برنامه ریزی شهری
فیروز جعفری؛ شهریور روستایی؛ احمد کریمی
چکیده
بازآفرینی شهری به عنوان یکی از مهمترین راهبردهای توسعه شهری پایدار، به بهبود کیفیت زندگی، کاهش نابرابریهای اجتماعی، ارتقاء پایداری محیطی و توسعه اقتصادی مناطق شهری میپردازد. این مقاله به تحلیل بنیانهای نظری بازآفرینی شهری و ارائه یک الگوی بهینه برای بازآفرینی بافتهای ناکارآمد شهری در شهرهای ایران اختصاص دارد. با بهرهگیری ...
بیشتر
بازآفرینی شهری به عنوان یکی از مهمترین راهبردهای توسعه شهری پایدار، به بهبود کیفیت زندگی، کاهش نابرابریهای اجتماعی، ارتقاء پایداری محیطی و توسعه اقتصادی مناطق شهری میپردازد. این مقاله به تحلیل بنیانهای نظری بازآفرینی شهری و ارائه یک الگوی بهینه برای بازآفرینی بافتهای ناکارآمد شهری در شهرهای ایران اختصاص دارد. با بهرهگیری از نظریههای تولید فضا و نئولیبرالیسم هنجاری، مفاهیم پیچیده بازآفرینی شهری مورد بررسی قرار گرفته و نقش عوامل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در شکلدهی به فضاهای شهری تبیین شده است. این پژوهش از نظر هدف بنیادی و براساس ماهیت و روش تحقیق، توصیفی تحلیلی است. نظریات مطرح در این زمینه گردآوری و مورد بررسی قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان داد که نظریه تولید فضا و نئولیبرالیسم هنجاری از نظریه های غالب در مطالعه بازآفرینی شهری هستند. تحلیل و طبقه بندی نظریات نشان داد که نظریات مطرح در این زمینه به هفت گروه اجتماعی-اقتصادی، محیطی، فرهنگی-تاریخی، مدیریت شهری، اقتصادی، فضایی-کالبدی و امنیت شهری تقسیم می شوند. هرکدام از این نظریات به تحلیل و پوشش ابعادی از بازآفرینی شهری می پردازند. درنهایت براساس نگاه سیستمی به ارایه الگوی پیشنهادی برای بازآفرینی شهری در ایران پرداخته شد. در این الگو نظریات مطرح شده در قالب ابعاد هفت گانه براساس شرایط و مختصات مکان مورد مطالعه نیاز به تعدیل دارند تا پیاده سازی طرح های بازآفرینی شهری منطبق بر اصل جهانی فکر کن و محلی عمل کن، باشد. این الگو می تواند برای توسعه شهری در ایران مورد استفاده قرار گیرد.
برنامه ریزی شهری
ایرج تیموری؛ فیروز جعفری؛ زهرا وکیلی
چکیده
مصرف انرژی مسکونی یکی از بزرگترین حوزههای مصرف انرژی در جهان است و در میان تمام مصرفهای انرژی، مصرف انرژی ساختمان بیشترین سهم را دارا می باشد که بیشترین انتشار کربن را به خود اختصاص می دهد. هدف پژوهش حاضر نیز تحلیل تأثیر پارامترهای کاهش میزان مصرف انرژی در مسکن شهری است تا ضمن شناسایی پارامترهای تأثیرگذار در کاهش میزان مصرف انرژی ...
بیشتر
مصرف انرژی مسکونی یکی از بزرگترین حوزههای مصرف انرژی در جهان است و در میان تمام مصرفهای انرژی، مصرف انرژی ساختمان بیشترین سهم را دارا می باشد که بیشترین انتشار کربن را به خود اختصاص می دهد. هدف پژوهش حاضر نیز تحلیل تأثیر پارامترهای کاهش میزان مصرف انرژی در مسکن شهری است تا ضمن شناسایی پارامترهای تأثیرگذار در کاهش میزان مصرف انرژی مسکن شهری در منطقه چهار تبریز، راهکارهای عملی برای بهبود و کاهش میزان مصرف انرژی در واحدهای مسکونی در منطقه 4 شهر تبریز شود. پژوهش حاضر ازنظر هدف از نوع کاربردی و ازنظر ماهیت و روش پژوهش از نوع ترکیبی کیفی-کمّی است. بخش کیفی شامل شناسایی پارامترهای تأثیرگذار در کاهش مصرف انرژی مسکن شهری در منطقه 4 شهر تبریز از طریق بررسی مبانی نظری و تئوریک پژوهش و انجام تحلیل دلفی با مشارکت 15 متخصص دانشجویان دکتری، کارشناسان ادارة مسکن راه و شهرسازی تبریز و کارشناسان امور مسکن، اساتید دانشگاه بهعنوان اعضای پانل است. در بخش کمّی با استفاده از مدل تحلیل معادلات ساختاری، نوع مؤلفهها با توجه به اثرگذاری و اثرپذیری بر سایر مؤلفهها مشخصشده است. براساس نتایج بهدستآمده از مدل تحلیل عاملی تأییدی، تمامی شاخصهای آشکار رابطة قوی بین متغیر پنهان خود دارند؛ بهطوریکه شاخصهای ترکیب خانوار به ترتیب پارامترهای سن سرپرست خانوار (925/0)، تعداد اعضای خانواده 7 ساله یا کمتر(900/0)، تعداد اعضای خانواده 21 تا 8 ساله (833/0)، تعداد اعضا خانوار (828/0)، تعداد اعضای خانواده 22 تا 59 ساله (827/0)، تعداد اعضای خانواده 60 ساله و بیشتر (818/0) را به خود اختصاص داده است.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
فیروز جعفری؛ آیلار حسین زاده
چکیده
فضای سبز شهری، از شاخصهای مهم در حوزههای مربوط به برنامهریزی شهری، حفاظت محیط زیست و سیاستهای توسعه شهری پایدار به حساب میآید. آگاهی از مکان، میزان و توزیع فضای سبز شهری یک ضرورت محسوب میشود.فضای سبز موجود به منظور توسعه اراضی مسکونی در حال کاهش است. امروزه با پیشرفتهای صورت گرفته تولید تصاویر ماهوارهای با قدرت تفکیک طیفی ...
