Document Type : Original Article
Authors
Urmia university
Abstract
مدیران شهری باید نیازهای خاص سالمندان را در طراحی فضاها و ارائه خدمات در نظر بگیرند تا این قشر بتواند دوران سالمندی را با حداقل رنج سپری کند. تأمین آسایش و آرامش سالمندان به یکی از چالش‌های اصلی کشور تبدیل شده و نیازمند توجه ویژه در برنامه‌ریزی‌های اجتماعی است. در محله عسگرخان ارومیه، با توجه به چالش‌های کالبدی و فضایی، توجه به نیازهای خاص سالمندان ضروری است. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی-تحلیلی و با هدف کاربردی انجام شده است. جامعه آماری این مطالعه شامل سالمندان بالای 60 سال در محله عسگرخان است که بر اساس سرشماری سال 1395، 15.06 درصد از جمعیت این محله را تشکیل می‌دهند. نمونه‌ای تصادفی به تعداد 344 نفر انتخاب شد. داده‌های میدانی از طریق پرسشنامه‌ها و جمع‌آوری و تحلیل کیفیت دسترسی‌ها و خدمات شهری با استفاده از مدل چیدمان فضا انجام شد.. یافته‌ها نشان‌دهنده وضعیت نامطلوب فضاهای دوستدار سالمند در محدوده مورد مطالعه است، به‌طوری که تمامی ویژگی‌های کیفی مرتبط با ارتقاء کیفیت زندگی سالمندان در سطح متوسط به پایین قرار دارند و امتیاز میانگین این شاخص‌ها کمتر از 3 است. همچنین، کمبود برنامه‌های آموزشی ویژه برای سالمندان و کیفیت پایین مبلمان شهری و خدمات بهداشتی، به کاهش مشارکت اجتماعی و احساس انزوا در این گروه سنی منجر شده است. این وضعیت ضرورت بازنگری در طراحی و اجرای فضاهای عمومی را بیش از پیش نمایان می‌سازد. نتایج این پژوهش نشان‌دهنده نیاز فوری به بهبود شرایط فضاهای شهری برای سالمندان است. تحلیل ساختار فضایی محله با استفاده از مدل چیدمان فضا و شاخص‌های Space Syntax نقاط قوت و ضعف موجود را شناسایی کرده است. یافته‌ها حاکی از وجود محورهای کلیدی با پتانسیل بالا برای ارتقاء تعاملات اجتماعی و کیفیت زندگی ساکنان، به ویژه سالمندان، هستند. بنابراین، ارتقاء کیفیت مبلمان شهری و خدمات بهداشتی می‌تواند به بهبود شرایط زندگی سالمندان در محله عسگرخان کمک کند.
Keywords
Main Subjects
)