وزن و معیار شیب کمترین تاثیر را در مکان یابی مناطق دفن پسماند داشته است. با بررسی نقشه نهایی، مناطق کاملاً مناسب دفن زباله در اردکان شمال غرب، غرب و جنوب غرب و بخش های کمی از مناطق نزدیک به مرکز محدوده قرار دارد.
برنامه ریزی شهری
میثم مرادیان؛ حمیدرضا رخشانی نسب؛ سیدهادی طیب نیا
چکیده
زلزله یکی از بلایای طبیعی است که در طول تاریخ خسارات بسیاری را به ساکنین کره خاکی وارد نموده است، این موضوع باعث شده تا بشر همواره به دنبال کاهش اثرات این تکان ناگهانی طبیعت باشد. شهر زاهدان با قرارگیری در فاصله کمتر از 10 کیلومتری گسل زاهدان تحت تاثیر این خطر احتمالی میباشد. این شهر دارای 5 منطقه شهری است که هر یک ساختار خاص خود را ...
بیشتر
زلزله یکی از بلایای طبیعی است که در طول تاریخ خسارات بسیاری را به ساکنین کره خاکی وارد نموده است، این موضوع باعث شده تا بشر همواره به دنبال کاهش اثرات این تکان ناگهانی طبیعت باشد. شهر زاهدان با قرارگیری در فاصله کمتر از 10 کیلومتری گسل زاهدان تحت تاثیر این خطر احتمالی میباشد. این شهر دارای 5 منطقه شهری است که هر یک ساختار خاص خود را دارند؛ جمعیت ششصد هزار نفری، حاشیه‌نشینی و حضور بافت‌های فرسوده و مصالح نامناسب می‌تواند در کنار عواملی مانند تمرکز خدمات و کاربریهای جاذب جمعیت به شدت خطرآفرین باشد. در این راستا در این پژوهش سعی شده به بررسی کارایی معابر بافت مرکزی شهر زاهدان در زمان بحران زلزله پرداخته شود. پژوهش حاضر از نوع پژوهش-های «کاربردی» و روش انجام آن «توصیفی- تحلیلی» میباشد. داده‌های مورد نیاز از طریق مطالعات میدانی، بررسی‌های نقشه‌ای و استفاده از نظرات کارشناسان و متخصصین حوزه مدیریت بحران و مدیریت شهری گردآوری شده است. برای تحلیل اطلاعات و تعیین بهترین مسیر خروج اضطراری از روش‌های AHP و ANP با به‌کارگیری نرم‌افزارهای Expert Choice و Super Decision استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که معابر محدوده مورد مطالعه به‌رغم عرض مناسب، کارایی لازم را در زمان بحران زلزله نخواهند داشت. با این وجود از طریق روش‌های سلسله‌مراتبی بهترین معابر شهری در محدوده مشخص شد که در بین معابر شمالی- جنوبی محور امیرالمومنین و از میان محورهای شرقی- غربی محور امام خمینی بهترین کارایی را دارند.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
محمدرضا پورمحمدی؛ مهری سعادت جو
چکیده
طرح مسئله: در مناطق شهری، مفهوم زیرساخت سبز به عنوان وسیله‌ای برای ارتقای کیفیت زندگی و رفاه ساکنان برجسته شده است. زیرساخت سبز به شبکه‌ای از فضاهای سبز به هم‌پیوسته اشاره دارد که خدمات اکوسیستمی متعددی را ارائه می‌کنند. با ادغام زیرساخت‌های سبز در برنامهریزی شهری، شهرها میتوانند اثرات نامطلوب شهرنشینی را کاهش دهند و در عین ...
