نوع مقاله : مقاله علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد باستان شناسی تاریخی دانشگاه شهرکرد

2 کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه یزد

3 دکترای باستان شناسی دانشگاه شهرکرد

10.22034/jprd.2023.57498.1056

چکیده

استان چهارمحال و بختیاری، یکی از مناطق دارای توان طبیعی گردشگرپذیر در کشور ایران است و از انجایی‌که مدیریت بهینه گردشگری در این مناطق می‌تواند نقش مهمی در جذب سرمایه حاصل از این صنعت داشته باشد شناخت نقاط قوت و ضعف این مناطق در جذب گردشگر، گام مهمی در جذب درآمد حاصل از این صنعت است. یکی از مناطق گردشگری که در استان چهارمحال و بختیاری پتانسیل مناسبی برای جذب گردشگر را دارا می‌باشد، قلعه چالشتر است. این قلعه به دلیل داشتن سابقه تاریخی به عنوان یکی از حوزه‌های کم برخوردار به شمار می‌رود که شناسایی نقاط قوت و ضعف آن قدم مهمی در راستای مدیریت جذب گردشگری در منطقه به شمار می‌آید همچنین می‌تواند ضمن بهره‌مندی از منافع اقتصادی (اشتغال، درآمد و...) از فرصت‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی نیز به نفع ساکنان منطقه و کشور برخوردار گردد. از اینرو در این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوال هستیم که راهکارهای مدیریتی مناسب برای توسعه گردشگری قلعه چالشتر کدام است؟.پژوهش حاضر، ازلحاظ روش، توصیفی- تحلیلی است و از تکنیک SWOT برای تدوین راهبردها و از ماتریس QSPM برای اولویت‌بندی راهبردهای انتخابی استفاده شده است. داده‌های این پژوهش با استفاده از تکمیل 20 عدد پرسشنامه توسط اعضای هیئت علمی، خبرگان و مدیران حوزه گردشگری چهارمحال و بختیاری گردآوری شده است. نتایج حاصل از این پژوهش، به شناسایی و تعیین مأموریت، چشم‌انداز، اهداف کمی و کیفی و ارائه راهبرد برای توسعه صنعت گردشگری قلعه چالشتر پرداخته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The role of architectural and urban heritage values in formulating and choosing a tourism economy development strategy (case study: Chaleshtor Castle, Chaharmahal and Bakhtiari Province)

نویسندگان [English]

  • Pegah Talebi 1
  • Elham Opera 2
  • mitra shateri 3

1 Master's degree in historical archeology of Shahrekord University

2 Master of Economics, Yazd University

3 PhD in Archeology from Shahrekord University

چکیده [English]

