نوع مقاله : مقاله علمی و پژوهشی

نویسندگان

• حسین اسمعیلی سنگری ¹
• راحله پروین ²

¹ پژوهشکده ابنیه و بافت گروه بنا، پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور، تهران، ایران.

² دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، ایران

چکیده

بی شک اماکن باستانی منبع غنی میراث و مکانی ایده آل برای به کارگیری رویکرد گردشگری خلاق هستند. چشم انداز نوآورانه این مهم در کریدور میراث ناملموس، به واسطه ادامه حیات در آثار مادی، مشتمل بر نمود میراث مادی و فرهنگی، تواٌم می باشد. بدین منظور پژوهش حاضر با مفروض گره جامعه معاصر با فرهنگ کهن، به شناسایی اماکن مولد این نوع گردشگری در مجموعه میراث جهانی بازار تاریخی تبریز می پردازد. روش پژوهش از نوع آمیخته کمی-کیفی و اکتشافی با بهره گیری از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP در مطالعات کتابخانه ای، اسناد و مدارک تاریخی، مشاهدات میدانی و مصاحبه عمیق با 30 نفر از متخصصین، کارشناسان، اساتید مورد تعمق قرار گرفت. ماحصل تفحصات، به اثر بخشی ادراکات ذهنی و عینی اشاره می نماید. از این رو با بهره مندی از نرم افزارExpert Choice2000 مطابق مقایسات زوجی، وزن دهی صورت پذیرفت و میزان ناسازگاری سنجیده شده به سبب کمتر بودن از مقدار 0.1 مورد پذیرش واقع گردید. سپس هر زیر مجموعه از حیث مکان یابی در نرم افزارArcGIS 10.8 با بهره گیری از توابع Spatial Analyst، لایه های وزن دار با فضاهای مستعد گردشگری خلاق ادغام گردید و در چهار معیار؛ کاملا مناسب، مناسب، نامناسب و کاملا نامناسب معرفی شد. نتایج حاکی از آن است که فضاهای رده کاملاً نامناسب، علیرغم میراث مادی و فرهنگی غنی و جای گیری در زمره اماکن جاذب برای گردشگران مورد بی مهری قرار گرفته است. بنابراین از حیث آفرینش پتانسیل گردشگری خلاق نیازمند مداخلات با توجه به ویژگی های فرهنگی جامعه می باشد.

کلیدواژه‌ها

• گردشگری خلاق
• اماکن مولد
• میراث ناملموس
• مجموعه میراث جهانی بازار تبریز

موضوعات

• برنامه ریزی شهری

عنوان مقاله [English]

Identification of productive places of the creative tourism industry in the corridor of intangible heritage with the benefit of the hierarchical approach (AHP), case study: the World Heritage Collection of the historical Bazaar of Tabriz

نویسندگان [English]

• hossein esmaeili sangari ¹
• raheleh parvin ²

¹ Building and Structure Research Institute, Cultural Heritage Research Institute, Tehran, Iran.

² Islamic Azad University, Tabriz,, Iran

چکیده [English]

In the era of globalization, the concept of creative tourism has become a planned innovation in attracting a variety of cultures and emphasizing historical heritage, posing a challenge for countries. Undoubtedly, ancient sites are a rich source of heritage and an ideal place for implementing creative tourism. The innovative prospect of this issue in the intangible heritage corridor is due to the continued existence of tangible works, including material and cultural heritage. To this end, the present research focuses on identifying the generative sites of this type of tourism in the World Heritage site of Tabriz Historic Bazaar. The research method is a mixed quantitative-qualitative and exploratory approach, using the Analytical Hierarchy Process (AHP) in library studies, historical documents, field observations, and in-depth interviews with 30 experts, specialists, and professors. The results indicate the effectiveness of both mental and tangible perceptions. Therefore, pairwise comparisons were made using the Expert Choice 2000 software, and the degree of inconsistency was measured, which was accepted due to being less than 0.1. Then, each subset was integrated into ArcGIS 10.8 software using Spatial Analyst functions, and weighted layers were introduced as completely suitable, suitable, unsuitable, and completely unsuitable in four criteria. The results indicate that completely unsuitable spaces, despite their rich material and cultural heritage, are being neglected as attractive places for tourists. Therefore, in terms of creating the potential for creative tourism, interventions are needed considering the cultural characteristics of the society.

کلیدواژه‌ها [English]

• Creative tourism
• productive places
• intangible heritage
• world heritage complex of Tabriz Bazaar