بیشتر
طرح مسئله: در مناطق شهری، مفهوم زیرساخت سبز به عنوان وسیله‌ای برای ارتقای کیفیت زندگی و رفاه ساکنان برجسته شده است. زیرساخت سبز به شبکه‌ای از فضاهای سبز به هم‌پیوسته اشاره دارد که خدمات اکوسیستمی متعددی را ارائه می‌کنند. با ادغام زیرساخت‌های سبز در برنامهریزی شهری، شهرها میتوانند اثرات نامطلوب شهرنشینی را کاهش دهند و در عین حال زیست‌پذیری و پایداری محیط شهری را بهبود بخشند. برای دستیابی به توسعه پایدار از طریق فضاهای سبز، اولویت قرار دادن آنها در فرآیندهای برنامهریزی شهری ضروری است. هدف پژوهش: در نظر گرفتن توزیع عادلانه فضاهای سبز، اطمینان از دسترسی برای همه اعضای جامعه، و طراحی فضاهای چند منظوره است که نیازهای مختلف را برآورده می‌کند. علاوه بر این، شیوه‌های مدیریت پایدار، مانند حفاظت از آب، استفاده از گونه‌های گیاهی بومی و مشارکت جامعه، برای حفظ و نگهداری طولانی‌مدت فضاهای سبز حیاتی هستند. روش پژوهش: از نظر روش‌شناسی، توصیفی-تحلیلی با اهدف کاربردی بوده روش تحقیق به صورت تهیه پرسشنامه و داده‌های استخراج‌شده از نرم‌افزارGIS و با بهرهگیری از تحلیل سلسله مراتبی (AHP) صورت گرفت. نتایج پژوهش: برمبنای تحلیل 4 معیار اصلی و 9 زیر‌معیار اثرگذار، نتایج نشان‌دهنده اهمیت گزینه‌های افزایش تعاملات اجتماعی، کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی و آموزش و پرورش جسم و ذهن به همراه افزایش تراکم به ترتیب با امتیازات 0.173، 0.161 و 0.139، برحسب اولویت انتخاب و براساس آنها برنامه‌ریزی‌هایی برای بهبود فضاهای سبز منطقه 10 کلانشهر تبریز پیشنهاد شده است.
برنامه ریزی شهری
محمدرضا پورمحمدی؛ مجید پایدار
چکیده
رشد شهری روزافزون در دهههای اخیر چالشهای متعددی در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی را متوجه شهرها و ساکنان آن کرده است. بنابراین، ضرورت مطالعه و پژوهش در زمینه زیست پذیری شهری و پیاده مداری در جهت سالم زیستن جامعه شهری، بیش از پیش نمایان می‌شود. زیست پذیری و پیاده مداری مفاهیمی هستند که در نهایت، شهری به دور از آلودگی‌ها، ...
بیشتر
رشد شهری روزافزون در دهههای اخیر چالشهای متعددی در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی را متوجه شهرها و ساکنان آن کرده است. بنابراین، ضرورت مطالعه و پژوهش در زمینه زیست پذیری شهری و پیاده مداری در جهت سالم زیستن جامعه شهری، بیش از پیش نمایان می‌شود. زیست پذیری و پیاده مداری مفاهیمی هستند که در نهایت، شهری به دور از آلودگی‌ها، ترافیک مزمن، مشکلات زیست محیطی، اقتصادی و کالبدی را برای شهروندان به ارمغان می‌آورد. اصطلاح زیست پذیری اشاره به درجه تامین ملزومات یک جامعه بر مبنای نیازها و ظرفیت افراد آن جامعه دارد. این پژوهش با هدف سنجش وضعیت زیست‌پذیری در منطقه 2 کلانشهر تبریز با تاکید بر پیاده مداری به انجام رسید که در آن چهار بعد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و پیاده مداری بر اساس گویه هایی در قالب پرسشنامه و بر مبنای نظرات شهروندان ساکن در منطقه مورد سنجش واقع شد. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی با هدف کاربردی میباشد. داده‌ها با بهرهگیری از نرم افزار EXCEL, ARCGIS, SPSS و آزمون های آماری با t-test و همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بر اساس نتایج به دست آمده که به صورت نقشه ارائه شده، بیانگر این است که وضعیت زیست‌پذیری در کل منطقه 2 بالاتر از متوسط میباشد. در سطح نواحی، بالاترین امتیاز زیست پذیری متعلق به ناحیه 3، و در مقابل ناحیه 1 کمترین امتیاز را کسب کرده است. همچنین نتایج نشانگر این است که ارتباط معنا داری بین پیاده مداری و زیست پذیری در منطقه مورد مطالعه وجود دارد.