Positive and established management of tourism, especially in areas that have specific potential, plays an important role in attracting fund from this industry. Chaharmahal and Bakhtiari province is one of these areas with natural potential for tourism in Iran and Chaleshtor castle is one of the tourist areas in Chaharmahal and Bakhtiari province which has a good potential to attract tourists. Due to its historical background, this castle is considered as one of the under privileged domain, and identifying its strengths and weaknesses is an important step in managing tourism attraction in the region It can also benefit from economic benefits (employment, income, etc.) and social, political and cultural opportunities for the benefit of the residents of the region and the countr . So in this research, we are looking for an answer to this question: which are the most challenging management solutions for the extension of Chaleshtor castle tourism? The current research is descriptive-analytical in method, and uses the SWOT technique to formulate strategies and the QSPM matrix to prioritize the selected strategies. The data of this research was gathered by completing 20 questionnaires by experts, authorities and tourism managers of Chaharmahal and Bakhtiari tourism. The results of this research shows determined the mission, vision, quantitative and qualitative goals, and finally presents a strategy for the development of the tourism industry of Chalantar castle. Based on the results of the evaluation of the internal and external factors of the tourism industry in Chaleshtor castle, it can be seen that the tourism industry of this region and area is weak and has not responded properly to external factors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • QSPM
  • strategic management
  • tourism developme
  • Chaleshtor Castle
  • اپراجونقانی الهام، طالبی پگاه، شاطری میترا، (1401) ،«برآورد ارزش اقتصادی قلعه چالشتر با استفاده از روش هزینه سفر فردی»،فصلنامه برنامه‌ریزی و آمایش فضا، 26(3): 130-151.
  • احمدی نوحدانی، سیروس، مختاری کرچگانی، علی، (1398)، «اولویت‌‌های راهبردی توسعه اقتصادی با تأکید بر اکوتوریسم در شهرستان خور و بیابانک اصفهان»، فصلنامه برنامه‌ریزی و آمایش سیاسی فضا 1(2):76-69 .
  • اکبرپور، محمد، اربابی، محمد. (1395)، «واکاوی موانع توسعه گردشگری در روستاهای هدف گردشگری استان خراسان شمالی»،فصلنامه میراث و گردشگری، 1(1):97-63.
  • پاپلی یزدی، محمد حسین، مهدی، سقایی، (1386)، «گردشگری و ماهیت و مفاهیم»، تهران: سمت.
  • تقی‌زاده فانید، ابوالقاسم، مقنی جانسوز، منیره، (1401)، «بررسی رابطه مشارکت مردم و توسعه گردشگری (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز)»، فصلنامه علمی جغرافیا و برنامه‌ریزی، دوره 26، شماره 82: 98-83.
  • تقوایی، مسعود، جانعلی‌پور، شیدا، شفیعی، مرجان، (1401)، «توسعه گردشگری خلاق با تأکید بر جاذبه‌های گردشگری (مطالعه موردی: شهر اصفهان)»، دوره 26، شماره 79: 113-93.
  • خاتون آبادی، احمد، راست قلم، مهدی، (1390)، سنجش ارکان چهارگانه گردشگری روستایی با استفاده از تکنیک SWOT مطالعه موردی: روستاهای هدف گردشگری استان چهارمحال و بختیاری، نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی، شماره 3، 338-330.
  • راستی قهفرخی، فرزانه، (1393)، بررسی مجموعه بناهای تاریخی چالشتر در دوره قاجاروپهلوی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهرکرد
  • سرور، هوشنگ، لاله‌پور، منیژه، اسلامی، مهدی، حیدری، نسرین، (1392)، تدوین و انتخاب استراتژی توسعه‌ی گردشگری استان چهارمحال و بختیاری بر اساس ماتریس SWOT و ماتریس برنامه‌ریزی استراتژیک کمی، دو فصلنامه جغرافیا، شماره 26: 143-120.
  • صفری علی اکبری، مسعود، صادقی، حجت‌الله، (1401)، «تحلیل موانع و راهبردهای توسعه گردشگری شهرستان دزپارت»، فصلنامه علمی جغرافیا و برنامه‌ریزی. دوره 26، شماره 82:.14-125.
  • ضرابی، اصغر، محبوب‌فر، محمدرضا، (1392)، «کاربرد مدلQSPM و SWOT در تدوین استراتژی توسعه گردشگری شهر کاشان»، فصلنامه برنامه‌ریزی فضایی، سال 3، شماره 4: 58-37.
  • فاطمی‌اصل، آیات، (1399)، «صنعت گردشگری در مسیر توسعه»، نهمین کنفرانس بین‌المللی پژوهش در مدیریت، اقتصاد و توسعه.
  • متقی، سمیرا، (1396)، «مدیریت راهبردی اقتصاد گردشگری (مورد مطالعه: استان چهارمحال و بختیاری»، نشریه اقتصاد و مدیریت شهری، (21): 97-110.
  • محرابی، جواد، خلیل شورینی، سیاوش، خلفی، احمد، (1391)، «بررسی موانع توسعه صنعت گردشگری در جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، دوره 4، شماره 9: 1-10.
  • رنجبریان، بهرام، محمد، زاهدی، (1388)،«شناخت گردشگری»، اصفهان: چهارباغ.
  • مشکینی، ابوالفضل، بهنام مرشدی، حسن، برغمدی، مجتبی، (1397)، «تحلیل ‌‌و ‌‌سطح‌بندی ‌‌فضایی ‌‌محورهای ‌‌گردشگری ‌‌روزانه ‌‌استان ‌‌تهران ‌‌بر مبنای ‌‌خدمات ‌‌و ‌‌تسهیلات ‌‌گردشگری»، برنامه‌ریزی و آمایش فضا،۲۲ (۲) :۱۳۲-۹۵ .
  • حقیقی کفاش، مهدی، محمود ضیایی، قاسم، جعفری، (1388)، «اولویت‌بندی عوامل مربوط به توسعه گردشگری درمانی ایران»، فصلنامه مطالعات جهانگردی، دوره4. شماره 12، 40-23.
  • هادیانی، حسین، مریم، ‌رضایی، سپیده، حسن‌زاده،(1390)، «عوارض و نتایج توریسم»، انتشارات آذر، ناشر همکار انتشارات سیمای دانش،
  • یزدان پناه، حسن، نویدی، نژاد کاوه، (1397)، «معرفی و طبقه‌بندی مضامین رایج در آرایه‌های معماری دوره قاجار، با تاکید بر شناسایی آن‌ها در نقاشی‌های دیواری و حجاری‌های نقش پردازانه قلعه چالشتر»، نشریه علمی-پژوهشی هنر اسلامی، سال 14، شماره 30. 118-95.
  • , V & Romagosa., F & Noguera, M (2020). Obstacles to sustainable enterpeneurship amongst tourism students: A genderv comparison sustainability, 12(5)
  • Figueroa-Domecq, C., de Jong., A & Williams A. M (2020). Gender tourism & enterpreneurship: A critical review. Annals of Tourism Research, 84, 1-13
  • Frew, E. (2008). Climate change and doom tourism: Advertising destinations before they disappear, In New Zealand tourism and hospitality research conference 2008: Re-creating tourism.
  • Learned, E.P., Christensen, C. R., Andrews, K. E., & Guth, W. (1965). business policy: text and cases. RD Irwin
  • M., Yu., Q. & Rovira, X. (2010). The creation and use of scorecards in tourism plannong: A Spanish examplev. tourism management, 31(2), 232-239.
  • Liu, J., & Ma, Y. (2017). The Perceptual Differences among Stakeholders in the Tourism Supply of Xi’an City, China. sustainability, 9(2), 214.
  • Lee, C. C., & Chang, C. P. (2008). Tourism development and economic growth: closer look at panels. Tourism management, 29(1), 180-192.
  • M. (2004.) Research and advice on strategic environmental assessment. stockholm environment in stitute publications.
  • Ramadan, I (2020). Food Tourism and Its Impact on Attracting Customers ti the Egypting Hospitality sector. Journal of Association of Arab universities for Tourism and Hospitality 19 (1), 261-276.