نوع مقاله : مقاله علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا

2 دانشگاه تبریز دانشکده اقتصاد و مدیریت

10.22034/jprd.2024.61838.1099

چکیده

عوارض بخش مسکن به خصوص در دهه اخیر و در شهرهای بزرگ کشور، یک عامل تأثیرگذار بر قیمت و عرضه مسکن، قلمداد می شود. این پژوهش بر آن است تا شاخص های موثر عوارض شهرداری بر عرضه مسکن را از دیدگاه خبرگان فعال در حوزه مسکن در کلانشهر تبریز مورد بررسی قرار دهد. به منظور شناسایی شاخص ها، از مصاحبه با خبرگان حوزه ساخت و مسکن استفاده شد. پس از استخراج شاخص‌ها، پرسشنامه ای بر مبنای رویکرد دلفی فازی طراحی و در اختیار خبرگان قرار داده شد. نمونه نهایی، شامل تعداد 14 نفر از استادان و فعالان حوزه ساخت با حداقل 5 سال سابقه کاری در حوزه ساخت و مسکن بودند. با بررسی انجام گرفته، تعداد 114 شاخص اولیه استخراج شدند و پس از اجرای سه مرحله دلفی فازی و رسیدن به اجماع نظر خبرگان، تعداد 68 شاخص نهایی به عنوان شاخصه های عواض شهرداری مؤثر بر عرضه مسکن شناسایی شدند.

با توجه به نتایج به دست آمده، خبرگان بر این باورند که، علی رغم این امر که افزایش عوارض منجر به افزایش درآمد شهرداری شده است، از سوی دیگر، عواملی مانند افزایش هزینه ها، رانت و رشوه خواری، هزینه های شهرداری و ناکارآمدی درآمد شهرداری را افزایش داده است. همچنین، بوروکراسی های اداری پیچیده، عدم شفافیت در مقدار عوارض و هزینه مرتبط با آن، تمرکز در مناطق خاص شهری، ضعف فرهنگ شهرنشینی و گسترش شهری، عدم استفاده دقیق از بافت های فرسوده، همگی از جمله شاخصه های عوارض شهرداری تأثیرگذار بر تغییرات قیمت و عرضه مسکن هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analyzing the impact of municipal taxes on housing supply in the ten districts of Tabriz metropolis

نویسندگان [English]

  • Khadijeh Rezaei 1
  • Mohammad Bagher Beheshti 2

1 student

2 University of Tabriz

چکیده [English]

The housing (local) tax in the big cities, especially in the last decades has affecting the price and supply of housing in Iran.This research aims to examine the effective indicators of municipal (local) taxes on housing supply from the perspective of experts active in the field of housing in Tabriz metropolis.

In order to identify indicators, interviews with construction and housing experts were used. After extracting the indicators, a questionnaire based on the fuzzy Delphi approach was designed and provided to the experts.

The final sample consisted of 14 professors and activists in the field of construction with at least 5 years of work experience in the field of construction and housing. Based on the investigation, 114 primary indicators were extracted and after three stages of fuzzy Delphi were implemented and the consensus of the experts was reached, 68 final indicators were identified as indicators of municipal variables affecting housing supply. According to the obtained results, experts believe that, despite the fact that the increase in (local) taxes has led to an increase in the municipality's revenue, on the other hand, factors such as increase in expenses, rent seeking and bribery, municipal expenses has increased the municipality revenue management inefficiency

Also, complex administrative bureaucracies, lack of transparency in the amount of tolls (local tax) and related costs, concentration in specific city districts, weakness of urban culture and urban expansion, lack of accurate use of dilapidated structures, all of them are indicators of municipal (local) tax affecting price changes and housing supply.

کلیدواژه‌ها [English]

  • municipal taxes
  • housing supply
  • Fuzzy Delphi
  • districts of Tabriz metropolis

عوارض بخش مسکن به خصوص در دهه اخیر و در شهرهای بزرگ کشور، یک عامل تأثیرگذار بر قیمت و عرضه مسکن، قلمداد می شود. این پژوهش بر آن است تا شاخص های موثر عوارض شهرداری بر عرضه مسکن را از دیدگاه خبرگان فعال در حوزه مسکن در کلانشهر تبریز مورد بررسی قرار دهد. به منظور شناسایی شاخص ها، از مصاحبه با خبرگان حوزه ساخت و مسکن استفاده شد. پس از استخراج شاخص­ها، پرسشنامه ای بر مبنای رویکرد دلفی فازی طراحی و در اختیار خبرگان قرار داده شد. نمونه نهایی، شامل تعداد 14 نفر از استادان و فعالان حوزه ساخت با حداقل 5 سال سابقه کاری در حوزه ساخت و مسکن بودند. با بررسی انجام گرفته، تعداد 114 شاخص اولیه استخراج شدند و پس از اجرای سه مرحله دلفی فازی و رسیدن به اجماع نظر خبرگان، تعداد 68 شاخص نهایی به عنوان شاخصه های عواض شهرداری مؤثر بر عرضه مسکن شناسایی شدند.