برنامه ریزی شهری
راضیه عبدالهی؛ محمدعلی خلیجی
چکیده
سیاست یکپارچه مسکن یکی از چالش های مهم در حوزه شهرسازی است. زیرا دولت ها می توانند با ایفای نقش مثبت در محیط جدید جهانی، توسعه پایدار و محیط زیستی را برای مردم خود فراهم کنند. از این رو در ده سال اخیر موضوع مدیریت مسکن در بسیاری از بخش ها بحث های مختلفی را در مورد اثربخشی و قانونی بودن آن به خود جلب کرده است. امروز در غیاب سیاستهای کارآمد ...
بیشتر
سیاست یکپارچه مسکن یکی از چالش های مهم در حوزه شهرسازی است. زیرا دولت ها می توانند با ایفای نقش مثبت در محیط جدید جهانی، توسعه پایدار و محیط زیستی را برای مردم خود فراهم کنند. از این رو در ده سال اخیر موضوع مدیریت مسکن در بسیاری از بخش ها بحث های مختلفی را در مورد اثربخشی و قانونی بودن آن به خود جلب کرده است. امروز در غیاب سیاستهای کارآمد شرایط بغرنجی را در حوزه مسکن و نیازهای آن شاهد هستیم. بر این اساس هدف تحقیق شناسایی و تحلیل موانع پیش روی سیاستگذاری یکپارچه تامین مسکن در شهر اردبیل می باشد. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی میباشد. همچنین برای شناسائی متغیرهای گوناگون تحقیق از روش میدانی و کتابخانه ای و با ابزار پرسشنامه به تعداد 50 نفر کارشناس و خبره در حوزه مسکن در شهر اردبیل استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد مولفه های وسعت، جامعیت، تعادل، تدقیق زمینه، مشارکت، ارتباط و هم‌افزایی در سیاستگذاری تامین مسکن اردبیل موثر هستند. نتایج به‌دست‌آمده نشان میدهد در بین متغیرهای سیاستگذاری یکپارچه تامین مسکن اردبیل متغیرهای، خدمات در زمینه کمک‌های هماهنگ، مستمر و همه‌جانبه، ارتباط مسئولیت‌پذیری و مردم، اصل توازن و تعادل و پاسخگویی نهادی در رتبه‌های اول تا چهارم قرار دارد. همچنین متغیرهای مکان محوری، مردم‌محور، آگاهی شهروندان و انسجام و ارتباط دارای بیشترین مسیر و وزن در سیاستگذاری تامین مسکن شهر اردبیل دارا می‌باشند.
برنامه ریزی شهری
رقیه داوری زرنقی؛ محسن کلانتری
چکیده
شهرها سیستم های پیچیده و بسیار وابسته هستند که در برابر خطرات مختلف آسیب پذیر هستند. باتوجه به رشد شهر ها و گسترش آنها رویکرد تاب آوری یکی از حیاتی ترین راه حل ها برای مقابله با این آسیب پذیری است. این مطالعه به منظور بررسی مطالعات تاب آوری شهری در برابر تغییرات اقلیمی در ایران با استفاده از روش فراتحلیل انجام شده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی ...
