نوع مقاله : مقاله علمی و پژوهشی

نویسندگان

• پارسا احمدی دهرشید ¹
• علی اکبر تقی پور ²
• قاسم عسکری ³

¹ گروه جغرافیای انسانی و برنامه‌ریزی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

² استادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان

³ استادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران.

چکیده

ارزیابی کیفیت مسکن در سطح نواحی شهری، ابزار راهنمایی برای شناخت وضعیت کیفیت مسکن و از سوی دیگر، تبیین‌کننده نواحی نیازمند مداخله در راستای ارتقای سطح اسکان مطلوب جمعیت است. تعدد واحدهای مسکونی فرسوده، لرزه‌خیر بودن شهر و روند روبه‌رشد افزایش جمعیت و مهاجرت در شهر دامغان، لزوم مطالعه در حوزه اسکان مطلوب جمعیت را در این شهر، آشکار می‌سازد. این تحقیق از حیث هدف کاربردی و از نظر رویکرد تحلیل، توصیفی – تحلیلی است. ابزار گردآوری اطلاعات در این مطالعه تلاش شده تا با اتکا بر رویکرد عینی، از داده‌های ثانویه برای انجام تجزیه و تحلیل‌های مربوطه استفاده شود. تجزیه و تحلیل‌ها با استفاده از تکنیک‌های رتبه‌بندی کوپراس، مورا، اورست و در نهایت تکنیک کوپلند انجام شد؛ برای تحلیل فضایی پراکندگی شاخص‌ها نیز از نرم‌افزار GIS و برای مباحث آماری نیز از نرم‌افزار SPSS استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که از میان 9 ناحیه دامغان، ناحیه 2، 4 و 9 برخوردارترین نواحی از حیث شاخص‌های کمی و کیفی مسکن‌اند؛ از سوی مقابل، ناحیه 7، 5 و 1 نیز کم‌ترین برخورداری را از شاخص‌های مذکور دارند؛ یافته‌های حاصل از آزمون خود همبستگی فضایی Global Moran's I نیز نشان داد که الگوی پراکندگی شاخص‌ها در سطح نواحی این شهر، الگوی تصادفی است؛ این یافته بصورت آشکاری این مساله را برجسته می‌سازد که عوامل متعددی در وقوع چنین الگوی موثر است؛ فرسودگی واحدهای مسکونی، قدمت ناحیه، توزیع نابرابرانه سرانه‌های شهری در سطح نواحی از جمله مهم‌ترین دلایل در وقوع چنین الگویی است.

کلیدواژه‌ها

• کیفیت مسکن
• برنامه‌ریزی مسکن
• تصمیم‌گیری چندشاخصه
• شهر دامغان

موضوعات

• جغرافیا و برنامه ریزی شهری

عنوان مقاله [English]

Ranking urban areas based on quantitative and qualitative housing indices (Case study: Damghan city)

نویسندگان [English]

• Parsa Ahmadi Dehrashid ¹
• ali akbar taghipour ²
• Ghasem Askari ³

¹ Department of Human Geography and Planning, Faculty of Geography, Tehran University, Tehran, Iran.

² Assistant Professor, School of Earth Science, Damghan University, Damghan, Iran.

³ Assistant Professor, School of Earth Science, Damghan University, Damghan, Iran

چکیده [English]

The assessment of housing quality at the level of urban areas serves as a guiding tool to understand the state of housing quality and, on the other hand, as a delineator of areas requiring intervention towards the enhancement of desirable housing standards for the population. The prevalence of dilapidated residential units, seismic vulnerability of the city, and the ongoing trend of population growth and migration in Damghan highlight the necessity of studying the domain of desirable housing for its populace in this city. This research, both in terms of its applied objective and analytical approach, adopts a descriptive-analytical stance. Data collection instruments in this study endeavor to utilize secondary data for conducting relevant analyses relying on an objective approach. Analyses were conducted utilizing ranking techniques such as Coperas, Moora, and Oreste methods, and ultimately the Copeland technique; while spatial distribution analysis of indices was performed using GIS software, and statistical discussions were conducted employing SPSS software. Findings indicate that among the 9 districts of Damghan, districts 2, 4, and 9 exhibit the highest levels of both quantitative and qualitative housing indices, whereas districts 7, 5, and 1 demonstrate the lowest levels of the aforementioned indices. Results from the spatial autocorrelation test using Global Moran's I also suggest a random pattern of indices dispersion at the district level in this city, emphasizing the involvement of numerous factors in shaping such a pattern. Dilapidation of residential units, district antiquity, and uneven distribution of urban amenities across districts are among the primary reasons contributing to this pattern. Ultimately, this study proposes the identification of inadequate neighborhoods in terms of housing quality, implementation of neighborhood-based housing redevelopment processes, and municipal emphasis on housing quality within regulations and oversight as recommendations towards enhancing housing quality at the urban level in Damghan.

کلیدواژه‌ها [English]

• Housing quality
• housing planning
• MCDM
• Damghan city