نوع مقاله : مقاله علمی و پژوهشی

نویسندگان

• محمد کاظمی ¹
• عالیه کاظمی ²

¹ دانشگاه شهید بهشتی

² دانشگاه تهران

چکیده

هدف از این تحقیق، بررسی چگونگی ادراک در معماری تاریخی ایران و دلایل آن است. رده‌های سنی مختلف با قرارگیری در بناهای تاریخی، ادراک متفاوت نسبت به بناهای معاصر را تجربه کرده‏اند. در این تحقیق، عوامل مؤثر بر کیفیت ادراک در معماری تاریخی با استفاده از روش تحقیق کیفی و بر اساس نظریه داده بنیاد، بررسی شده‏اند. بر این اساس، از مرور ادبیات، مصاحبه‏ها و مشاهده مشارکتی برای جمع‏آوری داده‌ها و از کدگذاری عمومی، کدگذاری محوری، کدگذاری گزیده‌ای، یادداشت‌نویسی و رسم نمودار برای تحلیل آنها استفاده شده است. خانه‏ها و مغازه‏های محله مصلی یزد به عنوان نمونه‏ مطالعاتی، انتخاب شده‏اند. همچنین، یافته‏های تحقیق کیفی بر اساس تکمیل پرسشنامه توسط 42 معمار، اعتبارسنجی شده‌اند. بر اساس یافته‏های تحقیق، ادراک آرامش در این بناها، ادراک غالب است و اصول حاکم بر ساخت بر این ادراک، مؤثر هستند. یافته‏های تحقیق نشان داد که تناسب، تقارن، تکرار، ریتم و حریم به ترتیب بیشترین تأثیر از عوامل کالبدی را دارند. همچنین رنگ، مصالح خشت و آجر، نور، بافت، لطافت، نرمی و صوت به ترتیب بیشترین تأثیر از عوامل روانشناختی محیط را دارند. بر این اساس، ارتباط بین ادراک آرامش و ادراک نظم موجود در بناها ناشی از این عوامل کالبدی و روان‏شناختی محیط، تأیید شده‏اند‏.

کلیدواژه‌ها

• اصول معماری تاریخی
• کدگذاری عمومی
• کدگذاری محوری
• کدگذاری گزیده‌ای

موضوعات

• برنامه ریزی منطقه ای

عنوان مقاله [English]

Investigating the Quality of Perception in Historic Gowdal Mosalla Neighborhood in Yazd Using Grounded Theory

نویسندگان [English]

• Mohammad Kazemi ¹
• Aliyeh Kazemi ²

¹ Shahid Beheshti University

² University of Tehran

چکیده [English]

The study's primary aim is to investigate the perception quality and its influencing factors in Iranian historic buildings. Visitors of different age groups have reported diverse sensations and perceptions when visiting these buildings. The research utilized a qualitative approach, specifically grounded theory, to explore the perception quality within historic buildings. The methodology involved an extensive literature review, interviews, and observational data collection. Subsequently, the data analysis included open coding, axial coding, selective coding, note-taking, and diagram development. The residential homes and shops in the Gowdal Mosalla neighborhood in Yazd were chosen as the theoretical sample for this study. Additionally, questionnaires were distributed to 42 architects to validate the qualitative research results. The findings indicated that the predominant experience in these buildings was the perception of tranquility associated with architectural principles. Moreover, the results suggested that architectural elements such as symmetry, proportions, and repetition, along with environmental and psychological factors including color and material types, significantly influenced overall perception. According to the findings, these architectural principles are linked to the perceived order of historic buildings, thereby contributing to the perception of tranquility.

کلیدواژه‌ها [English]

• Historic buildings principles
• Open coding
• Axial coding
• Selective coding