بیشتر
شهرها سیستم های پیچیده و بسیار وابسته هستند که در برابر خطرات مختلف آسیب پذیر هستند. باتوجه به رشد شهر ها و گسترش آنها رویکرد تاب آوری یکی از حیاتی ترین راه حل ها برای مقابله با این آسیب پذیری است. این مطالعه به منظور بررسی مطالعات تاب آوری شهری در برابر تغییرات اقلیمی در ایران با استفاده از روش فراتحلیل انجام شده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و ماهیت آن کاربردی-توسعه ای است.جامعه آماری پژوهش را فصلنامه های معتبر و مورد تایید وزارت علوم، کنفرانس های داخلی و پایان نامه های دانشگاه ها تشکیل می دهد. یافته‌ها نشان میدهد که از سال 2013، تمرکز فزاینده‌ای بر موضوع تاب‌آوری شهری در برابر تغییرات اقلیمی شده است و محققان و جغرافی‌دانان توجه ویژه‌ای به این موضوع دارند. بررسی ها نشان می دهد که ابعاد اکولوژیکی و زیست محیطی و شناسایی و بحث در مورد ابعاد و شاخص های تاب آوری در اکثر مطالعات مشهود است. مطالعات موردی در پژوهش به طور کلی بر شهرهای بزرگ ایران متمرکز شده است. نتایج حاکی از آن است که شهرها از نظر تاب آوری به ویژه در بعد اجتماعی و کالبدی دارای نقاط ضعف مشهودی هستند. این ضعف ها در شهرهای بزرگتر که رشد جمعیت را تجربه می کنند، آشکارتر است.این پژوهش نیز حاکی از وجود خلأهای فراوان درزمینه تاب آوری شهری است که محققان باید در مطالعات آتی خود به این موارد توجه داشته باشند.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
مهدیه طاهونی؛ الهام طاهونی
چکیده
توجه به افزایش تعداد پروژه های بازآفرینی شهری در دهه های اخیر لزوم توجه به ابعاد اجتماعی در آن بسیار حائز اهمیت می باشد. بر این اساس سرمایه اجتماعی بعنوان یکی از پتانسیل های اجتماعی محله، مفهومی است که در بازآفرینی اهمیتی ویژه یافته است. با توجه به ضرورت موضوع، این پژوهش به بررسی نقش سرمایه اجتماعی در بازآفرینی محلات شمالی بافت تاریخی- ...
بیشتر
توجه به افزایش تعداد پروژه های بازآفرینی شهری در دهه های اخیر لزوم توجه به ابعاد اجتماعی در آن بسیار حائز اهمیت می باشد. بر این اساس سرمایه اجتماعی بعنوان یکی از پتانسیل های اجتماعی محله، مفهومی است که در بازآفرینی اهمیتی ویژه یافته است. با توجه به ضرورت موضوع، این پژوهش به بررسی نقش سرمایه اجتماعی در بازآفرینی محلات شمالی بافت تاریخی- فرهنگی شهر تبریز پرداخته است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی میباشد. ابزار گردآوری اطلاعات منابع کتابخانهای و اسنادی و میدانی(پرسشنامه) میباشد. مهمترین عوامل مؤثر مورد شناسایی و روابط بین عوامل با استفاده از مدل تحلیل مسیر در Smart Pls مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی پایایی و روایی با پایایی مرکب و روایی همگرا میباشد که میزان آن برای تمامی متغیرها به ترتیب بالای 7/0 و 5/0 نشان دهنده روایی و پایایی مطلوب میباشد. نتایج مدل تحلیل مسیر نشان دهنده آن است متغیرهای مستقل پژوهش حاضر وابستگی به محیط، اعتماد، مشارکت اجتماعی و مشارکت مدنی به ترتیب با ضرایب مسیر 471/0، 295/0، 223/0 و 138/0 در سطح معنی‌داری 05/0p< بر متغیر وابسته پژوهش تأثیر مثبت و معناداری داشته است که در بین شاخصهای بررسی شده بیشترین تأثیر با ضریب 471/0 مربوط به متغیر وابستگی به محیط است و عضویت در نهادهای محلی با (842/0) بیشترین تاثیر را در بازآفرینی شهری پایدار محلات شمالی بافت تاریخی – فرهنگی شهر تبریز دارند.
علی مصیب زاده؛ مریم بقائی
چکیده
فضاهای سبز شهری بخشی از زیرساخت های عمومی اند که با ارائه طیف گسترده ای از انواع کارکردها برای محیط شهر، نقش مؤثری را در ارتقاء کیفیت زندگی شهری ایفا می نمایند، با توجه به این مهم، تامین این فضاها و توزیع عادلانه آنها در سطح شهر، از اهمیت بالایی برخوردار است و ما را در رسیدن به شهری عدالت محور یاری می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت ...