بیشتر
فضای سبز شهری، از شاخصهای مهم در حوزههای مربوط به برنامهریزی شهری، حفاظت محیط زیست و سیاستهای توسعه شهری پایدار به حساب میآید. آگاهی از مکان، میزان و توزیع فضای سبز شهری یک ضرورت محسوب میشود.فضای سبز موجود به منظور توسعه اراضی مسکونی در حال کاهش است. امروزه با پیشرفتهای صورت گرفته تولید تصاویر ماهوارهای با قدرت تفکیک طیفی و مکانی بالا و تکنیکهای سنجش از دور، ARCGIS و پردازش تصویر امکان جمع آوری داده و تصمیمگیری سریع و دقیق در مطالعات محیطی ایجاد کرده است. هدف اصلی این پژوهش آشکارسازی پوشش فضای سبز شهری با استفاده از پردازش شیءگرا میباشد. جهت انجام این پژوهش از تصاویر ماهوارهای IRS، سنجنده (Liss) در سال 2017 و همچنین تصاویر سنتینل 2، باندهای 2، 3، 4، 8 (مرئی) با قدرت تفکیکی مکانی 10 متر استفاده گردید. پس از انجام تصحیحات لازم، تصاویر در محیط نرم افزاری ENVI5.1 و eCognition پردازش شده که این پردازشها شامل الگوریتمهای (,SI NDSI,NDVI, Brightness و...) برای شناسایی منطقه و از الگوریتمهای شیءپایه جهت ارزیابی استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که این روش با دقت کلی 93 درصد و ضریب کاپای 92 درصد از دقت خوبی جهت ارزیابی برخوردار بوده است و امکان آشکارسازی فضاهای سبز شهری با استفاده از روش پردازش شیءگرا وجود داشته و مشخص گردید با بهرهگیری از تصاویر ماهوارهای و الگوریتمهای شیءگرا امکان شناسایی، بررسی فضای سبز شهری وجود دارد و نتایج آن در راستایی شناسایی الگوریتمهای شیءپایه و استفاده از آن-ها در مطالعات تحقیقاتی آتی میتواند راهگشای کارآمدی باشد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
سارا ساحلی؛ رسول قربانی؛ فیروز جعفری
چکیده
کیفیت محیطی یک مفهوم چند بعدی است که با مفاهیمی هم چون کیفیت زندگی، کیفیت مکان، ادراک و رضایت شهروندی، نقاط مشترکی دارد. میتوان ارتقا کیفیت محیطی را یکی از مهمترین وظایف برنامه ریزان و طراحان حوزه شهری دانست. خیابانهای شهری بهعنوان یکی از ارکان تشکیلدهنده ساختار شهرها، که تاثیر اصلی در ارتقا یا کاهش کیفیت محیطی شهر دارند، ...
بیشتر
کیفیت محیطی یک مفهوم چند بعدی است که با مفاهیمی هم چون کیفیت زندگی، کیفیت مکان، ادراک و رضایت شهروندی، نقاط مشترکی دارد. میتوان ارتقا کیفیت محیطی را یکی از مهمترین وظایف برنامه ریزان و طراحان حوزه شهری دانست. خیابانهای شهری بهعنوان یکی از ارکان تشکیلدهنده ساختار شهرها، که تاثیر اصلی در ارتقا یا کاهش کیفیت محیطی شهر دارند، امروزه به مسیری صرفاً جهت حل معضل ترافیکی سواره تنزل یافتهاند. این موضوع برای خیابان شهید بهشتی کرج که هسته اولیه شهر براساس آن شکل گرفته، نیز صادق است. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر شاخص های موثر در ارتقا کیفیت محیطی خیابان مذکور برای سه دوره معین توسعه است تا میزان به کارگیری آنها در طراحی و تاثیر آن در ارتقا کیفیت محیطی خیابان مشخص شود. جامعه آماری این تحقیق شامل 20 نفر از خبرگان و کارشناسان شهر کرج است که مرتبط با این حوزه می باشند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه است که براساس مبانی نظری و تحقیقات انجام شده، طراحی آن صورت گرفته است. نتایج بدست آمده از تحلیل آزمون T تک نمونه مستقل، نشان می دهد که در سه دوره توسعه یاد شده، برای طراحی و گسترش شبکه ارتباطی خیابان شهید بهشتی کرج، توجه کمتری به شاخصهای مؤثر در ارتقای کیفیت محیطی جهت تبدیلشدن به فضای سرزنده و فعال شده است. هرچند که با استفاده از آزمون توکی و رتبه بندی صورت گرفته، هر سه دوره نسبت به دوره قبل تر، وضعیت نسبتا بهتری در اعمال شاخص ها در ارتقا کیفیت محیطی خیابان فوق داشته اند.