با توجه به نتایج به دست آمده، خبرگان بر این باورند که، علی رغم این امر که افزایش عوارض منجر به افزایش درآمد شهرداری شده است، از سوی دیگر، عواملی مانند افزایش هزینه ها، رانت و رشوه خواری، هزینه های شهرداری و ناکارآمدی درآمد شهرداری را افزایش داده است. همچنین، بوروکراسی های اداری پیچیده، عدم شفافیت در مقدار عوارض و هزینه  مرتبط با آن، تمرکز در مناطق خاص شهری، ضعف فرهنگ شهرنشینی و گسترش شهری، عدم استفاده دقیق از بافت های فرسوده، همگی از جمله شاخصه های عوارض شهرداری تأثیرگذار بر تغییرات قیمت و عرضه مسکن هستند.

واژگان کلیدی: عوارض شهرداری، عرضه مسکن، دلفی فازی، مناطق شهرداری تبریز

  • اکبری نعمت­الله؛ توسلی ناهید. (1387). تحلیل تأثیر عوارض شهرداری­ها بر قیمت مسکن: مطالعه موردی شهر اصفهان (یک رهیافت اقتصادسنجی فضایی)، بررسی­های اقتصادی، 5(1): 64-47.
  • جعفری فیروز؛ شری زاده عادل. (1397). شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر قیمت مسکن با رویکرد آینده نگاری مورد پژوهی: کلان شهر تبریز، جغرافیا و برنامه ریزی، 23(67): 89-67.
  • حیدری حسن؛ سوری امیررضا. (1392). بررسی رابطه نرخ سود سپرده­های بانکی و قیمت مسکن در ایران، تحقیقات اقتصادی، 45 (3): 65-92.
  • حق روستا سمیه؛ رفیعیان مجتبی؛ زبردست اسفندیار. (1401). شناسایی و تحلیل جزءبازارهای مسکن در کلان شهر تهران، مسکن و محیط روستا، 179: 46-33.
  • خاکپور براتعلی؛ صمدی رضا. (1393). تحلیل و ارزیابی عوامل مؤثر بر قیمت زمین و مسکن، جغرافیا و آمایش شهری-منطقه ای، 4 (13): 21-38.
  • خوش اخلاق، رحمان، رهمند، شکوفه، قاراخانی، سلمان، قاراخانی دهسرخی، ساسان (1395) برآورد تابع عرضه مسکن در شهرها و روستاهای استان اصفهان (1390-1370)، اقتصاد شهری، سال 1، شماره 1، صص 53-37
  • سیدنورانی سیدمحمدرضا. (1392). برآورد عوامل مؤثر بر عرضه مسکن ایران: کاربرد مدل رشد تک مرکزی با روش GMM، پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، 13(3): 175-161.
  • عباس زاده عبدالرضا؛ فانی ابوالفضل؛ صمیمی محمدرضا. (1390). آشنایی با درآمد و روش های افزایش آن در شهرداری ها، سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور، تهران.
  • عزتی محمد. (1389). آشنایی با ساختار، تشکیلات و مقررات شهرداری، استانداری آذربایجان شرقی، معاونت امور عمرانی، اداره کل امور شهری و شوراها.
  • کبگانی محمد. (1382). برآورد بودجه سالانه شهرداری کلان شهرها با تأکید بر هزینه‌های حمل و نقل درون شهری، مجموعه مقالات همایش مسائل شهرسازی در ایران، جلد2، مدیریت شهری، دانشکده هنرو معماری دانشگاه شیراز، شیراز.
  • محمدزاده پرویز؛ پناهی حسین؛ آل عمران سیدعلی. (1395). بررسی ارتباط بین قیمت زمین و قیمت مسکن در ایران، فصلنامه نظریه های کاربردی اقتصاد، سال 3، شماره 1، 114-89.
  • مهرگان نادر؛ سحابی بهرام؛ تارتار محسن. (1394). بررسی تأثیر عوارض شهرداری­ها بر قیمت مسکن، مطالعه موردی: شهر تهران، سیاست­گذاری پیشرفت اقتصادی، سال 3، شماره 2، 154-129.
  • ناجی میدانی علی اکبر؛ فلاحی محمدعلی؛ ذبیحی مریم. (1389). بررسی تأثیر پویای عوامل کلان اقتصادی بر نوسانات قیمت مسکن در ایران (1369 تا 1386)، دانش و توسعه،  سال 18، شمارة 31، 186-160 .
  • نظم فر حسین؛ عشقی چهاربرج علی؛ علوی سعیده. (1396). تحلیل فضایی قیمت مسکن در شهر تبریز، برنامه ریزی و آمایش فضا، سال 21، شماره 4، 209-183.
  • هادی زنوز بهروز. (1388). مبانی نظری نظام درآمدی شهرداری ها، بخش ویژه: تأمین مالی شهرداری ها، اقتصاد شهر، شماره 2، 27-1.
  • Andrews, D., Sánchez, A. C., & Johansson, Å. (2011). Housing Markets and Structural Policies in OECD Countries
  • Abbott, R., & Bogenschneider, B. (2018). Should Robots Pay Taxes: Tax Policy in the Age of Automation. L. & Pol'y Rev., 12, 145.