بیشتر
فضاهای سبز شهری بخشی از زیرساخت های عمومی اند که با ارائه طیف گسترده ای از انواع کارکردها برای محیط شهر، نقش مؤثری را در ارتقاء کیفیت زندگی شهری ایفا می نمایند، با توجه به این مهم، تامین این فضاها و توزیع عادلانه آنها در سطح شهر، از اهمیت بالایی برخوردار است و ما را در رسیدن به شهری عدالت محور یاری می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت برخورداری و نحوه توزیع فضای سبز در مناطق شهر ارومیه و تعیین مکان های بهینه برای ایجاد و توسعه آتی فضای سبز انجام شده است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی- توسعه ای و به لحاظ روش از نوع توصیفی- تحلیلی با رویکرد کمی می باشد. گردآوری داده ها و اطلاعات با استفاده از مطالعات کتابخانه ای- اسنادی انجام شده و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش آنتروپی شانون بهره گرفته شده ودرنهایت اولویت بندی توسعه فضای سبز جدید وآتی شهرارومیه با استفاده از نظر20نفر از متخصصان وکارشناسان فضای سبز وشهرسازی با کمک نرم افزار GIS تعیین گردید. نتایج پژوهش نشان داد توزیع فضای سبز در شهر ارومیه دربین مناطق پنجگانه شهری متناسب با جمعیت آنها صورت نگرفته است به عبارتی عدالت فضایی کاربری فضای سبز بین مناطق آن رعایت نشده است به گونه ای که منطقه 5 این شهر با سرانه فضای سبز 977/2 مترمربع رتبه اول برخورداری از فضای سبز را به خود اختصاص داده است و منطقه چهار پایینترین میزان از فضای سبز را داراست و با سرانه 611/0 مترمربع در رتبه آخر قرار دارد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
آریا نوری؛ اصغر عابدینی
چکیده
ایران نیز به دلیل موقعیت جغرافیایی مناسب و پتانسیل بالای تابش خورشید، از فرصت ایده آلی برای توسعه صنعت انرژی خورشیدی به ویژه سامانه های فتوولتائیک برخوردار است .باتوجه به ذخایر محدود انرژی فسیلی و افزایش سطح مصرف انرژی در جهان ،فعلی دیگر نمیتوان به منابع موجود انرژی متکی بود. با توجه به تجزیه و تحلیل آمار به دست آمده و استفاده از تکنیک ...
بیشتر
ایران نیز به دلیل موقعیت جغرافیایی مناسب و پتانسیل بالای تابش خورشید، از فرصت ایده آلی برای توسعه صنعت انرژی خورشیدی به ویژه سامانه های فتوولتائیک برخوردار است .باتوجه به ذخایر محدود انرژی فسیلی و افزایش سطح مصرف انرژی در جهان ،فعلی دیگر نمیتوان به منابع موجود انرژی متکی بود. با توجه به تجزیه و تحلیل آمار به دست آمده و استفاده از تکنیک های تحلیل از جمله همبستگی نتایج به دست آمده جهت سنجش فرض اول بدین شرح است سنجش مولفه کیفیت محیطی کلیه شاخص ها اعم از شاخص طبیعی، محیطی، آلودگی و انرژی پایدار باهم وارد معادله ی رگرسیون شدند ؛ ضریب همبستگی چندگانه ی این مدل برابر 0.57، ضریب تعیین برابر 0.32 و ضریب تعیین تعدیل شده برابر 0.22 میباشد. سطح معناداری این شاخص در معادله رگرسیون خطی برابر 0.036 میباشد که کمتر از عدد 0.05 میباشد که نشانگر رابطه علیت قوی مولفه کیفیت محیطی و میزان استفاده از پروژه های فتوولتائیک میباشد و حاکی از قبول فرضیه میباشد. نتایج فرض دوم نیز جهت سنجش مولفه عدالت محیطی کلیه شاخصها اعم از شاخص برابری و رفاه اجتماعی، زیست محیطی و اجتماعی باهم وارد معادله ی رگرسیون شدند ؛ ضریب همبستگی چندگانه ی این مدل برابر 0.672، ضریب تعیین برابر 0.427 و ضریب تعیین تعدیل شده برابر 0.320 میباشد. سطح معناداری این شاخص در معادله رگرسیون خطی برابر 0.026 میباشد که کمتر از عدد 0.05 میباشد که نشانگر رابطه علیت قوی مولفه کیفیت محیطی و میزان استفاده از پروژه های فتوولتائیک میباشد و نشان دهنده قبول فرضیه میباشد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
هادی سلیمانی مقدم؛ سعید حسین آبادی؛ زهرا ابراهیمی
چکیده
هدف این پژوهش ارزیابی مؤلفه‌های شکوفایی شهری در وضع موجود و شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر آینده شکوفایی شهری در شهر قاین است. برای ارزیابی وضع موجود از روش میدانی و با ابزار پرسشنامه به سنجش نظرات مردم در مورد شاخصهای مختلف شکوفایی شهری در 5 بعد بهره‌وری، زیرساخت‌ها،کیفیت زندگی، عدالت و مشارکت و پایداری محیطی پرداخته شد. در این راستا، ...
بیشتر
هدف این پژوهش ارزیابی مؤلفه‌های شکوفایی شهری در وضع موجود و شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر آینده شکوفایی شهری در شهر قاین است. برای ارزیابی وضع موجود از روش میدانی و با ابزار پرسشنامه به سنجش نظرات مردم در مورد شاخصهای مختلف شکوفایی شهری در 5 بعد بهره‌وری، زیرساخت‌ها،کیفیت زندگی، عدالت و مشارکت و پایداری محیطی پرداخته شد. در این راستا، حجم نمونه 350 نفری از ساکنان این شهر به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. برای تحلیل این داده‌ها از روش T تک نمونه‌ای استفاده شد. نتایج نشان داد که شکوفایی شهری قاین در کل در حد متوسط است. بعد بهره‌وری اقتصادی در حد متوسط، زیرساخت‌ها و پایداری محیطی در حد متوسط به بالا و کیفیت زندگی و مشارکت در حد پایین است. در بخش دوم پژوهش، با بهرهگیری از نظر متخصصان و با استفاده از روش تحلیل اثرات متقاطع( ساختاری) در نرم‌افزار MICMAC به دسته‌بندی عوامل مؤثر بر شکوفایی شهری و شناسایی پیشرانهای کلیدی مؤثر بر آینده شکوفایی شهری در شهر قاین پرداخته شد. به‌گونه‌ای که متغیرهای شکوفایی به 5 دسته عوامل تأثیرگذار، تأثیرپذیر، دووجهی، مستقل و تنظیمی تقسیم شدند. در نهایت تأثیرگذارترین متغیرها بر اساس مجموع تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم شناسایی شدند که شامل این موارد می‌شود: ظرفیت راه‌اندازی کسب‌وکارهای جدید، مشارکت مردم در امور شهر، فرصت‌های شغلی،سیستم آب‌رسانی، ظرفیت بازار شهر برای پاسخگویی به نیاز شهر، اوقات فراغت، درآمد خانوارها،کیفیت معابر، امکانات گردشگری،کیفیت مدارس، فرصت‌های شغلی برای زنان، دسترسی به پارک، کتابخانه‌های عمومی ، دسترسی به اینترنت و سیستم حمل‌ونقل و توان مردم برای خرید خانه
برنامه ریزی شهری
رحیم حیدری چیانه؛ شهریور روستایی؛ محمدعلی سالکی ملکی
چکیده
به منظور تنوّع بخشیدن به منابع رشد اقتصادی و درآمدهای ارزی و همچنین ایجاد فرصـتهـای جدیـد شـغلی در کشور، توسعه صنعت گردشگری از اهمیت فراوانی برخوردار است؛ چرا که ایران از نظر جاذبه های گردشگری جزء ده کشور اول جهان قرار دارد و از پتانسیل بسیار زیادی برای جهانگردی و گردشگری بین المللی برخوردار است. یکی از مهمترین اقدامات مورد لزوم جهت ...