  • Akingbade, A., Navarra, D., Zevenbergen, J., & Georgiadou, Y. (2012). The Impact of Electronic Land Administration on Urban Housing Development: The Case Study of the Federal Capital Territory of Nigeria. Habitat International, 36(2), 324-332.
  • Ball, M., Meen, G., & Nygaard, C. (2010). Housing Supply Price Elasticities Revisited: Evidence from International, National, Local and Company Data. Journal of Housing Economics19(4), 255-268.
  • Chen, M. C., & Patel, K. (1998). House Price Dynamics and Granger Causality: an Analysis of Taipei New Dwelling Market. Journal of the Asian Real Estate Society1(1), 101-126.
  • Crowe, C., Dell’Ariccia, G., Igan, D., & Rabanal, P. (2013). How to Deal with Real Estate Booms: Lessons from Country Experiences. Journal of Financial Stability9(3), 300-319.
  • Chen, Z. & Wang, C. (2021). Effects of Intervention Policies on Speculation in Housing Market: Evidence from China. Journal of Management Science and Engineering, 7(2), 233-242.
  • DiPasquale, D. & W. Wheaton (1994) Housing Market Dynamics and the Future of Housing Prices, Journal of Urban Economics, vol. 35, pp. 1-27.
  • Darbar, M. S. M. and Wu, M. X. (2015). Experiences with Macroprudential Policy—Five Case Studies, IMF Working Paper, Number 15-123. International Monetary Fund, 1-40.
  • Fullerton, D., Leicester, A., & Smith, S. (2008). National Bureau of Economic Research, Environmental Taxes, (No. w14197).
  • Glaeser, E. L., & Gyourko, J. (2005). Urban Decline and Durable Housing. Journal of Political Economy113(2), 345-375.
  • Goodman, A. C. (2005). Central Cities and Housing Supply: Growth and Decline in US Cities. Journal of Housing Economics14(4), 315-335.
  • Goetzmann, W. N. (1993). The Single Family Home in the Investment Portfolio. The Journal of Real Estate Finance and Economics6(3), 201-222
  • Hong, Y. & Li, Y. (2019). Housing Prices and Investor Sentiment Dynamics: Evidence from China sing a Wavelet Approach. Finance Research Letters, 35, 101-300.
  • Kullmann, C., & Siegel, S. (2005, November). Real Estate and Its Role in Household Portfolio Choice. In EFA 2003 Annual Conference Paper(No. 918).
  • Lee A. H. I., Chen W. C., Chang C. J. (2008). A fuzzy AHP and BSC Approach for Evaluating Performance of IT Department in the Manufacturing Industry in Taiwan. Expert Systems with Applications, 34(1), 96-107.
  • Norregaard, M. J., 2013. Taxing Immovable Property Revenue Potential and Implementation Challenges, IMF Working Paper, No. 13-129. International Monetary Fund, 1-42.
  • Otrok, C. & Terrones, M. E. (2017). Global House Price Fluctuations: Synchronization and Determinants. In NBER International Seminar on Macroeconomics, 9(1), 119-166.
  • Salo, S. (1994) Modelling the Finnish Housing Market, Economic Modelling, vol. 11, 2, pp. 250-265.
  • Rauf, M. A. & Weber, O. (2022). Housing Sustainability: The Effects of Speculation and Prooerty Taxes on House Prices within and beyond the Jurisdiction. Sustainability, 14, 7496, 1-19.
  • Wenli, Li & Edison, G. Yu. (2022). Real Estate Taxes and Home Value: Evidence from TCJA, Review of Economic Dynamics, 43, 125-151.
  • Wang, Y., & Jiang, Y. (2016). An Empirical Analysis of Factors Affecting the Housing Price in Shanghai. Asian Journal of Economic Modelling4(2), 104-111.
  • Wang, Z., & Zhang, Q. (2014). Fundamental Factors in the Housing Markets of China. Journal of Housing Economics25, 53-61.