بیشتر
به منظور تنوّع بخشیدن به منابع رشد اقتصادی و درآمدهای ارزی و همچنین ایجاد فرصـتهـای جدیـد شـغلی در کشور، توسعه صنعت گردشگری از اهمیت فراوانی برخوردار است؛ چرا که ایران از نظر جاذبه های گردشگری جزء ده کشور اول جهان قرار دارد و از پتانسیل بسیار زیادی برای جهانگردی و گردشگری بین المللی برخوردار است. یکی از مهمترین اقدامات مورد لزوم جهت بهبود شاخص های اقتصاد گردشگری در کشور و شهر تبریز اتخاذ راهبرهایی جهت بازاریابی گردشگری با توجه به شرایط عصرپست مدرنیسم و گردشگران پست مدرن است. در این راستا این مقاله با رویکرد اکتشافی مبتنی بر روش های آینده پژوهی به ارزیابی راهبرهای بازاریابی گردشگری پست مدرن با استفاده از روش های دلفی، تحلیل اثرات متقاطع، سناریو نویسی و سوات پرداخته است. نتایج نشان می دهد از بین 49 شاخص موثر بر آینده بازاریابی گردشگری پست مدرن در شهر تبریز 21 شاخص به عنوان پیشران حیاتی انتخاب شدند. جهت سناریو پردازی با استفاده از شاخص های منتخب 63 وضعیت (سناریو) تدوین شد که پس از ارزیابی و وزن دهی سناریوها نیز از میان 3621 سناریو تعداد 6 سناریو به عنوان سناریوهای احتمالی انتخاب شدند که در این میان سناریو پنجم به عنوان سناریو برتر و پایه تحلیل و ارایه راهبرها اننتخاب شد. از میان راهبرهای چهارگانه بر اساس روش سوات نیز سناریو تهاجمی با امتیاز 0.0108 به عنوان راهبرد برتر پیشنهاد شد.
برنامه ریزی روستایی
محمد اکبرپور؛ مهسا شهبازی
چکیده
احساس امنیت اجتماعی به عنوان یک پدیده روان شناختی و اجتماعی، تحت تأثیر تجربه های مستقیم و غیرمستقیم افراد از شرایط متفاوت اجتماعی است که انسان ها برای دست یابی به زندگی سالم و تداوم روابط اجتماعی ، نیازمند آن هستند و احساس امنیت پیش نیاز هرگونه توسعه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی محسوب شده و با سطح پیشرفت جامعه در ارتباط است. آگاهی ...
بیشتر
احساس امنیت اجتماعی به عنوان یک پدیده روان شناختی و اجتماعی، تحت تأثیر تجربه های مستقیم و غیرمستقیم افراد از شرایط متفاوت اجتماعی است که انسان ها برای دست یابی به زندگی سالم و تداوم روابط اجتماعی ، نیازمند آن هستند و احساس امنیت پیش نیاز هرگونه توسعه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی محسوب شده و با سطح پیشرفت جامعه در ارتباط است. آگاهی از وضعیت احساس امنیت ساکنان یک اجتماع نقش مؤثری در شناخت چالشها و راهکاری توسعه یک جامعه داشته ودر جهت تقویت زیرساخت های آن عمل می کند. هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش امنیت اجتماعی در سرمایه اجتماعی با اثر تعدیلی امنیت روانی شهروندان در روستاهای دهستان فتح آباد شهرستان قصرشیرین است. با توجه به استفاده از نتایج پژوهش در عمل این پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر سرپرستان خانوارهای روستایی که با استفاده از فرمول کوکران 256 نفربا استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، از767 نفر سرپرست خانوارهای روستایی دهستان فتح آباد انتخاب شده است. ابزار پژوهش پرسشنامه استاندارد بوده که روایی آن از روش اعتبار محتوا و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ تایید شده است
